Temel Veteriner Genetik

Yanıt Açıklaması: DNA polimeraz eksonükleaz aktivitesine de sahiptir. Ökaryot ve prokaryotlarda farklı işlevleri olan birden fazla tipte DNA polimeraz bulunmaktadır. DNA Polimeraz, DNA moleküllerini 5’-3’ ya da 3’-5’ yönünde hidrolize eder.

Yanıt Açıklaması: Canlılarda kalıtımı sağlayan ve genleri taşıyan moleküler yapılara kromozom adı verilir. Genotip, bir canlıya ebeveynlerinden aktarılan kalıtım materyalindeki genleri ifade etmektedir. Fenotip, bir canlının hem genetik (genotip) hem de dış etkenlerin etkisiyle (çevre) ortaya çıkan yapısal, gelişimsel, biyokimyasal ve fizyolojik özelliklerinin tümüdür. Varyasyon, aynı türdeki canlılar arasında gözlenen genetik nedenli farklılıktır.

Yanıt Açıklaması: Nötral (neutral (ingilizce) : etkisiz) mutasyonlar, önceki ile aynı kimyasal özelliklere sahip (hidrofobik veya asidik) farklı bir amino asit üretilmesine bağlı olarak yine aynı polipeptit ürünü ile sonuçlanan mutasyonlardır. Böylece oluşan proteinin fonksiyonu değişmemektedir. Örneğin : Lösin amino asidini kodlayan GAA kodonunun 1. Nükleotidinde meydana gelen guaninden sitozine dönüşüm CAA kodonunun oluşmasına sebep olmaktadır. Bu kodon ise Valin amino asidini kodlamaktad›r. Ancak Lösin ve Valin benzer kimyasal özelliklere sahip oldukları için oluşan protein, farklı amino asit dizilimi içerse bile, fiziksel ve kimyasal olarak değişime uğramadığından fonksiyon kaybı olmamaktadır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Yalancı otozomal bölgeler, Y ve X kromozomlarında uç kısımlarda yer alırlar ve sinapsisin gerçekleşmesini sağlarlar. Kanatlılarda, cinsiyetin belirlenmesi memelilerden farklı olmakla birlikte süreç tam tersi işlemektedir. Cinsiyet hormonları profaz 1’e kadar eş durumundadırlar ve anafaz I’de ayrılırlar. Kanatlılarda erkek homogametiktir, dişi heterogametiktir. Bu bilgilerden hareketle I ve IV. İfadelerde doğru bilgi verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: “DGAT” ifadesi diaçilgliserol açiltransferaz genini ifade etmektedir ve bu gen sığırlarda 14. Kromozomda bulunur, süt verimini etkiler. “SRY” ifadesi erkek cinsiyetinin belirlenmesinde temel gen olarak bilinen ve sadece Y kromozomu üzerinde bulunan gendir. “XXY” ifadesi XY kromozomlarını taşıyan bir erkek gamet hücresi ile X kromozomu taşıyan bir dişi gamet hücresi birleştiği zaman oluşan Klinefelter sendromu olarak adlandırılan kısır erkek hastaları ifade etmektedir. “XXX” ise XX kromozomu taşıyan bir dişi gamet hücresi X kromozomu taşıyan bir erkek gamet hücresi ile birleştiği zaman oluşan kısır dişiyi ifade etmektedir. "SRYY" seçeneğinde verilen ifade ise çeldirici olarak verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: X ve Y kromozomları farklı DNA miktarlarına sahiptirler. X kromozomu Y kromozomundan daha büyüktür dolayısısyla X kromozomu taşıyan spermde daha fazla DNA bulunmaktadır. X kromozomu taşıyan spermde bu farklılık koyun türünde % 4.1, at türünde % 4.0 ve sığır türünde ise % 3.8 dir. Özel bir boya ve flow cytometry (akım sitometri) kullanılarak bu farklılığı belirlemek olasıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Karyotipleme: Bir hücredeki kromozomların, homolog eşleriyle yan yana getirilerek belli bir düzene göre sıralanmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Hücre bölünmesinin gerçekleşmediği dönemde kromozomda bulunan genetik materyal kromatin olarak isimlendirilir.

Yanıt Açıklaması: Eğer hemofili bir aygırla, normal yani hemofili olmayan bir kısrak birleşirse doğan dişi tayların hepsi taşıyıcı olurken erkek taylar normal olacaktır.

Yanıt Açıklaması: Birden fazla ribozom mRNA üzerinde sıralanıp ardışık hareket ederek protein sentezi yapabilir. Ribozomların protein sentezi sırasında mRNA üzerinde bu şekilde sıralanmasıyla oluşan yapıya polizom (poliribozom) denir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Replikasyonun kelime anlamı kopya ya da aynısıdır. DNA replikasyonu ise DNA’nın çift ipliğinin birbirinden ayrılıp yeni tamamlayıcı ipliklerin sentezlenmesi anlamında kullanılmaktadır. DNA ipliklerinde yer alan bazların rastgele değil belli bir düzen içinde eşleştiklerinin keşfedilmesi ile hücre bölünmesi sırasında DNA’nın kendini nasıl çoğalttığı daha iyi anlaşılabilmiştir (A-T, G-C). Pek çok protein ve enzimin yer aldığı oldukça karmaşık bir mekanizma ile gerçekleşen bu olay son derece kusursuz ve bir o kadar da hızlıdır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Rekombinant DNA (rDNA) teknolojisi bir organizmadan diğerine genetik materyal aktarmını kapsayan, bir dizi işlemler bütünüdür. Rekombinant DNA aktarımı sonucu üretilen proteine rekombinant protein, aktarımın yapıldığı organizmaya ise transgenik organizma adı verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Spermatogenezis ya da oogenezis sırasında cinsiyet kromozomlarının kardeş hücrelere az ya da daha fazla olarak dağılması sonucunda oluşan gametlerdeki cinsiyet kromozomları da olması gerekenden farklı sayılarda olacaktır. Bu olaya bağlı olarak XXXX, XXX, XYY, XXY, XO, YO (“O” cinsiyet kromozomu yok anlamındadır) şeklinde XX ve XY genotiplerinden farklı değişik genotipler oluşmaktadır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kromozomların morfolojik yapısı incelendiğinde merkezde yer alan ve sentromer adı verilen oluşum hücre bölünmesinde kromozomlara hareket özelliği kazandırmaktadır. Sentromeri bulunmayan kromozomlar varlıklarını devam ettiremeyip yok olurlar. Bunun nedeni hücre bölünmesi sırasında ekvatoryal düzleme yerleşememeleridir.

Yanıt Açıklaması: Bölünen tüm hücrelerde gerçekleşen replikasyonun amacı DNA’nın kendini çoğaltmasıdır. Genetik bilginin atadan döle doğru aktarılması devamlılığın ve üremenin temelidir. Bu kural yaşayan ve üreyen tüm canlı türleri için geçerlidir. Bölünen hücre genetik materyalini iki katına çıkartmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Memeliler için cinsiyet genleri X ve Y kromozomu üzerinde bulunan genlerdir. Z ve W kromozomunda ise kanatlılar için cinsiyet genleri bulunur.

Yanıt Açıklaması: Oto sexing otomatik olarak cinsiyetin belirlenmesidir. Z kromozomu üzerinde taşınan renk gibi bazı özelliklerden yararlanarak cinsiyetin belirlenmesi olayıdır. Baskın geni tek Z kromozomunda taşıyan dişi kanatlıların, çekinik geni homozigot olarak taşıyan erkek kanatlılar ile yapılan çiftleştirme programlarında dişi yavrular çekinik geni taşıdıklarından erkek yavrularda heterozigot olarak baskın genin etkisi görülür ve cinsiyet ayrımı kolaylıkla yapılabilir. Bu bir oto sexing olayıdır. Yani cinsiyetin bir anlamda otomatik olarak dıştan bakmayla belirlenmesidir.

Yanıt Açıklaması: Replikasyon çatalının oluştuğu bu özel bölgelere replikasyon orjini denir. Yani DNA'da replikasyon herhangi bir yerde değil belli noktalarda başlar ve bu noktalar türler için özeldir. Prokaryot canlılarda replikasyon orjini bir tanedir, ökaryotlarda ise bir kromozom üzerinde yüzlerce replikasyon orjini bulunmaktadır. Seçeneklerdeki tek ökaryot canlı bitkilerdir. Doğru cevap E seçeneğidir.