Temel Veteriner Parazitoloji

Yanıt Açıklaması: Plasmodium’larda şizogoni sonucunda açığa çıkan pigmentler vücudun ısı düzenleme merkezi üzerinde toksik etki göstererek ateş nöbetlerine yol açarlar.

Yanıt Açıklaması: Vajda yöntemi ile larva aranması iki yolla yapılabilir. Tanecikli dışkının muayenesi işlem basamakları soruda verilmiştir. Bu yöntemde incelenen dışkı miktarı az olduğu için yanlış negatif sonuç alınabilir. Ancak örnek incelemek için gereken sürenin kısa olması yöntemin avantajıdır. Diğer yöntem ise dağınık dışkıda yapılan aramadır.

Yanıt Açıklaması: İsmail Hakkı Çelebi (1873), Askeri Baytar Okulu ve Alfort (Fransa) Veteriner Okulundaki eğitimden sonra Mülkiye Baytar Okulu (1889) ve Askeri Baytar Okulunda Tıbbi Zooloji hocalığına atanmıştır. Çelebi 1912’de “İlmi Hayvanatı Tıbbiye ve Ziraiye”, 1914’de “İlmi Tüfeylat-Parazitoloji” kitabını hazırlamış 1932’de Ordinaryus Profesör olmuştur. 1939 yılında ölümüne kadar 44 eser yayınlayan Çelebi ülkemizde Modern Parazitolojinin kurucusu olmuştur. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Hermafroditizm: Erkek ve dişi üreme organlarının aynı birey üzerinde bulunmasıdır. Pedogenezis: Parazitin larva ve genç dönemlerinin döl meydana getirmesidir. Partenogenezis: erkek parazitin katılımı olmaksızın dişi parazitin yumurta veya larva üretebilmesi yani döl verebilmesidir. Sporogoni: Seksüel üreme (singami) sonucu oluşan zigotun tabii olduğu bir aseksüel üreme şeklidir. Şizogoni (merogoni): Bu çoğalmanın temelinde bölünme vardır."c" şıkkı doğrudur.

Yanıt Açıklaması: Parazitlerin fiziksel çevrelerinde kendilerini etkileyen değişik faktörler bulunur. Bu faktörler parazitlerin bolluk, yoğunluk, yayılış ve üremelerini etkiler. Bu faktörlerin başlıcaları şunlardır; sıcaklık, ışık (güneş ışınları), su (nem), toprak, oksijen, radyoizotoplar ve radyasyon. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Antiparaziter İlaç Kullanım Kriterleri • İlaç kalite ve etkinlik yönünden ruhsat bilgilerinde yazılı tüm özelliklere sahip olmalı ve beklenen faydayı göstermelidir • İlaç uygulanan canlı üzerinde zehirlenme belirtilerine sahip olmamalı, verimi, sağlığı olumsuz etkilememeli, direnci ve yaşama dengesini bozmamalıdır. • İlaç uygulamayı yapan (hekim, hemşire, tekniker) için risk taşımamalıdır. • İlaç tüketime sunulan ürünlerde kalıntı bırakmamalıdır. • İlaçlar çevreye zarar vermemeli ve doğal dengeyi bozmamalıdır. • İlaç ekonomik olmalı, kolay bulunmalı ve önerildiği takdirde basitçe uygulanmalı ve karmaşık olmamalıdır. • Antiparaziter ilaç hastalığa uygun olarak gerekli olduğu zamanda ve tavsiye edildiği şekilde uygulanmalı gereksiz ilaç kullanımından kaçınılmalıdır. • Yetkili otoritelerce ruhsat verilmemiş veya başka amaçlar için ruhsatlandırılmış antiparazit özellikleri olmayan maddeler kullanılmamalıdır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bir parazitin gelişmiş yani olgun (erişkin) şeklini taşıyan konaklara son konak adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Bir canlı organizmasının yapısında başlıca karbon (C), hidrojen (H), oksijen (O) ve azot (N) elementleri bulunur. Parazitlerde de benzer şekilde bu elementler temel yapı taşlarıdır. Karbon havada karbondioksit halinde, doğada besin zincirinde, toprakta, petrol ve kömürde bulunur. Hidrojen ve oksijen, karbonla birlikte havada, suda ve yine besin zincirinde, azot ise havada serbest halde, toprakta, tüm organik bileşiklerde ve besin zincirinde bulunmaktadır. Canlı organizmasında elbette su da bulunmaktadır. Ancak su hidrojen ve oksijen elementlerinden oluşan bir bileşiktir.

Yanıt Açıklaması: Parazitler ve ara dönemleri (yumurta, larva, nimf, ookist, kist, v.d.) dışkı, kan, tükrük, balgam ve id­ rarları ile organizmadan çıkarak çevreyi kontamine etmekte diğer konak ve ara ko­ naklara bulaşmaktadırlar.

Yanıt Açıklaması: Atların kalın bağırsaklarında yaşayan Strongylus vulgaris’in larvaları Arteria mesenterica cranialis’e göç ederek kızılkurt sancısı adı verilen ve ölümle sonuçlanabilen ciddi hastalıklara neden olabilmektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Çevre kirliliğinin en önemli kaynaklarından biri de özellikle sucul ortamlarda seviyeleri sürekli artan kurşun, kadmiyum ve civa gibi ağır metallerdir. Bazı parazitler, ağır metalleri vücutlarında biriktirebilme yetenekleri sayesinde çevre kirliliğini değerlendirmede biyoindikatör olarak kullanılmaktadırlar. Balık parazitlerinin, kirleticiler için biyoindikatör olarak kullanımı ve parazitlerin vücutlarında ağır metalleri biriktirmesiyle ilgili olarak farklı helmint sınıflarının ağır metal biriktirme kapasiteleri birbirinden farklıdır. Acanthocephala ve cestodlar ağır metalleri oldukça yüksek düzeyde biriktirebilirken nematodlar ise düşük miktarlarda biriktirmektedirler. Dolayısıyla cestodlar ve acanthocephalalar yüksek metal biriktirme kapasitelerinden dolayı metal kirliliklerinin biyoindikatörü olarak kullanılmaktadırlar. Bu parazitler, konaklarından ve bulundukları ortamdan daha fazla ağır metal biriktirebilirler. Örneğin, acanthocephalalar kurşunu kendi vücutlarında, parazit olarak yaşadıkları balıklardan 2700 kat, balığın bulunduğu sudan ise 11000 kat daha fazla biriktirebilme kapasitesine sahiptirler. Acanthocephalaların bu anormal ağır metal biriktirme özellikleri sudaki düşük yoğunluktaki metallerin bile tespit edilmesine imkan sağlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bazı parazitler konak vücuduna girerken, konakta beslenirken ya da göç geçirirken proteinaz, kollojenaz, mukopolisakkaridaz gibi bazı enzimler salgılayarak dokuları eritirler. Örneğin protozoonlardan Entamoeba histolytica salgıladığı proteolitik enzimlerle bağırsak dokusunu aşındırır ve eritir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Doğal bariyerlerin değişik sebeplerle ortadan kaldırılmasıyla birçok konak ve parazit türü yeni alanlara geçiş yapabilir. Bu tip yeni yaşam alanlarına geçiş yapan yabancı organizmalara Neozoa denmektedir.

Yanıt Açıklaması: Paraziter hastalıklarda görülen belirtiler konusuna bakabilirsiniz.

Yanıt Açıklaması: Konakların organlarında ve dokularında yaşayan parazitlere endoparazit adı verilir. Şeritler bağırsaklarda yaşayan endoparazitlerdir. Sivrisinek, bit, pire, kene gibi eklem bacaklılar ektoparazitlerdir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Trichodina cinsine ait bazı türler ilk önceleri balıkların solungaçlarında yaşayan ektoparazitler iken daha sonraları endoparazitizme geçerek balıkların idrar kesesi, idrar yolları vb iç organlarına adapte olmuşlardır. Buradaki durum ektoparazitlikten endoparazitliğe bir geçişi işaret eder.

Yanıt Açıklaması: Strobila boyun bölgesinden sonar gelen kısım olup parazitin üremesinden sorumludur.

Yanıt Açıklaması: Aynı alanda yaşayan ve birbirleriyle etkileşim içerisinde olan türlerin oluşturduğu gruba komünite adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Bizanslı tanınmış hekim Tralles'li Aleksandr, Sarton'a göre ilk Parazitologdur.