Türk Anayasa Hukuku

Yanıt Açıklaması: Bir anayasa değişikliği teklifi TBMM tara fından üye tamsayısının beşte üçü ile veya üçte ikisinden az (yani, 360 oydan 399 oya kadar) bir oyla kabul edilirse, Cumhurbaşkanı bunu Meclise geri gönderebilir ya da zorunlu olarak halk oyuna sunar. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Hürriyet, başkalarına zarar vermemek şartıyla bireyin bir şeyi yapıp yapmamaya ya da belli bir şekilde davranıp davranmamaya kendi iradesiyle karar vermesi ve kararının gereklerini yerine getirirken başkaları tarafından engellenmemesi olarak tanımlanabilir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Kamu yararını gerçekleştirmek yargı fonksiyonunun özelliklerinden değildir. Bu nedenle doğru şık “b”dir.

Yanıt Açıklaması: İtalya 1848 Anayasası

Yanıt Açıklaması: Bir anayasa değişikliği teklifi 360 ile 399 oy arasında bir oy sayısı ile kabul edilirse Cumhurbaşkanı bu değişiklik teklifini meclise iade etmeyecekse halkoylamasına sunmak zorundadır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: I ve II

Yanıt Açıklaması: Yargıtay üyeleri, birinci sınıfa ayrılmış adli yargı hâkim ve Cumhuriyet savcıları ile bu meslekten sayılanlar arasından Hâkimler ve Savcılar Kurulunca üye tamsayısının salt çoğunluğu ile gizli oyla seçilirler (AY.m.154/2).

Yanıt Açıklaması: 2017 değişiklikleri ile birlikte Anayasa Mahkemesi'nin üye sayısı on beş, üyelerin azami görev süresi on iki yıldır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Cevap “d” şıkkıdır. Anayasa’nın 90’ıncı maddesinin son fıkrasına göre, “usulüne göre yürürlüğe konulmuş Milletlerarası antlaşmalar kanun hükmündedir. Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz.”

Yanıt Açıklaması: Parlamenter sistemin yürürlükte olduğu dönemde Anayasada yer alan ve hükümetin siyasi sorumluluğunu ortaya çıkarmak amacıyla kullanılabilen “gensoru”, başkanlık sistemine geçilmesi nedeniyle 2017 değişikliğiyle Anayasadan çıkartılmıştır. Çünkü başkanlık sisteminde Cumhurbaşkanı doğrudan halk tarafından seçilir ve siyasi sorumluluğu da halka karşıdır.

Yanıt Açıklaması: Anayasa yapımı veya Anayasa’nın değiştirilmesi bakımından, anayasa hukukçuları ve politika bilimcileri tarafından belirlenen çeşitli yöntem veya modelleri en genel biçimde üç kategori hâlinde inceleyebiliriz. Bu yöntemler hiyerarşik yöntem, organik yöntem ve sözleşme yöntemidir.

Yanıt Açıklaması: Hiyerarşik yöntem

Yanıt Açıklaması: Bir anayasa değişikliği teklifi TBMM tarafından 360 oydan 399 oya kadar bir oyla kabul edilirse, Cumhurbaşkanı bunu Meclise geri gönderebilir ya da zorunlu olarak halkoyuna sunar. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Maddi kriterin en önemli savunucusu Fransız anayasa hukukçusu Léon Duguit’ye göre, “devlet, yasama fonksiyonuyla objektif hukuku formüle eder veya ona yürürlük sağlar. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Yasama yetkisi genel olmakla birlikte Anayasa uyarınca yasama organı kanunla yargısal işlem yapamaz. Benzer şekilde yürürlükteki kanunların uygulanmasından ibaret işlemlerin de kanun yoluyla yapılması mümkün değildir. Bununla birlikte, Anayasa m. 13 hükmü uyarınca temel hak ve hürriyetlerin ilgili maddelerde bulunan özel sebeplerin varlığı halinde kanunla sınırlandırılması mümkündür. Anayasa m. 26 hükmü, düşünceyi açıklama ve yayma hürriyetinin millî güvenlik sebebiyle sınırlandırılabileceğini hüküm altına almıştır. Dolayısıyla söz konusu hakkın kanunla sınırlandırılması mümkündür. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Açık sayım ve döküm ilkesi, oy verme işleminin tamamlanmasından sonra oyların sayımının ve dökümünün kamuya açık olarak yapılmasını ifade eder. Açık sayım ve döküm, seçmenin ortaya koyduğu iradenin sonradan birtakım usulsüzlükler yapılarak değiştirilmesini önleyen, yani seçimin dürüstlüğünü sağlayan önemli bir ilkedir. Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’a göre, seçim sandıkları ve oy zarfları oy verilen yerde hazır bulunanların gözü önünde açılır ve oylar aynı şekilde sayılır. Türkiye’de açık sayım ve döküm ilkesine göre yapılan ilk seçim 1950 seçimleridir.

Yanıt Açıklaması: Anayasada yasama yetkisi- nin devredilmesini yasaklayan bir hüküm olma- saydı bile yasama yetkisi devredilemezdi.

Yanıt Açıklaması: Kural olarak, yürütme organının işlemleri türevsel niteliktedir, yani yürütme organının bir işlem yapabilmesi için kanun ile önceden yetkilendirilmesi gerekir. Bununla birlikte, 2017 Anayasa değişiklikleri ile Cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkarma yetkisi aslî bir yetki haline gelmiştir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Padişah tarafından “ferman” biçiminde ilan edilen 1856 tarihli Islahat Fermanı ise Tanzimat Fermanı’ndaki vaadleri yenileyen ve ayrıca din farkı gözetilmeden bütün devlet uyruklarının eşit işlem görmesi ilkesini getiren bir belgedir.

Yanıt Açıklaması: Yasama dokunulmazlığına sahip milletvekillerinin; seçimden önce veya sonra bir suç işlediklerinin iddia edilmesi hâlinde, tutulması, sorguya çekilmesi, tutuklanması ve yargılanması mümkün değildir. Buna karşılık, suç işleyen milletvekilleri hakkında dava açılabilir. Ancak yargılama yapılabilmesi için dokunulmazlığın kaldırılması ya da milletvekilliğinin sona ermesi beklenecektir. Anayasa, ‘Meclis kararı olmadıkça” demek suretiyle, milletvekillerinin dokunulmazlıklarının Meclisçe kaldırılabilmesine izin vermiştir. Seçimden önce veya sonra verilmiş cezaların infazı ise, üyeliğin sona ermesinden sonra yerine getirilir. Bu hâlde, üyelik süresince ceza zamanaşımı durur. Doğru cevap B şıkkıdır.