Sermaye Piyasası Hukuku

Yanıt Açıklaması: Yatırımcıları Koruma Fonu

Yanıt Açıklaması: Kurul, halka açık ortaklıkların kendi paylarını satın ve rehin almasına ilişkin şartlara, işlem sınırlarına, geri alınan payların elden çıkarılması veya itfası ve bu hususların kamuya açıklanmasına ilişkin usul ve esasları bir tebliğ ile düzenlemiştir. . “II-22.1 Geri Alınan Paylar Tebliği” isimli bu tebliğe göre payların geri alınabilmesi için genel kurul tarafından yönetim kuruluna yetki verilmesi, yönetim kurulunun da bu yetkiyi kullanması gerekir.  Payları borsada işlem gören ortaklıklar, yakın ve ciddi bir kayıptan kaçınmak amacıyla genel kurulun yetkilendirmesi olmaksızın da geri alım yapabilir. Ortaklıkların anılan Tebliğ hükümleri çerçevesinde geri alınan paylarının nominal değeri, daha önceki alımlar dâhil ortaklıkların ödenmiş veya çıkarılmış sermayesinin yüzde onunu aşamaz.

Yanıt Açıklaması: Kanun’un 95’inci maddesine göre, gerek görülen hâllerde,halka açık ortaklıkların genel kurullarına, oy hakkı bulunmaksızın gözlemciler göndermeye Kurul yetkili kılınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Halka açık anonim ortaklıklar, anonim ortaklıkların bir türüdür. Anonim ortaklıklar ise sermaye şirketlerinin tipik örneğidir. Bu tür ortaklıklarda, ortaklığı kuran kişi/kişilerin veya ortak/ortakların kim olduklarından ziyade, getirdikleri sermaye önem taşır. Sermayenin bir araya getirilmesi ve büyük yatırımlara yönlendirilmesini sağlayan anonim ortaklıklar, doktrinde, başıboş yağmur sularının toplandığı, biriktirildiği ve enerjiye dönüştürüldüğü barajlara benzetilmiştir. Anonim ortaklıklar, sermayenin toplanması, sorumluluğun sınırlandırılması ve kurumsallaşmaya uygun olma açısından ekonomiye ve pay sahiplerine olumlu katkı sağlarken sermayenin bir güç hâline dönmesi, tekelleşmeye müsait olması, sermaye piyasalarında güvensiz bir ortam yaratabilmesi ve kötüye kullanılmaya müsait olması gibi bazı olumsuz özelliklerle de gündeme gelebilir. Anonim ortaklıklar kapalı tip olarak kurulup faaliyette bulunabilecekleri gibi halka da açılabilir. Eski Ticaret Kanunu zamanında geçerli olan halka açık olarak kurulma yöntemi terk edilmiştir. Artık Anonim ortaklık ya kuruluşunu müteakip halka açılabilecek ya da daha sonraki bir zamanda halka açılma işlemlerini gerçekleştirebilecektir. Ayrıca Anonim ortaklığın ortak sayısı 500’ü geçtiği için Sermaye Piyasası Kanunu uyarınca Halka Açık Anonim Ortaklık olarak nitelendirilmeleri de söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Genel Kurul Anonim ortaklıkların ve halka açık anonim ortaklıkların en geniş yetkili organı genel kuruldur. Genel kurul zorunlu bir organdır ve pay sahiplerinden oluşur. Yılda en az bir defa toplanması zorunlu olan genel kurul, her zaman olağanüstü toplanabilir. Genel kurulda alınan kararlar, toplantıya katılsın katılmasın, tüm ortakları bağlar. Pay sahipleri ortaklıkla ilgili bir çok haklarını genel kurulda kullanabilir. Genel Kurulun Yetkileri Anonim ortaklık genel kurulu Kanun’da ve esas sözleşmede gösterilen hususlarda karar alabilir. Kanunda gösterilen yetkilerinin bir kısmı devredilemez mahiyettedir. TTK m. 408/2 hükmüne göre; • Esas sözleşmenin değiştirilmesi, • Yönetim kurulu üyelerinin seçimi, görev süreleri, ücretleri ile huzur hakkı, ikramiye ve prim gibi haklarının belirlenmesi, ibraları hakkında karar verilmesi, görevden alınmaları, • Kanun’da öngörülen istisnalar dışında denetçinin seçimi ile görevden alınması, • Finansal tablolara, yönetim kurulunun yıllık raporuna, yıllık kâr üzerinde tasarrufa, kâr payları ile kazanç paylarının belirlenmesine, yedek akçenin sermayeye veya dağıtılacak kâra katılması dâhil, kullanılmasına dair karar alınması, • Kanun’da öngörülen istisnalar dışında şirketin feshi, • Önemli miktarda şirket varlığının toptan satışı, konularında genel kurul yetkilerini başkalarına devredemez. Bunun yanında, yönetim kuruluna veya denetçilere tanınan yetkiler de esas sözleşme ile veya genel kurul kararıyla genel kurula devredilemez.

Yanıt Açıklaması: Yatırımcının korunması ilkesinin hayata geçirilebilmesi için yapılacak düzenlemelerin, şu çerçevede olması düşünülebilir: • Sağlam, güvenilir ve uzman yatırım tavsiyelerinin mevcudiyetini sağlamalıdır, • Dürüst ve güvenilir reklam ve promosyon uygulamalarını içermelidir, • Etkin ve hızlı bir yatırımcı tazmin sisteminin varlığı ile birlikte, yükümlülüğünü yerine getirmeyenler aleyhine sürekli ve etkili çareler mevcut olmalıdır, • Açık, kolayca anlaşılabilir ve yeterli koruma sağlayacak kapsamı içermelidir

Yanıt Açıklaması: Değişken sermayeli ortaklık tarafından işletme adı kullanılmak istenmesi halinde, işletme adında ortaklık portföyü türüne ve “DSYO” kısaltmasına yer verilmesi zorunludur (Tebliğ 45/2).

Yanıt Açıklaması: Sermaye Piyasası Kurulunun kayıt yükümlülüğüne aykırı olarak satılan kısmın karşılığı için ihtiyati haciz, satışı yapılacak senetler için de ihtiyati tedbir kararı alınması için Kurulca mahkemeye başvurulabilecektir. İhtiyati haciz ise İcra İflas Kanunu’nun 257’nci ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. İhtiyati haciz, dava açmadan önce veya dava sırasında belli bir para alacağının zamanında ödenmesini garanti altına almak için, mahkeme kararı ile borçlunun mallarına geçici olarak el konulmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Günümüzde sermaye piyasalarına ilişkin düzenlemelerde önem arz eden üç temel amaç; yatırımcının korunması, piyasaların adil, etkin ve şeffaf olmasının sağlanması ve sistemik riskin azaltılmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Halka açık anonim ortaklıkların ilk yönetim kurulu üyeleri kapalı tip anonim ortaklıklarda olduğu gibi kuruluş sırasında esas sözleşmede belirtilmelidir.

Yanıt Açıklaması: Liyakat Yaklaşımında düzenleyici otoriteler, yatırımcıyı korumak amacıyla riskli sermaye piyasası araçlarının piyasaya çıkmasına takdir yetkileri vasıtasıyla engel olurlar. Böylece, yüksek riskli menkul kıymetlerin piyasaya çıkmasına izin verilmemektedir.

Yanıt Açıklaması: Katılma i­nt­fa sened­i sah­ipler­i, şirkette ortak sıfatına sah­ip değildi­r. Ortaklık haklarını kullanamazlar. Bu ki­mseler ortaklıkla sözleşme yapan üçüncü şahıs konumundadır.

Yanıt Açıklaması: Dünya Bankası tarafından yayımlanan Finansal Piyasalarda Tüketicilerin Korunmasına ve Finansal Kültüre İlişkin İyi Uygulamalar Danışma Taslağı’na baktığımızda, yatırımcının korunmasına ilişkin düzenlemelere ilişkin aşağıda gösterilen yedi önemli hususun izah edildiğini görürüz: • Yatırımcının korunması müesseseleri, • Kamuyu aydınlatma ve satış teknikleri, • Müşteri hesabının idaresi ve korunması, • Gizlilik ve bilgi korunması, • Uyuşmazlık çözüm mekanizmaları, • Aracı kuruluşların iflası, • Tüketicilerin yetkilendirilmesi.

Yanıt Açıklaması: Esas Sözleşmenin Hazırlanması Anonim Ortaklığın Kurulması Sermaye Koyma Borcunun Kısmen veya Tamamen İfa Edilmesi Gerekiyorsa Bakanlık İzni Ticaret Siciline Tescil ve İlan Kuruluştan Sonra Payların Halka Arzedilmesi Kuruluş İşlemlerindeki Eksiklik ve Aykırılıkların Yaptırımı

Yanıt Açıklaması: İhtiyati haciz özel hukuka ilişkin tedbirlerden biridir. Diğer seçeneklerde kamu hukukuna özgü tedbirlere yer verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Kanun’un102’nci maddesinde, bir işlemin 106’ncı ve 107’nci maddelerde sayılan suçları teşkil ettiğine dair herhangi bir bilgi veya şüpheyi gerektirecek bir hususun bulunması hâlinde, yatırım kuruluşları ile Kurulca belirlenecek sermaye piyasası kurumları bu durumu Kurula veya Kurulca belirlenecek diğer kurum ve kuruluşlara bildirmekle yükümlüdürler. Kurul, bildirim yükümlülüğünün usul ve esaslarını belirler. Bu madde hükmü gereği, Kurula bildirimde bulunanlar, özel kanunlarda hüküm bulunsa dahi, bu madde çerçevesinde yapılan bildirimler ve bildirimde bulunulanlar hakkında, mahkeme, savcılık ve Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı dışında, işleme taraf olanlar dâhil, üçüncü kişiler ile kurum ve kuruluşlara bilgi veremez.

Yanıt Açıklaması: Kurucular, pay taahhüt edip esas sözleşmeyi imzalayan gerçek ya da tüzel kişilerdir.

Yanıt Açıklaması: İdari yaptırımlar; yasaların açıkça yetki verdiği ya da yasaklamadığı durumlar için, yargısal bir kararın varlığı aranmaksızın, idarenin doğrudan doğruya bir işlemi ile idare hukukuna özgü usullere göre verdiği cezalar ve uyguladığı yaptırımlardır

Yanıt Açıklaması: Yatırımcılar tazmin taleplerini YTM’ye yazılı olarak yaparlar

Yanıt Açıklaması: ANONİM ORTAKLIK VE TÜRLERİ: Ortak Sayısı Açısından Anonim Ortaklıklar Tabi Oldukları Hükümler Açısından Anonim Ortaklıklar Ölçeklerine Göre Anonim Ortaklıklar Halka Açık Olup Olmamaları Açısından Anonim Ortaklıklar