Uluslararası Örgütler

Yanıt Açıklaması: Mevcut durumda 22 ülke hem NATO hem de AB üyesidir. Türkiye, ABD, Arnavutluk, İzlanda, Kanada ve Norveç, AB üyesi olmayan NATO ülkeleridir. Bulgaristan, Estonya, Romanya ve Letonya ise hem AB hem de NATO ülkeleridir.

Yanıt Açıklaması: Bağımsız Devletler Topluluğu (Commonwealth of Independent States: CIS) 8 Aralık 1991 tarihinde Rusya Federasyonu, Ukrayna ve Belarus’un Bağımsız Devletler Topluluğu’nu kuran anlaşmayı imzalayarak Sovyetler Birliği’ne son vermesiyle kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Bretton Woods Anlaşması ile 22 Temmuz 1944 tarihinde kapitalizmin yaşadığı krizi aşmak ve yeni bir uluslararası ekonomik düzen kurmak amacıyla iki uluslararası örgüt kurulmuştur. Bretton Woods ikizleri olarak anılan bu örgütler Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası olarak da tanınan Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (IBRD)’dır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: DTÖ, GATT’a göre anlaşmazlıkların çözümünde daha hızlı çalışan mekanizmalara sahiptir.

Yanıt Açıklaması: Kendine özgü uluslararası örgütler şunlardır. Bu örgütler Bağımsız Devletler Topluluğu, Şangay İşbirliği Örgütü, İslam İşbirliği Örgütü ve Arap Birligi olarak belirlenmiştir. NATO kendine özgü bir uluslararası örgüt değildir.

Yanıt Açıklaması: BM’nin ana yargı organıdır. 92. maddede açıkça söylendiği gibi, büyük ölçüde MC’nin ana yargı organı olan Uluslararası Sürekli Adalet Divanı (USAD) model alınarak düzenlenmiştir. Merkezi de onun merkezi olan Lahey’ dedir.

Yanıt Açıklaması: İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün merkezi New York’ta bulunmaktadır. Amsterdam, Berlin, Beyrut, Brüksel, Chicago, Cenevre, Johannesburg, Londra, Los Angeles, Moskova, Nairobi, Oslo, Paris, San Francisco, Sao Paulo, Sidney, Tokyo, Toronto, Washington ve Zürih’te şubeleri bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Hükümetler tarafından toplumdan ziyade hükümetin çıkarlarına hizmet etmek için “gerçek” hükümet dışı örgütlere karşı kurulduğu gerekçesiyle kimi oluşumlar GONGO govermentorganised NGOs) olarak adlandırılmaktadır. Yine dinî oluşumların cemaatlerinin dar çıkarlarını gerçekleştirme amacıyla kurduğu savlanan kuruluşlar RINGO (religious-oriented NGOs), iş çevreleri/sermaye tarafından kurulan/desteklenen örgütler de BINGO (business-oriented NGOs) olarak adlandırılabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: AEA Anlaşması farklı bir bütünleşme modelidir. AB ile EFTA üyesi üç ülke arasında bir “ortaklık” ilişkisi kuran Anlaşma kişilerin, malların, hizmetlerin ve sermayenin serbest dolaşımını öngörmektedir.

Yanıt Açıklaması: 1958 yılında Roma Antlaşması’yla kurulan Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET)’nun yakalamış olduğu başarı, dünya üzerinde birçok bölgesel ticaret anlaşmasının imzalanmasına yol açmıştır.

Yanıt Açıklaması: İnsan Hakları İzleme Örgütü (Human Rights Watch: HRW), 1978’den itibaren kurulan bir dizi insan hakları örgütünün 1988’de tek bir şemsiye altında toplanmasıyla oluşturulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması ile ABD, Kanada ve Meksika arasında, belirli sektörlerde ticaretin önündeki engellerin GATT kuralları çerçevesinde belirli bir süre içinde tamamen kaldırılması  öngörülmüştür. Bu süreç 2008 yılında tamamlanmıştır. NAFTA için müzakereler 1991 yılında başladığında, Meksika’nın gelişmiş ve refahı yüksek olan ABD ve Kanada ile ekonomik entegrasyonu amaçlanmıştır. Bu nedenle NAFTA, farklı ekonomik gelişmişlik seviyesine sahip ülkeler arasında bir bölgesel bütünleşme örneğidir.

Yanıt Açıklaması: İslam işbirliği örgütünün kuruluş yılı 1969’dur.

Yanıt Açıklaması: Arap Birliği’nin dört gözlemci üyesi ise şunlardır: Brezilya, Eritre, Hindistan ve Venezuela.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası Af Örgütü, insan haklarına saygı gösterilmesi ve bu hakların korunması konusunda çalışan insanların oluşturduğu uluslararası alanda tanınan küresel bir harekettir.

Yanıt Açıklaması: 1978’de kurulan Helsinki Watch, örgütün ilk nüvesini oluşturmaktadır. Bölgelerindeki insan hakları uygulamalarını izlemek için 1981’de kurulan Americas Watch, 1985’te kurulan Asia Watch, 1988’de kurulan Africa Watch ve 1989’da kurulan Middle East Watch, örgütün diğer temel bileşenlerini oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: 1917 Ekim Devrimi’nin ardından yaşanan İç Savaş’ın sonunda 1922 Aralık’ında kurulan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) Aralık 1991’de dağılmıştır. Kurmaya çalıştığı “Bolşevik Sistem”le, İkinci Dünya Savaşı’nda faşizme karşı kazanılan zaferdeki büyük payıyla ve Soğuk Savaş dönemindeki iki kutuplu sistemde iki süper güçten biri olma nitelikleriyle 20. yüzyıla damgasını vuran bu büyük devletin yıkılması uluslararası sistem içerisinde köklü değişikliklere yol açmıştır.

Yanıt Açıklaması: Ulusötesicilik (transnasyonalizm), uluslararası ilişkilerde tabiiyet, vatandaşlık, milli^ kimlik esasından bağımsız olarak hareket eden çıkar gruplarının, ulusal sınırları aşarak kurduğu toplumsal ve ekonomik bağların uluslararası sistemi ve devletin yapısını değiştirmekte olduğuna ilişkin bir görüşü ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Avrupa Konseyi’nin esas karar organı olan Bakanlar Komitesi üye devletlerin dışişleri bakanlarından oluşur.

Yanıt Açıklaması: Birinci Dünya Savaşı’ndan önce sanayileşme ve uluslararası ödemeler, sabit döviz kuru siste- mini oluşturan Altın Para Standardı’nın sağladığı ortamda gerçekleşmiştir. Ancak Savaşın ekonomi- lerde yarattığı yıkım, dış ticarette korumacı ön- lemlerin artması, Almanya’nın Savaşı kazanacağı beklentisiyle aşırı borçlanması sonucunda yaşadığı hiperenflasyon ve nihayetinde 1929 yılında yaşa- nan Büyük Buhran altın standardının yıkılmasına sebep olmuştur.