Temel Veteriner Histoloji ve Embriyoloji

Yanıt Açıklaması: Dişi genital (üreme) sistemi ovaryum, tuba uterina (ovidukt), uterus, serviks ve vaginayı içeren iç genital organlar ile, vestibül, labiyumlar, klitoris ve vestibüle açılan bezlerden oluşan dış genital organlardan ibarettir. Cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Spermatozoonların kanal içersindeki ilerleme hareketi 2-4 mm/dak hızında gerçekleşmektedir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Uyarımlar akson ile presinaptik membrana geldiğinde, presinaptik membranın geçirgenliği artar. Bu membranda Ca++ iyon kanalları açılır ve difüzyonla sinir sonuna bol miktarda Ca++  iyonu girer. Ca++ iyonunun presinaptik membrana girmesiyle burada bulunan sinaptik veziküllerdeki asetil kolin (nörotransmitter madde) sinaps aralığına dökülür.

Yanıt Açıklaması: Korpus luteum endokrin bir bez gibi aktivite göstererek progesteron (lutein hormonu), az miktarda da oksitosin ve östrojen salgılayarak hipofizden FSH ve Lutein Yapıcı Hormon( LH) salgılanmasını önler. Progesteron ovaryumda yeni folliküllerin gelişimini ve ovulasyonu engeller. Gebelik sonuna kadar varlığını sürdürür ve korpus luteum pregnansi olarak tanımlanır.

Yanıt Açıklaması: Kan hücrelerinin yapımına, hemapoez (hematopoez) adı verilir. Doğum öncesi kan yapımına fötal (prenatal) hemopoez, doğum sonrası kan yapımına ise postnatal hemopoez denir. Embriyonik yaşamın ilk haftalarında kan yapımı vitellus kesesinin duvarında başlar. Burada mezenşimal hücreler, kan adacıkları olarak bilinen kümeleri oluşturmak üzere bir araya gelir. Bu adacıkların içinde alyuvarların ilkel formları ve çekirdekli alyuvarlar oluşmaya başlar. Kan yapımının bu dönemine mezoblastik faz denir. Mezoblastik faz, yerini hepatik faza bırakır. Karaciğerde eritroblastlar (alyuvarların ilkel formları) üretilmeye başlanır. Daha sonra karaciğer sinüzoitlerinde az sayıda granülositleri oluşturacak hücrelerin ilkel formları ve megakaryositler görülmeye başlar. Gebeliğin 3-6 aylarında bu görevi dalak üstlenir ve splenik faz başlar. Hepatik ve splenik fazlar gebeliğin sonuna kadar sürer. Kan yapımı, gebeliğin altıncı ayının sonunda kemik iliğinde başlar. Bu dönem miyeloid faz olarak adlandırılır. İskelet sistemi gelişmesini sürdürdükçe, kemik iliği de kan hücrelerinin yapımında artan bir rol oynar.

Yanıt Açıklaması: Kas dokusunu oluşturan hücreler, hareket sağlamak üzere özelleşmiş hücrelerdir. Kaslar uzayıp kısalmak zorunda olduklarından, kas hücreleri iplik şeklini almışlardır. Şekillerinden ötürü kas hücresi yerine daha çok kas teli (fibra muskularis) adı verilir. Tek bir kas hücresi myocyte olarak da adlandırılır. Kas hücresinin sitoplazmasına sarkoplazma, hücre zarına sarkolem, endoplazmik retikulumuna ise sarkoplazmik retikulum adı verilir. Fonksiyonları gereği farklılaşmış olan kas hücreleri sitoplazmalarında kasılabilir proteinler içerirler. Bu proteinler ince iplikçikler şeklindedir ve miyofilaman olarak adlandırılırlar. Miyofilamanlar bir araya gelerek miyofibrilleri oluştururlar.

Yanıt Açıklaması: A, B, C ve E şıklarında bulunan eşleştirmeler doğrudur. Kanatlı hayvanların yumurtası Polilesithal yumurtadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Kalp kası telleri, sarkoplazmik retikulumdan iskelet kası kadar zengin değildir. Sarkoplazmik retikulumun az olmasına karşın, enine tubuluslar iyi gelişmiştir. Enine tubuluslarla uyarımlar ve besinler daha derinlere, miyofibrillerin aralarına kadar iletilirler. Ayrıca kalp kasında sarkolemin invaginasyonuyla (içeriye doğru çöküntü) şekillenen kalsiyum depolayan, kaveola olarak adlandırılan kesecikler bulunur.

Yanıt Açıklaması: Embriyonal ve Fötal Dönemin Temel Özellikleri • Her üç germ tabakası belirli dokulara ve organlara dönüşürler. • Temel organ sistemleri ilk oluşumunu tamamlar (organogenezis). • Organların gelişimine bağlı olarak organizmanın dış vücut şekli belirir. • Teratojenlere en duyarlı dönemdir. Doğru cevap e'dir.

Yanıt Açıklaması: Östrus: Kızgınlık olarak da tanımlanan bu evrede gelişimini tamamlayan Graaf follikülünden ovulasyon ile ovum ovidukta atılır. Östrojen en üst seviyededir, hipofizden FSH salınımı azalarak LH ile LTH üretimi ve salınımı artar. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Canlıların yaşamını sürdürebilmesi, yetersiz beslendiği dönemlerde bile enerji ihtiyacını uzun süre karşılayabilmesine bağlıdır. Kesintisiz enerji ihtiyacı, besinlerin fazla miktarda alındığı dönemlerde yağ hücrelerinde depolanmasıyla sağlanır. Yetersiz beslenme söz konusu olduğunda bu enerji depoları kullanılır. Vücudun karbonhidrat ve protein depolama kapasitesi sınırlıdır. O yüzden enerji rezervleri, yağ hücrelerindeki lipid damlacıkları içinde trigliseridler formunda saklanır. Trigliseridler, dinamik enerji depolarıdır. Yağ hücrelerinde depolanan bu enerji, vücudun diğer bölgelerine hızla aktarılabilir. Su içermedikleri ve karbonhidratlar ile proteinlerin yaklaşık iki katı enerji sağlayabildikleri için en konsantre metabolik enerji deposudur. Yetersiz beslenildiğinde, trigliseridler başlıca su ve enerji kaynağı olurlar. Hörgücünde büyük miktarda yağ dokusu bulunan develer, su ve enerji kaynağını buradan sağlarlar. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Metöstrus, ovaryumda korpus luteumun şekillendiği ve progesteron seviyesinin yükseldiği evredir. Uterus epitelinde kısmen dökülmeler görülürken köpeklerde hafif bir kanama şekillenir. Bu kanama inektede oldukça az olarak görülebilir. İnekte 1-3. günler arasında görülür. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kıkırdak dokunun genç hücrelerine kondroblast denir. Kondroblastlar oval şekillidir. Genel olarak bulundukları dokunun yüzeyine yakın ve paralel olarak yerleşmişlerdir. Çekirdek hücre şekline uymuş ovalimsi küre biçimindedir. Kondroblastlar sentez yapan organeller yönünden çok zengin hücrelerdir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Doğru seçenek B şıkkıdır. Alyuvarların çapı 7.5 µmdir.

Yanıt Açıklaması: Kanın başlıca işlevleri arasında, besin maddelerinin mide-bağırsak kanalından vücut hücrelerine taşınması, daha sonra bu hücrelere ait son ürünlerin atılması ve özelleşmiş organlara iletimi yer alır. Bazı metabolitler, hücresel ürünler (hormonlar ve diğer bazı uyarıcı moleküller) de görev yerlerine kan yoluyla taşınır. Oksijen akciğerlerden hücrelere, alyuvarlardaki hemoglobin aracılığıyla taşınır. Karbondioksit hücrelerden akciğerlere, hem hemoglobinle hem de bikarbonat (HCO 3 - ) olarak taşınır. Bu görevlerinin yanı sıra kan, vücut sıcaklığının ayarlanmasında ve vücut sıvılarının ozmotik dengesinin korunmasında da görev alır.

Yanıt Açıklaması: Retikulum hücreleri fibrositlere benzerler. Fakat sadece retiküler bağ dokusunda bulunurlar. Yıldız şekilli hücrelerdir. Lenf düğümü, dalak ve kemik iliği gibi retiküler bağ dokusu içeren organlarda ve timusta bulunurlar.

Yanıt Açıklaması: anizotrop bandı hem miyozin hem de aktin miyofilamanları oluştururken, izotrop bandın tamamını aktin miyofilamanları oluşturur. İzotrop bandı oluşturacak olan aktin miyofilamanları ince ipliksel bir protein ile birbirlerine bağlanmışlardır. Aktin filamanlarını bir arada tutan bu protein a-aktinin’dir. Aktin filamanlarını bir arada tutan a-aktinin molekülü Z bandı olarak, koyu bir çizgi halinde gözükür. Miyofibril boyunca iki Z bandı arasındaki bölüm sarkomer olarak adlandırılır. Sarkomer kasılma birimi olup, bir tam A bandı ve iki yarım I bandından oluşur. İskelet kası hücreleri sarkoplazmik retikulumdan zengindir. Sarkoplazmik retikulum granülsüz endoplazmik retikulumdur. skelet kası tellerini örten hücre zarı yani sarkolem, kas teli boyunca pek çok yerden hücre içine doğru çöküntüler yapar. Bu çöküntüler enine tubuluslar olarak adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: İskelet kaslarında olduğu gibi düz kaslarda da aktin ve miyozin filamanları vardır. Fakat burada filamanlar bir araya toplanıp miyofibrilleri oluşturmazlar. Bu nedenle düz kaslar çizgili görünmezler.

Yanıt Açıklaması: Memelilerde bahsedilen her üç kas grubunda da rejenerasyon olayları farklılık gösterir. Kalp kası erişkinlerde yenilenme gücüne sahip değildir. Herhangi bir bozukluk meydana geldiğinde, doku kaybı bağ doku çoğalması ile tamamlanır. İskelet kası hücrelerinin sarkolemi ile bazal lamina arasında küçük mekik şekilli hücreler bulunur. Satellit (uydu) hücreler denen bu hücreler, yaralanmalarda bölünüp çoğalarak, yeni kas hücrelerini oluştururlar. Düz kaslar da bazen mitoz görülebilir. Damar duvarındaki düz kaslar, yaralanma sonrasında bağ dokuda bulunan mezenkim hücrelerinden (adventisyal hücreler) farklılaşırlar.

Yanıt Açıklaması: Korpus luteum endokrin bir bez gibi aktivite göstererek progesteron (lutein hormonu), az miktarda da oksitosin ve östrojen salgılayarak hipofizden FSH ve Lutein Yapıcı Hormon(LH) salgılanmasını önler. Progesteron ovaryumda yeni folliküllerin gelişimini ve ovulasyonu engeller. Gebelik sonuna kadar varlığını sürdürür ve korpus luteum pregnansi olarak tanımlanır. Doğru cevap E'dir.