Hücre Kimyası

Yanıt Açıklaması: Selektinler hücre yüzey glikoproteinleri olup kan damarlarının iç yüzeyini kaplayan endotelyal hücreler ya da platelet hücreleri ile lökositlerin etkileşiminde önemli rol oynarlar. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Mayonez dağılan fazın ve dağılma ortamının sıvı olduğu emülsiyon tipi bir kolloiddir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ökaryotik hücreler, içinde genetik maddenin bulunduğu zarla çevrili bir organel olan çekirdeğe sahip hücrelerdir. Bitkiler, hayvanlar protistler ve fungiler ökaryotik organizmalardır. Ökaryotik organizmalar yalnızca oksijenli solunum yaparlar. Prokaryotik hücrelerden farklı olarak, çekirdekçik, hücre iskeleti ve sitoplazmik organeller gibi yapılara sahiptirler. Bir bitki hücresinde plazma zarının üzerinde bakteriler gibi ama selüloz yapıda bir hücre duvarı varken hayvan hücresinde yalnızca plazma zarı vardır. Bitki hücreleri büyük bir merkezi vakuol ve plastidlere sahipken hayvan hücresinde farklı olarak sentrozom bulunur. Bitki hücresinin tipik depo karbonhidratı nişasta iken, hayvan hücresinde tipik depo karbonhidratı glikojendir. Bu nedenle doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Dipol-dipol etkileşim kuvvetlerinin gücü, bağ dipollerinin büyüklüğüne ve molekülün geometrisine bağlıdır. İki atomlu moleküllerde iki atom arasındaki elektronegativite farkı önemliyken çok atomlu moleküllerde molekül geometrisi önem kazanmaktadır. Mol kütleleri yaklaşık aynı olan moleküller arasında dipol momenti büyük (daha polar) olan moleküllerin erime ve kaynama noktaları daha yüksektir. Dipol-dipol etkileşimi sadece aynı tür moleküller arasında değil farklı tür moleküller arasında da bulunabilir. Bunun sonucu olarak su (H2O) ve amonyak (NH3) molekülleri gibi aralarında dipol- dipol etkileşimi olan iki sıvı madde birbirinin içinde çözünme eğiliminde olup homojen çözelti oluştururlar. Doğru cevap E' dir.

Yanıt Açıklaması: İyonik bağlar verilen etkileşim türleri arasındaki en kuvvetlisidir. Hidrojen bağı, kovalent ve iyonik bağdan daha zayıf; dipol-dipol ve London kuvvetlerinden daha kuvvetlidir. Bu durumda doğru sıralama I>II>IV>III.

Yanıt Açıklaması: DNA replikasyonu için önce süpersarmal DNA topoizomeraz enzimi ile çentik açılarak gevşetilir. Sonra helikaz enzimi ile çift iplik ayrılır ve tek-iplikli DNA’ya tekrar çift zincir oluşturmasını önlemek için tek-iplik DNA-bağımlı proteinler bağlanır. Bir defa DNA kıvrımı açıldıktan sonra özel bir RNA polimeraz olan primaz enzimi, kalıp DNA’nın 3' ile başlayan ucundan, replikasyonunun başlangıcını temsil eden özel bir bölgeye tamamlayıcı olan primer RNA veya öncü RNA denilen kısa bir RNA zincirini 5' → 3' yönünde sentezler. Primaz primeri sentezlendikten sonra DNA polimeraz III adı verilen enzim uygun deoksinükleotitleri birbirine fosfodiester bağları ile bağlayarak DNA polimerizasyonuna başlar ve devam eder. Primazın sentezlediği ve sonra DNA polimeraz III’ün devam ettiği, RNA ve DNA’dan ibaret olan küçük zincir parçaları ardı ardına sentezlenir. Okazaki parçaları adı verilen bu parçalardan daha sonra DNA polimeraz I adı verilen diğer bir enzim aktivitesi ile RNA primerleri çıkarılır ve boşluklarda senteze devam edilir.  DNA ligaz adındaki bir enzim ise Okazaki parçaları arasında kalan çentikleri kapatır ve kesikli iplikteki sentez tamamlanmış olur. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Bitki ve çiçeklere tat ve koku veren ikincil metabolitler de, örneğin; likopin, mentol, geraniol, beta-karoten ve limonen terpen grubundandır.

Yanıt Açıklaması: İntegral proteğinler hücre zarının içerisinde her iki yüzeye de temas eden yapılardır.

Yanıt Açıklaması: Benzen-apolar Su-polar Yağ-apolar Tuz-iyonik I-III (benzen-yağ) eşleşmesi ''b enzer benzeri çözer '' kuralına uymaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bitki hücrelerinde merkezi vakuol bulunur. Bitki hücrelerinde selülozdan oluşan bir hücre duvarı mevcuttur, ayrıca tipik depo karbonhidratı nişastadır. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: π = n x V / R x T Burada; π osmotik basıncı, n çözünenin mol sayısını, V çözelti hacmini, R gaz sabitini ve T sıcaklığı göstermektedir.

Yanıt Açıklaması: Mikrofilamentler 7 nm çapında hücre iskelet elemanlarının en küçüğüdür. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Polisakkaritler glikozun tek çeşit olarak tekrarlayan ünitelerinden ya da bazen iki çeşit ünitenin alternatif bağlanması (dehidrasyonu) ile oluşan büyük moleküllü karbohidratlardır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Apolar moleküller arasında etkin olan tek kuvvet olan bu etkileşim türü, atomlarda ve moleküllerde, elektronların hareketli parçacıklar olması nedeniyle anlık olarak atom veya molekülün bir tarafında daha yoğun olmasıyla oluşur. Bu durumda anlık olarak atom veya molekülün bir tarafı kısmi negatif (?-) yüklenirken diğer tarafı kısmi pozitif (?+) yükle yüklenir ve anlık dipol oluşur. Bu anlık dipol nedeniyle atom veya molekülün yakınındaki atom veya moleküllerin elektronlarını çekerek veya iterek onların üzerinde de bir dipol oluşturur. Bu geçici dipole indüklenmiş dipol adı verilmektedir. Oluşan indüklenmiş dipol-indüklenmiş dipol etkileşimleri London etkileşimleri olarak adlandırılır ve bu tür indüklenmeler apolar olmayan moleküllerde de gözleneceğinden bu etkileşimler tüm moleküller arasında mevcuttur.

Yanıt Açıklaması: Bitki hücresinde selülozdan hücre duvarı, plastid ve merkezi koful bulunmaktadır. Sentrozom ise yoktur.

Yanıt Açıklaması: Gaz halindeki nötr bir atomdan bir elektron uzaklaştırmak için verilmesi gereken enerji iyonlaşma enerjisi olarak tanımlanmaktadır. Nötr bir atomdan bir elektron koparılması için gereken enerji birinci iyonlaşma enerjisidir. Diğer elektronların da koparılması durumunda karşılık gelen enerjiler, ikinci, üçüncü vb. iyonlaşma enerjisi olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Canlı hücrede en fazla bulunan madde sudur ve hücre ağırlığının yaklaşık %70’ini kapsar. Tüm organizmalarda, organik moleküller suyun polar karakteri, hidrojen bağı oluşturma yeteneği ve yüzey gerilimi gibi özel yapısı çerçevesinde organize olur. Birer karbon bileşiği olan hemen hemen tüm organik moleküller su içinde çözünürler ve lipit zarıyla çevrili olarak hücreyi meydana getirirler. Bunların yanı sıra az miktarda Na, K, Ca, Mg, Fe, Cl gibi inorganik iyonlar da organik moleküllerin yapılarında bulunur. Hücreler yaşamak için tüm küçük ve büyük biyomoleküllerin yıkım (katabolizma) ve yapım (anabolizma) reaksiyonlarını kapsayan mekanizmalara (metabolizma) sahiptir.

Yanıt Açıklaması: Bütün hücreler yüzeyleri plazma zarıyla çevrili yaşamsal moleküllerin içinde yer aldığı jelimsi yapıdaki sitoplazmadan ibarettir. Çekirdek, mitokondri ve kloroplast gibi bazı organeller çift zara sahiptir.

Yanıt Açıklaması: Yüksek ökaryotik canlılardan bitki ve hayvan hücreleri de önemli yapısal ve işlevsel farklı özelliklere sahiptirler. Bir bitki hücresinde plazma zarının üzerinde bakteriler gibi ama selüloz yapıda bir hücre duvarı varken hayvan hücresinde yalnızca plazma zarı vardır. Bitki hücreleri büyük bir merkezi vakuol ve plastidlere sahipken hayvan hücresinde farklı olarak sentrozom bulunur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Nükleik asitler prokaryotik hücrelerde sitoplazmada bulunur. Doğru cevap A'dır.