Temel Veteriner Farmakoloji ve Toksikoloji

Yanıt Açıklaması: Kırmızı reçete: Hekim tarafından üç nüsha olarak yazılan, nüshalardan birisi hekimin kendisinde kalan, iki nüshası hasta veya hasta sahibi tarafından eczaneye bırakılan reçete şekli. Doğru cevap a'dır.

Yanıt Açıklaması: Kinolonlar bakterilere, benzimidazol türevleri iç parazitlere, o rganik fosforlu insektisidler ve karbamatlar dış parazitlere etkir. Doğru cevap B şıkkı halojenli bileşiklerdir. Meme başı antisepsisi için en fazla halojenli bileşikler (klorlu, iyotlu bileşikler), yüzeyde etkin maddeler ve klorhekzidin kullanılır.

Yanıt Açıklaması: İdrar söktürücüler, kimyasal yapıları ve etkilerine göre sını andırılırlar; karbonik anhidrazı engelleyenler, tiazidler, kıvrım işeticiler, potasyum tutanlar, ozmotik işeticiler, metilli ksantinler diye ayrılabilirler. Seçeneklerde verilen Asetazolamid isimli ilaç etken maddesi karbonik anhidrazı engelleyen bir türevdir. Bu açıklamaya göre doğru seçenek 'A' seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Dozun belirlenmesinde at 1 birim olarak alınır; diğer hayvanlarda doz tayini oransal olarak aşağıdaki gibidir: Sığır 1.5, koyun, keçi, dana, tay 1/5, köpek 1/10, kedi, tavşan 1/20, kanatlı 1/25-50.

Yanıt Açıklaması: Dezenfektanlar germisidal maddelerdir ve genellikle cansız yüzeylere uygulanırlar.

Yanıt Açıklaması: Tablo 2.2.'ye göre Karoten ana ilaç ve metaboliti Vitamin A (retinol)'dür. doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Oksitosin

Yanıt Açıklaması: Difenhidramin antiemetiktir.

Yanıt Açıklaması: Reseptör molekülleri hücrede başlıca stoplazmik zarda (aminler, glikopeptid hormonlar, glikopeptidler gibi), stoplazmada (steroid hormonlar, vitamin D, dioksin ve benzeri maddeler) ve çekirdekte (tiroksin, triiodotironin gibi tiroid bezi hormonları) bulunurlar.

Yanıt Açıklaması: Testislerden sentezlenen, sperma yapımı ve erkeklik karekterlerinin gelişimini sağlayan testosteron; yumurtalıklardan sentezlenen ve dişilik karekterlerinin gelişimini sağlayan östrojen; sarı cisimcik ve gebelikte plasentadan salınan progesteron cinsiyet hormonları olarak adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: Nöroleptikler: Belirgin bir yatışma-uyku hali olmaksızın hareketlerde yavaşlama, çevreden gelen uyarılara cevap vermede isteksizlik, çevreye ilgisizlik, fikirlerde bulanıklık, heyecansızlık ve inisiyatifte azalma oluşur.Motor faaliyet, bellek, hatırlama, akıldan hesap yapma, dikkat etme gibi yetenekler genellikle değişmez veya azalmaz. Yatışma-uyku hali olsa bile, kişinin çevreden gelen uyarılara cevap verme yeteneği hala devam eder. Asepromazin, azaperon, droperidol, klorpromazin, klorprotiksen, promazin, propiopromazin gibi. Yeşil reçeteye tabidirler. Doğru cevap e'dir.

Yanıt Açıklaması: Bakterileri öldürenler (bakterisidler): Bu şekilde etkiyen ilaçlar bakterileri doğrudan öldürürler; özellikle perakut ve akut seyirli hastalıkların sağaltımında bu ilaçlar tercih edilir. Bakterileri öldürerek etkiyen ilaçlar, bakterilerin gelişmesini de önlerler. Beta-laktamlar, nitrofuranlar, aminoglikozidler, polimiksinler ve novobiosin örnek olarak verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Penisilinler normal sağaltım dozlarında bakterileri öldürerek bakterisidal nitelikte etki meydana getirirler. Genel anlamda bakterilerde hücre duvarı sentezini engelleyerek etkili olurlar ve bu şekliyle seçkin etki gösteren ilaçlar olarak kabul edilirler. Bu nedenle alerjik olmaları dışında tüm ilaçlar arasında en az tehlikeli olanlardır.

Yanıt Açıklaması: Kalp Kasını Kuvvetlendirenler ve Uyaranlar: İlaç örnekleri: Digitoksin, digoksin ve ouabain (strofantin-g) kardiyatonik glikozidler; kafein, teofilin, teobromin, aminofilin, etamifilin kemisilat ise metilli ksantinlerdir.

Yanıt Açıklaması: Emülsiyonlar; yağ, reçine, zamk, bal mumu gibi suda çözünmeyen maddeleri tekdüze şekilde ihtiva eden, süt görünümünde, içeriden ve dışarıdan kullanılabilen ilaç şeklidir. Bir sıvının (veya damlacığın) diğer sıvı içinde dağılmasıyla hazırlanır; içte dağılan damlacık veya zerreciğin çapı 0.01-10 µm gibi geniş sınırlar içinde değişir ve genellikle de >0.1 µm’dir. Emülsiyonlar ağızdan verilerek (hint yağı sübyesinde olduğu gibi), dışarıdan deriye sürülerek (losyonlar, linimentler) ve enjeksiyonla (yağ/su sübyesi) verilerek uygulanırlar. Bu açıklamaya göre doğru seçenek 'A' seçeceğidir.

Yanıt Açıklaması: C¸özelti, enjeksiyonluk çözelti, kolloid çözelti, süspansiyon, karışım, bulamaç,  tentür, aromatik su, özsu, alkola, damla, sübye, şurup, akışkan özüt, eliksir, errin, kollutuar, müsilaj, kollodyon, posyon, aerosol gibi sistemler sıvı ilaç şekilleridir. 'E' seçeneğindeki verilen 'kollutuar' sıvı ilaç taşıyıcı bir sistemdir. Diğer seçeneklerde verilenler ise yarı-katı ilaç taşıyıcı sistemlere örnektir. Bu açıklamaya göre doğru seçenek 'E' seçeceğidir.

Yanıt Açıklaması: Meperidin narkotik ağrı kesici, atropin parasempotilitik etkili, doksapram analeptik,  diklofenak ise narkotik olmayan ağrı kesici özelliği olan ilaçlardır. Diazepam ise trankilizan, antiepileptik, etkili bir sedatif ve uyku ilacıdır.  Çırpınma önleyici, yatıştırıcı, sakinleştirici etkiye sahiptir. Dolayısıyla doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Hap, bol, merhem, krem, macun, liniment, lapa, yakı yarı-katı ilaç şeklinin başlıca örnekleridir.

Yanıt Açıklaması: Nöro-regülatörler olarak da bilinen bu maddeler nöro-medyatörler (NM’ler), nöro-modulatörler ve nöro-hormonlar diye üçe ayrılırlar. Nöro-medyatörler: Sinaps veya kavşaklarda bir nöronun ucundan salıverilen ve diğer hücre veya nöro-efektör yapının zarında bulunan reseptörlere etkiyerek uyarının geçişini sağlayan maddelerdir; NM’lerin başlıcaları noradrenalin (NA), asetilkolin (Ak), serotonin (5-hidroksitriptamin, 5HT), dopamin, histamin, glutamik asit, glisin, gamma-aminobutirik asit (GABA) ve endorfinlerdir. Nöro-modulatörler: Sinir ucundaki ana sinaps veya kavşakta uyarının geçişini sağlamayan ama bunu ayarlayan maddelerdir; sinaps öncesi ucun (presinaptik-uç) veya sinaps sonrası (postsinaptik) zarın uyarılabilirliğini değiştirerek etkili olurlar. Böyle bir sinaps veya kavşakta sinaps öncesi uçla nöro-modulatör maddeyi salgılayan sinir ucu arasında ikinci bir sinaps daha vardır; burada açığa çıkan nöro-modulatör madde sinaps öncesi ucu depolarize ederek buradan NM maddenin salıverilmesini azaltır veya engeller. Örneğin, omurilik-arka boynuzundaki 1’inci duyusal sinir ucu ile 2’nci duyusal nöron arasında uyarının geçişi P maddesi ile sağlanır; burada sinaps öncesi uçta bulunan enkefalinerjik ara-nöronlar P maddesinin salıverilmesini ayarlarlar (azaltırlar) ve ağrılı uyarının geçişini ve ağrının algılanmasını önlerler. Nöro-hormonlar: Hipotalamustaki bazı nöron gruplarında hazırlanıp, hipotalamohipofizyal-portal sistem (hipotalamus ve hipofiz bezi arasındaki dolaşım sistemi) ile ön-hipofize gelen, buradan bazı hormonların salıverilmesine ve/veya salıverilmesinin engellenmesine yol açan hormonlar (hipofizotropik hormonlar) ile hipotalamustan arka hipofize gelen sinir uçlarından salıverilen oksitosin ve antidiüretik hormon’dur. Tüm ifadeler doğrudur.

Yanıt Açıklaması: Kinolonlar bakterilerde DNA jirazın (topoizomeraraz II) etkinliğini engelleyerek, DNA’nın sentezi ve kalıbının çıkarılmasını önlerler. İlacın etkisine maruz kalan bakteri bölünemez ve uzayarak ölür. Bu tip antibiyotiklere örnek olarak e nrofloksasin, siprofloksasin, norfloksasin, danofloksasin, sinoksasin, nalidiksik asit, enoksasin verilebilir. Doğru cevap D'dir.