Veteriner Hizmetleri Mevzuatı ve Etik

Yanıt Açıklaması: Bireyin meslek seçimini etkileyen etmenler arasında zihinsel, özel, çeşitli kişilik özellikleri ve ilgiler, akademik başarı, cinsiyet, çevresel etmenler sayılmaktadır. Bunlardan özellikle ailenin sosyal ve ekonomik düzeyi, önemli etkenler arasında sayılmaktadır. Meslek seçimini etkileyen etmenler altı grupta toplanabilir: Biyolojik etmenler: Bireyin fiziksel özellikleri, cinsiyet, beden yapısı, görme ve işitme durumu vb. Sosyolojik etmenler: Duyguları, değerleri, aile ile ilişkileri, bağlı olduğu arkadaş çevresinin beklentileri ve baskıları, ailenin sosyal düzeyi, yakın ilişki kurulan diğer kişiler. Psikolojik ya da kişisel etmenler: Bireyin ihtiyaçları, duyguları, tutumları, değerleri, ilgileri ve yetenekleri. Ekonomik etmenler: Ailenin ekonomik düzeyi, çevrenin ya da ülkenin genel ekonomik durumu, otomasyon ve teknik gelişmeler, bunların, toplumun insan gücü ihtiyacı üzerindeki etkileri. Politik etmenler: Mesleğe girme olanakları, iş bulma olanakları, değişik eğitim ve yetişme fırsatları vb. S¸ans ile ilgili etmenler: Doğal afetler, işleri ve iş yerlerini etkileyen beklenmedik olaylar, iç ve dış savaşlar vb.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de gıda güvenliğine ilişkin kalite, kontrol ve yönetim sistemlerinden başlıcaları Uluslararası Standardizasyon Örgütü tarafından oluşturulan “ISO 9000 Kalite Standartları” ve 1960 yılında kurulan ve doğrudan Başbakanlığa bağlı olan Türk Standartları Enstitüsünün (TSE) oluşturduğu “Türk Standardı”dır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Pedigri: Soy kütüğüne kayıt edilen damızlıklarla, safkan atların numara, isim, orijin, ırk, renk, eşkâl, cinsiyet, doğum tarihi, verim kayıtları, yetiştirici ve sahibi ile hayvanın cetlerine ait bilgileri ve verimlerini belirten belge. Doğru cevap B' dir.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde GDO ile ilgili ulusal olarak yapılan ilk yasal düzenleme 1998 tarihli “Transgenik Kültür Bitkilerinin Alan Denemeleri Hakkında Talimat”tır. Uluslararası düzeyde yapılan ilk girişim ise TBMM tarafından 2003’te onaylanan “Cartagena Biyogüvenlik Protokolü”dür. 5 Haziran 2004 tarihinde “Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun” kapsamında genetiği modifiye gıdalar adı altında genetiği değiştirilmiş ürünlerle ilgili tanımla yasal hâle gelmiştir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D'dir. Batı ülkelerinde modern hayvan ıslahının temelleri 1760’da İngiltere’de atılmıştır. İlk soy kütüğü derneği 1791’de İngiltere’de safkan İngiliz atları için kurulmuştur. Türkiye’de damızlık yetişiricileri örgütleri 1926’da çıkarılan “Islah-ı Hayvanat Kanunu” ile devlet tarafından kurulmaya başlanmıştır. Günümüzde de hayvan yetiştiricilerinin tür ya da ırk bazında bir araya gelerek yüksek verimli hayvanlar elde etmek amacıyla oluşturdukları organizasyonlardan biri olan “Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği” “Islah Amaçlı Yetiştirici Birliklerinin Kurulması ve Hizmetleri Hakkındaki Yönetmelik” kapsamında 81 ilde 163 şubeyle faaliyetlerini sürdürmektedir. Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, üniversiteler ve yetiştirme birlikleri iş birliği ile 2005’te devreye giren “Halk Elinde Koyun-Keçi Islahı Ülkesel Projeleri” ve “Hayvan Genetik Kaynaklarının Korunması Projeleri” ıslah ve koruma alt yapısının oluşturulması bakımından oldukça önemli gelişmeler olarak göze çarpmaktadır. Bugün küçükbaş hayvan ıslah projeleri 66 ilde, 163 alt projeye ve 28 yerli ırka ulaşmıştır. Halk Elinde Islah Projeleri kapsamında toplamda 167 veteriner hekim, zooteknist ve veteriner sağlık teknisyeni istihdam edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Hayvana farklı sperma kullananların yaptığı usulsüzlükler tespit edildiğinde kişi ve/veya kuruluşların izinleri il müdürlüğü tarafından 12 ay süre ile geçici olarak askıya alınır ve faaliyetleri durdurulur. Doğru cevap A' dır.

Yanıt Açıklaması: Yönetmelik’in personelle ilgili hususlar kısmında, hastanenin veteriner hekim kadrosu biri sorumlu yönetici birisi uzman veteriner hekim olmak üzere en az beş veteriner hekimden oluşacağı bildirilmiştir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberinde veteriner hekimlerin yaptığı işler; a. Hayvan neslinin iyileştirilmesi b. Hayvan hastalıklarının tedavisi c. Besin kontrolü ve koruyucu hekimlik d. Eğitim-öğretim e.Araştırma Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Zoonotik etken: Zoonoz hastalığa yol açabilme potansiyeli olan her tür virüs, bakteri, mantar, parazit veya diğer biyolojik varlıklar.

Yanıt Açıklaması: 30 Kasım 2011 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Arıcılık Yönetmeliğinde “Gezginci arıcılık, Temel petek, Eğitim, Suni tohumlama, Ballı bitkiler, Orman amenajman planı, Zirai mücadele tedbirleri, Tomruk tahsisi, ithalat, ihracaat ve izni” ile ilgili hükümler yer almaktadır.  Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Hayvanların düşük olan bireysel verimlerini artırma yolu ırk ıslahıdır. Kalıtsal olarak verim gücünü yükseltmek anlamına da gelen ırk ıslahının, üstün erkek ve dişi kalıtsal yapısının yaygınlaştırılması olmak üzere iki temel yöntemi vardır. Üstün erkek ve dişi kalıtsal yapılarının çok sayıdaki hayvana suni tohumlama ve embriyo transferi teknikleri ile etkili bir şekilde aktarabilmeleri mümkün olabilmektedir. Doğru cevap C' dir.

Yanıt Açıklaması: Pedigri : Soy kütüğüne kayıt edilen damızlıklarla, safkan atların numara, isim, orijin, ırk, renk, eşkâl, cinsiyet, doğum tarihi, verim kayıtları, yetiştirici ve sahibi ile hayvanın cetlerine ait bilgileri ve verimlerini belirten belge. Bakanlık : Tarım ve Orman Bakanlığı. Islah programı : Türkiye koşullarına uyumlu kaliteli damızlıklar elde etmek amacıyla ulusal veya bölgesel olarak planlanan  ıslah  çalışmalarını  düzenlemek ve yönlendirmek amacıyla yapılan çalışma planı. İl/İlçe müdürlüğü: Tarım ve Orman Bakanlığı İl/İlçe Müdürlükleri. Ön soy kütüğü: Sadece yetiştirme kayıtları tutulan işletmelerde, mensup olduğu ırkın özelliklerini taşıyan hayvanlar için oluşturulan kayıt sistemi. Yapılan eşleştirmelerde doğru cevap Bakanlık-Tarım ve orman bakanlığıdır.

Yanıt Açıklaması: Üniversiteler Yükseköğretim Programları ve Meslekler Rehberi’nde veteriner hekim olmak isteyenlerde olması gereken özellikler şu şekilde belirtilmiştir: Bireyin üstün bir akademik yeteneğe sahip, Biyoloji, kimya konularına ilgili ve bu alanlarda başarılı, Hayvanlarla ilgilenmekten hoşlanan, Sabırlı ve dikkatli bir gözlemci olması, Düşüncelerini başkalarına aktarma (ikna) gücüne sahip bulunması, Doğru yanıt C’dir.

Yanıt Açıklaması: BERN sözleşmesi, 9 Ocak 1984 tarihli ve 84/7601 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’yla onaylanarak, 20 Şubat 1984 tarih ve 18318 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi”dir.

Yanıt Açıklaması: Biyolojik etmenler: Bireyin fiziksel özellikleri, cinsiyet, beden yapısı, görme ve işitme durumu gibi biyolojik faktörleri işaret eder oysa şans ile ilgili etmenler: Doğal afetler, işleri ve iş yerlerini etkileyen beklenmedik olaylar, iç ve dış savaşlar vb gibi durumlardır.

Yanıt Açıklaması: U¨lkemizde veteriner hekimliğini ilgilendiren ilk dergi, sivil veteriner okulunun kurucusu olarak bilinen Mehmet Ali Bey tarafından 1880’de çıkarılmıştır. “Vasıta-i Servet” adlı bu dergide ziraate ait yazılar da çıkıyordu. Mehmet Ali Bey bu yayını ile memlekette sığır vebası savaşında ve sivil veteriner okulunun açılması konusunda aydınlatıcı ve teşvik edici yazıları ile çok hizmet etmiştir. Derginin asıl amacı, Türkiye’de sivil veteriner hekimliği öğretiminin başlatılması ve buna ilişkin gelişmelerin desteklenmesi olmuştur. ”Mecmua-i Fünun-u Baytariye” adlı dergi Türkiye’de tümüyle veteriner hekimliği konularını içeren ilk dergi olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Kodeks Alimentarius; FAO ve WHO ortaklığında kurulan Kodeks alimentarius uzmanlar komisyonu tarafından çıkarılan uluslararası gıda standartları ve düzenlemelerine verilen genel addır; gıda kodudur. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Evcil Hayvan Genetik Kaynaklarının Tesciline İlişkin Yönetmelik Islah Amaçlı Hayvan Yetiştirici Birliklerinin Kurulması ve Hizmetleri Hakkında Yönetmelik Suni Tohumlama, Tabii Tohumlama ve Embriyo Transferi Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik Hayvanlarda Soy Kütüğü ve Ön Soy Kütüğü Esasları Hakkında Yönetmelik

Yanıt Açıklaması: WHO tarafından 2001’de antimikrobiyal direncin önlenmesi için “Küresel Antimikrobiyal Direnç Önleme Stratejisi” çalışmaları başlatılmıştır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Devleti’nde, at başta olmak üzere hayvanların yetiştirilmesi ve ıslahı için kurulmuş olan devlet çiftliklere hayvanat ocakları denirdi.