Türk Dili 1

Yanıt Açıklaması: Yapı bakımından eklemeli dil olması dolayısıyla Türkçede yeni sözcükler, terimler türetmek çok daha kolaydır.  Yapım eklerinin sayıca çok ve işlevsel olduğu dillerde bu özellik daha güçlü iken daha az sayıda yapım ekine sahip olan dillerde ekler yoluyla türetilen sözcükler daha sınırlı sayıdadır. Çekimli dillerde ise çekim yoluyla çok sayıda yeni sözcük, terim türetmek mümkündür.

Yanıt Açıklaması: U¨nlemler, ünlem öbeği, bağlama öbeği, hitap sözcükleri cümle dışı öğeler olarak değerlendirilir. 'Varsın insanlar bizi yanlış tanısın be güzelim.' cümlesinde 'be güzelim' hitap şekli bir ünlem olduğu için doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Türkçede yer alan sözcük öbeklerinin genel özellikleri şöyle sıralanabilir: Sözcük öbekleri herhangi bir yargı bildirmezler ancak yine de anlamlı bir bütünlük gösterirler. Sözcük öbekleri iki ve/ya daha fazla sayıda sözcükten oluşabilir. Öbekleri oluşturan sözcükler, kurallı bir biçimde bir araya gelir. Bu kurallılık çerçevesinde, yardımcı öge olan sözcük önce, asıl öge olan sözcük sonra gelerek öbeği oluştururlar. İkiden fazla sözcükten oluşan öbeklerde iç içe geçmiş öbekler bulunabilir. Sözcük öbekleri, eklenme açısından tek bir sözcük gibi işlem görür ve çekim ekleri öbeğin son ögesine getirilir. Sözcük öbekleri cümlede anlamı genişletme, pekiştirme, belirtme ve niteleme gö- revlerini yerine getirirler. Herhangi bir ayrıntının belirtilmesi sözcük öbekleriyle mümkündür ve cümlenin ögeleri de bu tür öbeklerle daha ayrıntılı hâle getirilebilir. Sözcük öbekleri, cümlede tek bir öge gibi işlev görürler. Sözcük öbekleri üç ve/ya daha fazla sayıda sözcükten değil iki ve/ya daha fazla sayıda sözcükten oluşabilir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: “Bütün halk yaşanan gelişmeler üzerine ayaklandılar.” cümlesinde özne ile yüklem tekillik-çoğulluk açısından uyumlu değildir. Özne topluluk ismidir ve buna göre yüklem de tekil olmalıdır. Doğru cevap D’dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: "Ağırlık altın kale, hafiflik başa bela" bir atasözdür.

Yanıt Açıklaması: 24 saat yayın yapılması dilde sorun yaratır şeklinde bir yargıya ulaşmak mümkün değildir. Mühim olan yayın süresi değil, içeriğidir.

Yanıt Açıklaması: “Buraya bir tamirci çağırmalı” cümlesi yüklemi gereklilik kipinin teklik 3. kişisi olan ve özne almayan cümlelerden biridir. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Bugünkü bilgilerimize göre Türkçenin ilk yazılı belgesi MS 687-692 yıllarına tarihlenen Çoyr yazıtıdır.

Yanıt Açıklaması: Sıralanan tüm özellikler dilde alıntının diğer adıyla ödünçlemenin özellikleri olarak ifade edilebilir. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Türk Yazı Dillerinin ve Lehçelerinin Sınıflandırılması Avrasya coğrafyasına yayılan Türk dillerinin sınıflandırılması ile ilgili genetik, coğrafi, etnik, tipolojik birçok ölçüt ve sınıflandırma girişimi vardır. Johanson ve Csató (2006) coğrafi, genetik ve tipolojik ölçütleri esas alarak yaptığı sınıflandırmada Türk dillerini altı gruba ayırır. 1. Güneybatı (GB), Oğuz Türkçesi 2. Kuzeybatı (KB), Kıpçak Türkçesi, 3. Güneydoğu (GD), Uygur Türkçesi, 4. Kuzeydoğu (KD), Sibirya Türkçesi 5. Çuvaşça, Ogur/Bulgar grubu, 6. Halaçça, Argu Türkçesi.

Yanıt Açıklaması: Argoyla ilgili bir soyut kavramın somut kavramlarla ifade edilmesi seçeneği yani 'D' şıkkı doğrudur.

Yanıt Açıklaması: Deyimi oluşturan iki sözcük kesinlikle bitişik yazılmazken, birleşik sözlerin bir kısmı bitişik yazılır. Birleşik sözcüğü oluşturan iki sözcük arasında başka hiçbir ek ya da sözcük gire­mezken deyimde girebilir. Deyimleri oluşturan ikinci sözcük normal bir fiil olarak çekimlenir: Göz koydu, göz koymuş, göz koyar vb. “Göz mü koyuyor” kullanımında da deyimin iki sözcüğü arasına soru edatı getirilmiştir. Birleşik sözcükte bu mümkün olmaz. Birleşik sözcüğü oluşturan iki sözcük de değiştirilemezken, deyimi oluşturan söz­cüklerden biri zaman zaman değiştirilebilir. Anlam bakımından da bu iki yapı birbirinden farklıdır. Deyimler derin anlama sahip yapılar iken, birleşik sözcüklerin böyle bir özelliği yoktur.

Yanıt Açıklaması: Birer özenti alıntısı niteliğinde olan show, trend, konsensüs, transformasyon, performans gibi sözler Türkçede karşılıkları olmasına rağmen kullanılmaktadır. Bu tür özenti alıntılarının kullanılmasına hiç gerek yoktur. Çünkü bu özenti alıntılarının yerine Türkçede gösteri, eğilim veya yönelim, uzlaşma veya oydaşma, değişim veya dönüşüm, başarım gibi pek çok karşılık bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yazım, imla olarak da adlandırılan ve bir dilin belli kurallarla yazıya geçirilmesi; söz varlığının yürürlükte olan ses, biçim, köken bakımından kurallara uygun olarak yazılması, noktalama  işaretlerinin yerli yerinde kullanılması olarak tanımlanan dil bilgisi  terimidir.

Yanıt Açıklaması: Söyleyiş, telaffuz, sesletim, söyleniş olarak da adlandırılan ve bir sözcüğün ses, hece, ton, vurgu bakımından söylenme biçim  olarak tanımlanan dil bilgisi terimi.

Yanıt Açıklaması: Yukarıdaki ifadelerden yalnızca Farsçanın Osmanlı Türkçesini etkilediği yargısı metinden çıkarılabilir. Diğer ifadelerin hiçbiri yukarıda yer alan ifadeden çıkarılamaz. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bir cümlede yer tamlayıcısı açıklayıcısı ile birlikte yer alabilir. Örnek: Anadolu’da, bir bozkır kasabasında büyümüştüm. yer tamlayıcısı açıklayıcı yüklem Bu cümledeki “bir bozkır kasabasında” tamlaması “Anadolu’da” sözcüğünün açıklayıcısıdır. Her ikisi de bulunma durum eki almıştır.