Veteriner Hizmetleri Mevzuatı ve Etik

Yanıt Açıklaması: Yönetmelik’te Bakanlık, gıda kontrol laboratuvarına müdür olarak atanacak personelin en az üç yıl laboratuvar tecrübesine sahip olmasını, Gıda kontrol laboratuvarlarına atanacak teknik ve sağlık hizmetleri sınıfı personelinin hizmet süresinin beş yıldan az olamayacağını şart koşmuştur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Su ürünleri yetiştiriciliği: Yetiştiricilik tesislerinde, entansif , yarı entansif veya ekstansif şartlarda yapılan, su ürünlerini üretme ve/veya büyütme (besicilik) faaliyeti. Yetiştiricilik tesisi: Su ürünleri yetiştiriciliğinin yapıldığı yerler. Entansif yetiştiricilik: Tamamen dıştan yemlemeye dayalı yoğun yetiştiricilik. Yarı entansif yetiştiricilik: Gübreleme ve tamamlayıcı yemlemeye dayalı yetiştiricilik. Ekstansif yetiştiricilik: Suyun doğal verimliliğine dayanan, stok kontrolü yapılan düşük üretimli yetiştiricilik.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı döneminden gelen ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında kullanılan “baytar” kelimesinin “veteriner hekim” terimi ile değiştirilmesi çalışmaları 1930 yıllarındadır. Türkiye’de “veteriner hekim” kelimesi, TBMM’deki görüşmeler neticesinde kabul edilmiş ve “hayvan hekimi” karşılığında “veteriner hekim” terimi resmî olarak kullanılmaya başlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Çağdaş anlamda veteriner halk sağlığı kavramı ilk kez 1951 yılında WHO ve Gıda ve Tarım Organizasyonunun (Food and Agricultural Organizatin-FAO), Zoonotik Hastalıklar Ortak Uzman Grubunca tanımlanmıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Salgın hastalıklar 18. yüzyılın başlarından itibaren yeniden bütün ağırlığı ile kendini göstermiştir. Bu yüzyılın ilk önemli hayvan salgını 1711’de Avrupa’da çıkan sığır vebasıdır. Bu konuda bilgi sahibi veteriner hekimlerin bulunmaması, salgınların ağır kayıplarla neticelenmesine yol açmıştır. Avrupa, doğudan gelen korkunç salgınlar neticesinde, sığır vebası ile tam bir savaşa girişmenin gereğini çok şiddetle hissetmekteydi. Bunun için de öncelikli olarak, artık ampirik olmayan, hayvan hastalıkları konusunda geniş bilgiye sahip veteriner hekimlerin yetişmesi gereği karşısında okulların açılma teşebbüsüne girişilmiştir. Sığır vebası salgınlarında 200 milyon civarında sığırın ölmesi, savaşlarda kullanılan hizmet hayvanlarında baş gösteren salgın hastalıkların artmasıyla, askeri^, ekonomik ve sosyal yaşam olumsuz yönde etkilenmiştir. İnsanlar, salgın hastalıkların sebep olduğu felaketleri, doğal afetlerden sonra gelen en büyük felaketler olarak değerlendirmiştir. Bu salgınların önüne geçilememesi, veteriner hekimlerin yetiştirilmesinin gerekliliğini ortaya koymuştur. Bütün bu salgınlar dünyada ilk veteriner okulunun açılmasına sebep olmuştur. 1761’de pratisyen veteriner hekim ve hayvan hastalıkları konusunda ehil bir yazar olan “Claude Bourgelat”a Lyon’da sığır, at ve diğer evcil hayvanların anatomi ve hastalıklarının öğretilmesi için bir okul kurma yetkisi verildi. Okul, 1762’de Fransa’nın Lyon şehrinde Bourgelat direktör, materya medika ve botanik için bir profesör, hastalıkların tedavisi için bir, hastane için bir, nal tekniği için bir hoca ile öğretime başladı.

Yanıt Açıklaması:

Yanıt Açıklaması: Veteriner hekimliğin sosyolojisi denildiği zaman; 1. Veteriner hekimlerin yetiştirilmesi, 2. Veteriner hekimlerin eğitimi, 3. Veteriner hekimlerin rol-seti içindeki diğerleri ile ilişkileri, 4. Veteriner hekimliği örgüt ve organizasyonları, 5. Hayvan sağlığının iyileştirilmesi ile toplum sağlığının da gelişmesi akla gelmelidir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Pestisit: Bitki ya da hayvanlara zararlı olan canlı organizmaları etkisiz hâle getirmek veya öldürmek amacıyla kullanılan kimyasal madde veya madde karışımı olan tarım ilaçları.

Yanıt Açıklaması: e) Haralar

Yanıt Açıklaması: “Bilimsel Görüşler (Doktrin/Öğreti): “Doktrin” ve “öğreti” de denilen bilimsel görüşler tartışmalı hukuki konularda hukuk bilim insanlarının ileri sürmüş oldukları düşünce ve kanaatlerdir. Hâkim, doktrin ile bağlı değildir. Ancak hukuk kuralları­nı uygularken ondan yararlanır. Tarihte doktrin, bazen bağlayıcı niteliğe dönüşmüştür. İslam hu­kukunun kaynaklarından olan icma ve içtihad da aslında doktrinden pek farklı değildir. Doktrin; hâkime, çözümün uzun ve uğraş gerektirdiği du­rumlarda yardımcı olur. Bazen tartışmalı olan bir konuda, bilim insanlarının kanaatleri hep aynı noktada birleşiyor, doktrinin çoğunluğu belli bir görüşü ileri sürüyorsa genelde hâkimler bu görüşe uyarlar. Bilimsel görüş oluşturan eserlerin bazıları şunlardır. Şerhler, sistematik eserler, monografiler, makaleler ve diğer eserler (sempozyum, kongre metinleri, bibliyografya, kanun derlemeleri, içtihat derlemeleri vd.). Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: * İşin sosyal bir değer taşıması, * Belirli bir tekniği ve yöntemi bulunması, * Kuramsal bir derinliğinin olması, * Toplumdaki kişiye bir mensubiyet bilinci kazandırması, * Tarihsel bir devamlılığı içermesi, * Piyasalaşma ve ücret karşılığı yapılabilir olması, * Mesleğin diğer insanlarla olan ilişkileri etkilemesi; toplumsal tabakalaşmaya belirli davranış ve yaşam tarzlarına kaynaklık etmesi.

Yanıt Açıklaması: Hayvan tür ve ırklarının ıslahı ile ilgili sistemli çalışmalar Cumhuriyet’in ilanından sonra başlamıştır. "Hayvan Islahı Kanunu” ile ülkede hayvansal üretim ve hayvan ıslahı çalışmalarını yönlendirebilecek kararlar alınır. İzmir İktisat Kongresi”nde  konu ile ilgili bir yasa çıkarılması gerektiği bildirilmiştir.Hayvan ıslahı alanında yapılan çalışmalar sadece sığır ve atlarla kalmamış,  yerli koyunların ıslahı ve merinos yetiştiriciliğinin yaygınlaştırılması amacıyla 1703 sayılı “Merinos Koyunlarının Tevzii Hakkında Kanun” ve 2582 sayılı “Merinos Koyunları Yetiştirilmesi ve Islah Edilmiş Pamuk Tohumu Üretilmesi Hakkında Kanun” çıkarılmış ve uygulamaya koyulmuştur. Batı ülkelerinde modern hayvan ıslahının temelleri 1760’da İngiltere’de atılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Brown ve Silverman; hayvan sahiplerinden veteriner hekim seçimini etkileyen en önemli 12 faktörü sıralamalarını istemişler ve 9. sırada önemli görülen “fiyat/ücret” konusunun üstünde yer alan 8 faktör şu şekilde olmuştur; Veteriner hekimin nazik ve kibar olması, Veteriner hekimin bilgili ve saygılı olması, Veteriner hekimin yüksek kalitede verdiği hizmet/adının duyulmuş olması, Veteriner hekimin geçmiş deneyiminin olması, Hizmet yelpazesinin geniş olması, Konumu, Uygun saat, Arkadaş ya da tanıdık tavsiyesi olması.

Yanıt Açıklaması: Bilinen izinli ilk GDO “Flavr Savr™”dır. Bu GDO ürününe 1994 yılı Mayıs ayında ticari üretim izni alınmış ve transgenik domates çeşidi olarak geliştirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Klonlama; “eşeysiz üreme yöntemiyle genetik yapısı birbirinin aynı canlıların oluşturulması” anlamına gelmektedir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de hayvan varlığının ıslah edilmesi için yasal yapılanma ile birlikte hayvan ıslah ve yetiştirme kurumlarına ihtiyaç duyulmuştur. Cumhuriyet’in ilanını takip eden süreçte sonra 1924’te bu amaç doğrultusunda ilk olarak “Karacabey Harası” kurulmuştur. Osmanlı Devleti zamanında “Mihaliç Çiftliği” adıyla devlet çiftliği olarak çalışan bu çiftliğin esas fonksiyonu sarayın yiyecek ve diğer ihtiyaç maddelerini temin etmek olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Çiftlik hayvanlarında suni tohumlama uygulamalarında uygulama prosedürü oluşturma hususunda öncülük eden ve yaygın olarak çalışan bilim insanı ise Rus Profesör Ivanov olmuştur.

Yanıt Açıklaması: E şıkkında yer alan zoonoz çeşidi virüs kökenli değil bakteri kökenlidir.

Yanıt Açıklaması: Bu Kanunun 23. maddesinde, Bakanlığın, gıda ile ilgili teknik ve hijyen kriterleri, bitki koruma ürünü ve veteriner ilaç kalıntıları, katkı maddeleri, bulaşanları, numune alma, ambalajlama, etiketleme, nakliye, depolama ve analiz metotlarını belirleyen gıda kodeksini hazırlamakla yetkili olduğu belirtilmiştir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: İlk suni tohumlama kooperatifi Danimarka'da kurulmuştur. Doğru cevap A'dır.