Lojistik Maliyetleri ve Raporlama 1

Yanıt Açıklaması: Lojistik ile ilgili genel kabul gören tanım, Tedarik Zinciri Yönetim Profesyonelleri Konseyi (The Council of Supply Chain Management Professionals- CSCMP) tarafından yapılan tanımdır. Buna göre lojistik, tedarik zincirinin bir parçasıdır. Bu konseye göre lojistik; müşterilerin ihtiyaçlarını karşılamak üzere ürünlerin üretildiği noktadan, son kullanım veya tüketim noktasına kadar olan tedarik zinciri içindeki malzemelerin, servis hizmetlerinin ve bilgi akışının etkin ve verimli bir şekilde ileri ve geriye doğru olmak üzere hareketinin ve depolanmasının, planlanması, uygulanması ve kontrol edilmesi sırasında ortaya çıkan faaliyetler bütünüdür. lojistik en genel anlamıyla, bir ürünün kaynağından tüketicisine ulaştırmak için yapılan tüm faaliyetler olarak tanımlanabilir.

Yanıt Açıklaması: Lojistik faaliyetleri ana faaliyetler ve destekleyici faaliyetler başlıkları altında gruplandırıp açıklamak mümkündür. Ana Faaliyetler • Talep Tahmini • Stok Yönetimi • Müşteri Hizmetleri • Sipariş İşleme • Taşıma • Depolama Destekleyici Faaliyetler • Üretim Planlaması • Ambalajlama • Tesis (Yer) Seçimi • Satın Alma • Diğer Faaliyetler

Yanıt Açıklaması: Hammadde işlenmemiş girdiler için kullanılırken, ilk madde ve malzeme kavramı bir takım işlemlerden geçmiş girdiler için kullanılır. Bazı ilk madde ve malzemeler üretilen mamullerle doğrudan ilişkisi kurulabilirken, bazı ilk madde ve malzemelerin üretilen mamulle ilişkisi dolaylı olabilir. Üretilen mamulle ilişkisi direkt bulunan ilk madde ve malzemeler direkt ilk madde ve malzeme maliyeti olarak ifade edilir. Üretilen mamulle ilişkisi direkt kurulamayan ilk madde ve malzemeler endirekt ilk madde ve malzeme niteliğindedir ve genel üretim maliyeti olarak ifade edilir.

Yanıt Açıklaması: Normal maliyet yönteminde, kullanılan kapasiteye karşılık gelen sabit üretim giderleri aşağıdaki gibi hesaplanır.Öncelikle işletmenin o dönem içinde katlanmış olduğu sabit genel üretim giderleri tespit edilir.

Yanıt Açıklaması: Muhasebe maliyetleri, genelde nihai mamul veya hizmet (lojistik vb.) maliyetini oluşturan maliyetlerdir. İşletme yöneticileri bu maliyetlerden hareket ederek faaliyetleri değerlendirebilir. Bu açıdan maliyetler aşağıdaki gibi bir sınıflandırmaya tabi tutulabilir (Peker, 1988: 151-154): • Toplam Maliyet, • Birim Maliyet, • Ortalama Maliyet, • Marjinal Maliyet.

Yanıt Açıklaması: Dış başarısızlık maliyetleri: Dış başarısızlık maliyetleri, mamul veya hizmetlerin müşteri beklentilerini karşılayamadığı zaman ortaya çıkan maliyetlerdir. Dış başarısızlık maliyetleri mamul müşteriye ulaştıktan sonra ortaya çıkan maliyetlerdir. Şikayetler, garanti, reddedilen ya da geri gönderilen ürünler, uzlaşmalar, geri alma maliyetleri, ürün sorumluluğu nedeniyle ortaya çıkan maliyetler dış başarısızlık maliyetlerini oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Malların modasının geçmesi, bozulması veya hasar görmesi veya eskimesi nedeni ile katlanılan maliyetleri stok riski maliyeti olarak adlandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: İşletmeler ticari amaçları doğrultusunda gelir ve kar yaratırken tedarik, üretim, pazarlama ve lojistik gibi faaliyetleri yapmaları gerekir. Bu faaliyetlerin yerine getirilmesi sırasında işletmeler hammadde, temizlik maddesi, kırtasiye malzemesi, elektrik, su, doğalgaz veya haberleşme gibi bazı varlık veya hizmet tüketiminde bulunurlar.

Yanıt Açıklaması: Toplam lojistik maliyetler içinde en yüksek maliyet taşıma faaliyetlerine ilişkin maliyetlerdir. Bu durum, taşıma faaliyetlerini lojistik faaliyetler içinde önemli kılmaktadır. Çünkü taşıma faaliyetleri, hem toplam lojistik maliyetleri doğrudan etkilemekte, hem de hız, kalite ve maliyetten oluşan lojistik üçgeninde yer alan hız faktörünü doğrudan etkilemektedir.

Yanıt Açıklaması: Toplam lojistik maliyetleri aşağıdaki gibi sınıflandırmak mümkündür (Tanyaş, 2003:136); • Her taşımacılık türüne göre maliyetler, • Depolama maliyetleri, • Taşıma hizmetinin yarattığı katma değeri de içerecek şekilde stok bulundurma maliyetleri, • Taşıma ve depolama amaçlı paketleme maliyetleri, • Bilişim ve iletişim maliyetleri, • Elleçleme/ İstifleme ve diğer ürün aktarım maliyetleri, • Birleştirme, ayrıştırma, etiketleme ve diğer katma değerli işlem maliyetleri, • Elde bulundurmama maliyetleri, • Lojistik yönetim maliyetleri.

Yanıt Açıklaması: satın alma temel lojistik maliyet unsurlarından birisi değildir ve doğru cevap c şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bir mamul partisinin üretimi ile ilgili ortaya çıkan faaliyetlerin maliyetidir. Parti düzeyinde yapılan kalite kontrol maliyetleri, satın alma siparişleri, makinelerin siparişe hazırlanması maliyetleri bu düzeydeki maliyetlerdir.

Yanıt Açıklaması: Mamul yaşam sürelerinin azalması, esnek üretim sistemlerinin oluşturulması ve hataların en az düzeyde tutulması bir zorunluluk haline gelmiştir.

Yanıt Açıklaması: Müşteri hizmetleri, lojistik faaliyetlerin ana faaliyetlerindendir.

Yanıt Açıklaması: koordinasyon maliyeti belirgin lojistik maliyetlerinden birisi değildir ve doğru cevap b olur.

Yanıt Açıklaması: stok riski maliyeti malların modasının geçmesi, bozulması veya hasar görmesi yada eskimesi nedeniyle katlanılan maliyet olup doğru cevap e şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Geleneksel maliyet belirleme sistemleri ile sadece ham madde ve malzeme giderleri ile direkt işçilik giderlerinin ürünlere doğrudan yüklenmesi mümkündür. Ancak tam zamanında üretim yönteminde, bina kullanımı ile sigorta ve vergi dışındaki tüm maliyetlerin ürünlerle ilişkisinin direkt olarak kurulması ve maliyetlerin ürünlere doğrudan dağıtılması mümkündür. Tam zamanında üretim sistemindeki maliyetleme tarzını üretim sistemiyle birleşen melez bir maliyetleme olarak tanımlamak mümkündür. Bu yaklaşımın en önemli yönü özel bir depo muhasebesi olmayıp, iş siparişlerinin veya ham madde malzeme ile direkt işçiliğin, üretim süresi boyunca ayrıntılı şekilde izlenmesine ilişkin faaliyetlere yer verilmemesidir

Yanıt Açıklaması: Değişken lojistik maliyetler, maliyet etkileme büyüklükleri ile doğru orantılı olan, faaliyet ya da hacme bağımlı olarak faaliyetler arttıkça artan, azaldıkça azalan maliyetlerdir. Maliyet değişim ölçüsüne göre değişken lojistik maliyetler aşağıdaki gibi bir ayrıma tabi tutulmaktadır. • Doğrusal artan değişken lojistik maliyetler (komisyoncu ücretleri gibi), • Kademeli/Artan oranlı-ani artarak yükselen lojistik maliyetler (işletme içi taşıma sisteminin enerji maliyetleri gibi), • Azalan lojistik maliyetler (lojistik hizmeti sunucuların aşırı kullanım maliyetleri gibi), • Faaliyetler arttıkça azalan lojistik maliyetler (canlı hayvanlar için hava navlunu/ hava yolu ile taşımada dağıtım deposu ısıtma maliyetleri gibi).

Yanıt Açıklaması: Lojistik faaliyetlerin etkin ve verimli yönetilememesi durumunda, işletme aşağıda sayılan ve lojistik maliyetler kapsamında değerlendirilen bazı ek maliyetlere katlanır durumunda kalabilir.  Bunlar; Fazla amortisman maliyetleri, Bozulma, hasar ve kayıp maliyetleri, Geç teslimat maliyetleri, Hata ve ceza maliyetleri, Bilgi sistemleri / bilgi iletişim maliyetleri, Personel maliyetleri, En uygun (optimum) olmayan sipariş miktarları maliyetleri, Atıl kapasite (depo, taşıma aracı, vb.) maliyetleri.

Yanıt Açıklaması: Geleneksel maliyet belirleme sistemleri ile tam zamanında maliyetleme yaklaşımı temelindeki giderlerden direkt işçilik giderleri, dolaysız (direkt) olarak izlenebilir.