Sermaye Piyasası Hukuku

Yanıt Açıklaması: İhraç edilecek sermaye piyasası araçlarının, halka arz yoluyla satışa sunulmasının ve satılamayan kısmının tamamının bedelinin satış süresi sonunda tam ve nakden ödenerek satın alınmasının satışı yapana karşı taahhüt edildiği yüklenim Bakiyeyi yüklenimdir.

Yanıt Açıklaması: Bireysel portföy yöneticiliği kapsamında yürütülen varlıkların saklanması da saklama hizmeti kapsamındadır.

Yanıt Açıklaması: Borsada işlem gören altın ve diğer kıymetli madenler ile kıymetli madenlere dayalı sermaye piyasası araçlarına yatırılan portföyler “Kıymetli Madenler Portföyü” olarak adlandırılır?

Yanıt Açıklaması: Kira sertifikaları; a. Sahipliğe, b. Yönetim sözleşmesine, c. Alım-satıma, ç. Ortaklığa, d. Eser sözleşmesine, dayalı olarak veya bu sayılanların birlikte kullanılması suretiyle Varlık Kiralama Şirketleri tarafından ihraç edilebilir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sermaye piyasası araçlarıyla ilgili emirlerin alınması ve iletilmesi, sermaye piyasası araçlarının halka arzında yüklenimde bulunularak satışa aracılık edilmesi ve sermaye piyasası araçlarının halka arzında yüklenimde bulunmaksızın satışa aracılık edilmesi Sermaye Piyasası Kanununda belirtilen yatırım hizmet ve faaliyetlerindendir. Kanuna göre, sermaye piyasası araçlarının aracılar hesabından değil , kendi hesabından alım ve satımı yapılabilecek faaliyetlerdendir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: A şıkkı yanlıştır. Birinci el piyasası, yeni (ilk kez) çıkarılan sermaye piyasası araçlarının işlem gördüğü piyasayı ifade etmektedir. B şıkkı doğrudur. Birinci el piyasasında, sermaye piyasası araçları, halka arz edilerek ya da halka arz edilmeksizin satılmaktadır. Halka arz, en genel anlamıyla satış çağrısının belirsiz sayıda kimselerden oluşan halk kitlesine yapılmış olmasını ifade eder. C şıkkı yanlıştır.Ancak birinci el piyasası işleminde belirleyici olan, satışın halka arz yoluyla yapılıp yapılmaması değil, sermaye piyasası araçlarının piyasada ilk kez işlem görmesidir. D şıkkı yanlıştır. İkinci el piyasaların, fon ihtiyacı bulunanlara sermaye aktarımı fonksiyonu bulunmamakla birlikte, bu piyasaya tasarruf sahiplerinin güveni, piyasa istikrarı bakımından önem taşır. Söz konusu güvenin tesisi bakımından ikincil piyasa işlemleri açısından çeşitli taraflara yönelik bazı mükellefiyetlere mevzuatta yer verilmiştir. E şıkkı yanlıştır. Teşkilatlanmış ikinci el piyasaları, borsalar ve teşkilatlanmış diğer pazar yerleri olmak üzere ikili bir sınıflandırmaya tabi tutulabilir.

Yanıt Açıklaması: S¸irket sermayesine ilişkin olarak aranılan ilk koşul, payların nama yazılı olması gerektiğine ilişkindir. Sermaye açısından aranılan bir diğer koşul, payların nakit karşılığı çıkarılmasıdır. S¸irket sermayesi bakımından aranılan bir diğer koşul, asgari sermaye tutarının karşılanmasıdır.

Yanıt Açıklaması: A şıkkı yanlıştır. Borsa, anonim ortaklığın ticari işletmesi olarak nitelendirilebilir. B ve C şıkkı yanlıştır. Borsaların kuruluşuna–kural olarak- Cumhurbaşkanı tarafından izin verilir ve faaliyete geçmeleri için Sermaye Piyasası Kurulundan ayrıca izin alınması gereklidir. d şıkkı doğrudur. Sermaye piyasası aracının borsa kotuna alınması esas itibarıyla ilgilinin talebine bağlıdır ve talebin borsa tarafından kabul edilebilmesi için–kural olarak- mevzuatta aranan koşulların yerine getirilmesi gereklidir. E şıkkı yanlıştır. Ülkemizde sermaye piyasası araçlarının işlem gördüğü en önemli borsa, Borsa İstanbul’dur.

Yanıt Açıklaması: Menkul kıymet dışındaki sermaye piyasası araçları Kanun’da diğer sermaye piyasası araç- ları olarak nitelendirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Ortaklık varantı sahibine, vadede ya da vadeden önce, ihraççının ya da başkaca bir anonim ortaklığın borsada işlem gören payları üzerinde ilgili tebliğde öngörülen talep hakkını sağlayan sermaye piyasası aracıdır. Varanta dayalı olarak hangi talep haklarının olabileceği ilgili tebliğde üç grup altında toplanmıştır. Bu kapsamda varant sahipleri, kaydi teslimatla uzlaşı, pay ile uzlaşı ya da nakdi uzlaşı denilen yöntemlerden birini kullanmak suretiyle, varanttan doğan talep hakkını kullanacaktır. Bu yöntemlerden hangisinin ya da hangilerinin uygulanmasının mümkün olduğu izahnamede belirtilir.

Yanıt Açıklaması: Fon arz edenler, tasarruflarını sermaye piyasasına aktaran kişi ve kuruluşları ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Yatırım kuruluşu kanunda, “Aracı kurumlar ile yatırım hizmeti ve faaliyetinde bulunmak üzere kuruluş ve faaliyet esasları Kurulca belirlenen diğer sermaye piyasası kurumlarını ve bankaları ifade eder” şeklinde tanımlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Serbest Portföy

Yanıt Açıklaması: Tüzel kişi kurucuda doğrudan ya da dolaylı olarak önemli etkiye sahip ortaklar bulunuyorsa, onların da kurucularda aranılan ve yukarıda sıralanan şartları taşıması gereklidir (SerPK m. 44/2). Önemli etkiye sahip ortak;  sermayenin veya oy haklarının %10 veya daha fazlasını temsil eden paylara sahip olması gerekir.

Yanıt Açıklaması: Her anonim ortaklığın değil, ancak belirli şartları taşıyan anonim ortaklıkların bu sertifikaları çıkarması mümkündür. İlgili tebliğde bu tür sertifikaları çıkarmak isteyen anonim ortaklıkların daha önceden (son 5 yıl içinde) belirli özelliklere sahip bir taşınmaz projesini tamamlamış olması aranmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ortaklıklar; münhasıran altyapı yatırım ve hizmetlerinden oluşan bir portföyü veya 4 üncü maddenin birinci fıkrasında belirtilen diğer varlık ve haklardan oluşan bir portföyü işletmek üzere kurulabileceği gibi belirli bir projeye, gayrimenkule veya altyapı yatırım ve hizmetine yatırım yapmak ya da belirli bir alanda faaliyet göstermek amacıyla da kurulabilirler (Tebliğ m.5/1). Ortaklıklar gayrimenkul yatırım ortaklığı olarak kurulabileceği gibi, anonim ortaklıklar esas sözleşmelerini Kanun ve bu Tebliğ hükümlerine uygun olarak değiştirerek gayrimenkul yatırım ortaklığına dönüşebilirler. Sermaye olarak konulacak gayrimenkuller ile gayrimenkullere dayalı ayni haklar, ortaklığın tüzel kişilik kazanması veya sermaye artırımının tescilinden itibaren en geç 10 iş günü içerisinde tapu sicilinde ortaklık adına tescil ettirilir. Ortaklık kuruluşlarında ve sermaye artırımlarında, ancak üzerinde ipotek bulunmayan veya gayrimenkulün değerini doğrudan ve önemli ölçüde etkileyecek nitelikte herhangi bir takyidat şerhi olmayan gayrimenkuller ve gayrimenkule dayalı ayni haklar TTK’nın 342 ve 343 üncü maddeleri çerçevesinde ayni sermaye olarak konulabilir.

Yanıt Açıklaması: Yatırımcı payları sadece nitelikli yatırımcılara satılmak üzere kurulmuş olan portföyler “Serbest Portföy” olarak adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: İpotek finansmanı kuruluşları, konut ve varlık finansmanı kapsamında, türleri ve ni­telikleri Kurulca belirlenen varlıkların devralınması, devredilmesi, devralınan varlıkların yönetimi ve varlıkların teminat olarak alınması ve Kurulca uygun görülen diğer faaliyet­lerin yerine getirilmesi amacıyla kurulan anonim ortaklıklardır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Tebliğ’in 5. maddesinde belirtildiği üzere başlıca faaliyet ve işlemler şu şekilde sıralanabilir: Portföyünü oluşturmak, işletmek ve gerektiğinde portföyde değişiklikler yapmak. Portföy çeşitlendirmesi yaparak yatırım riskini, faaliyet alanlarına ve şirketlerin durumlarına göre en aza indirecek bir biçimde dağıtmak. Sermaye piyasası araçlarına, mali piyasa ve kurumlara, şirketlere ilişkin gelişmeleri sürekli izlemek ve portföy yönetimiyle ilgili olarak gerekli önlemleri almak. Portföyün değerini korumaya ve artırmaya yönelik araştırmalar yapmak

Yanıt Açıklaması: Kanunun 63üncü maddesinde bu faaliyetlerle ilgili sınırlı sorumlulukları düzenlen­miştir. Bağımsız denetim kuruluşları, görevlerinin kapsamıyla sınırlı olmak üze­re, denetledikleri finansal tablo ve raporların mevzuata uygun olarak denetlenmemesi nedeniyle doğabilecek zararlardan raporu imzalayanlarla birlikte sorumludur. Bağımsız denetim kuruluşları ile derecelendirme ve değerleme kuruluşları, faaliyetleri neticesinde düzenledikleri raporlarda yer alan yanlış, yanıltıcı ve eksik bilgiler dolayısıyla neden ol­dukları zararlardan sorumludurlar. B ir yatırım kuruluşunda veya kolektif yatırım kuruluşunda finansal tablo denetimi ya da bu Kanun ve ilgili dü­zenlemeler çerçevesinde belirlenen başka bir görevi ifa ederken, Olumsuz görüş veya görüş bildirmekten kaçınma gerektiren, her türlü durumu Kurula derhâl bildirmekle yükümlüdür. Doğru cevap E şıkkıdır.