Turistik Alanlarda Mekan Tasarımı

Yanıt Açıklaması: Taşıma kapasitesi; destinasyonun fiziksel, sosyal, kültürel, ekonomik yapısında kabul edilmez bir değişikliğe neden olmaksızın ve ziyaretçiler tarafından elde edilen deneyimin niteliğinde düşüş olmaksızın alanı kullanabilecek maksimum insan sayısıdır.

Yanıt Açıklaması: Suriye vatandaşlarının hareketliliği kitlesel hareketliliğe örnektir.

Yanıt Açıklaması: Atmosferin kirliliğine neden olan faktörlerden bazıları; hava kirliliği, asit yağmurları ve küresel ısınmadır.

Yanıt Açıklaması: Yerin bileşenleri; fiziksel biçimler, etkinlikler ve anlam olmak üzere 3 grupta ele alınmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Keleş ve Hamamcı (2002) çevreyi; insanların birbirleriyle olan ilişkileri ve bu ilişkiler sürecinde kendileri dışında kalan diğer canlı varlıklarla olan ilişkilerinin gerçekleştiği yer ve canlıların yaşamlarını sürdürdükleri ortamda var olan tüm cansızlarla, yani, hava, su, toprak, yer altı zenginlikleri ve iklimle etkileşimde oldukları ortam olarak tanımlamışlardır.

Yanıt Açıklaması: Kişinin yaşadığı yer ile gideceği yer arasındaki uzaklığı ifade eden kavram “fiziksel uzaklık”tır. Gidilecek mesafe arttıkça seyahat sayısında ve sıklığında bir azalma yaşandığı görülmektedir. Fiziksel uzaklık arttıkça seyahatin maliyetinin artması kaçınılmazdır. Dolayısıyla fiziki uzaklık aynı zamanda ekonomik uzaklıkla da ilişkilidir.

Yanıt Açıklaması: Göçe ilişkin vurgulanması gereken bir nokta da göçün gönüllü olup olmadığıdır. Toplumlar ve bireyler gönüllü bir şekilde coğrafi olarak yer değiştirebilecekleri gibi zorunlu olarak göç etmek durumunda kalabilirler.

Yanıt Açıklaması: Turizmin mekânlar üzerindeki etkilerini azaltmada şu konulara dikkat edilmelidir (Laws, 1995: 99): Turizm yatırımlarında yerel sermaye teşvik edilmelidir. Turizmin yerel ekonomiye yaptığı katkı göz ardı edilmemelidir Yerel halkın tüm iş sahalarında istihdam edilmesi sağlanmalıdır. Yerel halk, turizm konusunda bilinçlendirilmelidir. Folklor ve el sanatları konusunda otantiklik korunmalıdır. Yerel halka ekonomik teşvik verilmelidir. Turistlere o yörenin gelenek ve görenekleri ile ilgili bilgi verilmelidir. Turistler, bölgenin ekositemi hakkında bilgilendirilmedir. Turistler, yerel kültürü bozmayan turizm çeşitlerine katılmaya teşvik edilmelidir. Keyif verici madde kullanımı yasaklanmalı ve kanunlara aykırı davranışlar kontrol altına alınmalıdır. Korunan alanlarda bazı bölümler ziyarete kapatılmalı ve vandalizme karşı korunmalıdır. Turistlerin ziyaret edebileceği ve ziyaret edemeyeceği alanlar belirlenmeli ve turistler ona göre yönlendirilmelidir. Müze ve ören yerlerindeki açıklayıcı bilgiler içeren tabelalar, ziyaretçilerin rahatça görebileceği şekilde yerleştirilmelidir. Özellikle trekking turları için, yürüyüş rotaları ve patikalarda yönlendirici tabelalar bulunmalıdır. Şehirden uzak bölgelerde destek hizmetlerin hepsini bir araya toplayarak, erişimi kolaylaştırılmalıdır. Turizme kazandırılan çekicilikler, taşıma kapasitesinin aşıldığı yerlerden uzak bir bölgede oluşturulmalıdır. Doğru tanıtım ve aldatıcı olmayan reklama önem verilmelidir. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Turizmin çevre dolayısı ile mekânlar üzerindeki etkileri: √ Su kirliliği √ Hava kirliliği √ Gürültü √ Atık sorunu √ Ekolojik bozulmalar √ Çevresel tehlikeler √ Arkeolojik ve tarihi yerlerin tahrip edilmesidir. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Taşıma kapasitesi ile ilgili literatür kapsamlı bir şekilde gelişmesine rağmen kavramın temel yapısında herhangi bir değişiklik olmamıştır. Hemen hemen bütün tanımlarda; taşıma kapasitesi, genelhatlarıyla iki şekilde ele alınmaktadır. Bunlardan ilki; biyolojik ve fiziksel bileşenler iken ikincisi davranışsal bileşenler olarak adlandırılmaktadır. Biyofiziksel bileşenler, temel kaynaklardaki bütünlükle ilişkilendirilmiştir. Bu bütünlük doğal eko sistem üzerinde yaşayan nesillerin, gelecekte bu kaynakları nasıl işlettiği ve kullandığı ile ilgilidir. Davranışsal bileşenler ise insanların turizm etkinliklerine katılma nedenlerini gösteren davranış biçimleri ve rekreasyonel deneyimlerin kalitesinin yansıması olarak tarif edilmektedir. Bu iki bileşenin kapsadığı dört farklı taşıma kapasitesi aşağıdaki gibi tanımlanmaktadır. Fiziksel taşıma kapasitesi Biyolojik taşıma kapasitesi Psikolojik taşıma kapasitesi Sosyal taşıma kapasitesi.

Yanıt Açıklaması: Turistik mekânlarda sürdürülebilirlik ise şu prensiplere dayanmaktadır (Ruzic ve Demonja, 2015): Bütüncül bakış açısı Uzun dönemli planlama Global ve yerel etkileri dikkate alma Sürdürülebilir tüketimi özendiren Sürdürülebilirlikle kaliteyi dengeleyen Tüm paydaşların katılımını teşvik eden Kirlilikle ilgili maliyet kalemlerini dikkate alan Tüm sürdürülebilirlik göstergelerini ve risk­leri izleyen Hedef odaklı planlama Bölgesel kimliğe saygı duyma madde uzun dönemli planlama olacağından doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Turizmin sosyal çevre ve kültür üzerine etkileri başka bir aktarıma göre şu şekilde özetlenebilir (Goeldner, Ritcihie ve McIntosh, 2000: 98): • Alkol, kumar vb gibi kötü alışkanlıkların edinilmesi • Endüstriyel hatıra eşya vb. üretimi sonucu zanaat ve sanatkarların sayılarının azalması • Örf ve adetlerin korunamaması • Çok sayıda turistin bölgeye ziyareti nedeniyle yaşam tarzında değişiklikler yaşanması • Yerel halkla ziyaretçiler arasındaki kültürel farklılıkların çatışmayı tetiklemesi • Yabancı ürünlerin kullanımına özenilmesi sonucu yerli mallarının kullanımının azalması olarak sıralanabilir.

Yanıt Açıklaması: Etkinlik hizmetleri kapsamında sanat galerileri, el işi galerileri, tiyatrolar, sinemalar, sağlık merkezleri, konferans merkezi, toplantı salonları yer almaktadır. Dolasıyla Gaziantep şehrinde bulunan Zeugma Arkeleoji Müzesi kültürel miras mekanları kapsamında değerlendirilebilir.

Yanıt Açıklaması: Polarize bölgeler, bir yerleşim mekezinin kendisinden daha küçük yerleşmeleri etkisi altına alması sonucu oluşmaktadır. Burada önemli olan mekânlar arasındaki ekonomik ilişkiler ve bu kutupları birbirine bağlayan fonksiyonlardır.

Yanıt Açıklaması: Küresel ısınma ile birlikte görülen kar kalınlığının azalması, karın geliş zamanlarının değişmesi gibi etkiler aşağıdaki turizm çeşitlerinden en çok kış turizmini etkilemektedir. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: En temel anlamıyla sürdürülebilirlik, gelecek kuşakların ihtiyaç duyacakları kaynakları tüketmeden, günümüz insanlarının kişisel ihtiyaçlarını karşılamalarıdır.

Yanıt Açıklaması: Lefebvre mekânın üretildiğini (constructured) öne sürmektedir. Lefebvre mekânı; “yaşanan mekân, algılanan mekân ve tasarlanan mekân” olmak üzere üç ana bileşende ele almaktadır. Bunlar aslında sırasıyla “fiziksel, zihinsel ve toplumsal” mekâna karşılık gelmektedir. Buna göre mekân diyalektik olarak bahsedilen üç boyut ile birlikte bir (toplumsal) üretimdir. Söz konusu filozof ve sosyolog H. Lefebvre’dir.

Yanıt Açıklaması: Mekân, pozitivist paradigmanın etkisi ile uzun zaman boyunca; toplumsal ve doğal olayların gerçekleştiği, kartezyen koordinat sistemine sahip, salt bir uzay parçası olarak tanımlanmıştır. Bu nedenle mekân, toplumsal süreçlerde pasif, tarihsel bağlamı olmayan, kendiliğinden var olmuş, Öklid geometrisi temelinde kavranabilen bir düzlem olarak algılanmıştır (Tekeli, 1979’a atfen, Kaygalak 2011: 3).

Yanıt Açıklaması: İnsanlar yaşadıkları ya da çeşitli nedenlerle ziyaret ettikleri mekânlarla çeşitli amaçlarla etkileşime girmektedir. Turizme konu olan mekânlar destinasyonu oluşturmaktadır. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Bir alanın taşıma kapasitesini etkileyen faktörleri genel başlıklar altında şu şekilde sıralanabilir: •Ekolojik Faktörler •Ekonomik Faktörler •Politik Faktörler •Fiziksel Faktörler •Yerel Halkın Deneyimleri •Ziyaretçi Deneyimleri Oysa bu başlıklar arasında biyolojik faktörler yoktur. Doğru cevap B seçeneğidir.