Yönetim Bilimi 1

Yanıt Açıklaması: D şıkkı.

Yanıt Açıklaması: Sistemler belli parçalardan meydana gelmiş bütünlerdir ve sistemi oluşturan parçaların aralarında sıkı bir ilişki vardır. Bunun yanı sıra sistem ve sistemi oluşturan parçalar çevreyle etkileşim halindedir.

Yanıt Açıklaması: Özellikler Teorisi, liderlik sürecindeki “lider” değişkenini ele alır. Teoriye göre grup içinde farklı özellikleriyle (güzel konuşması, zekâsı, yakışıklılığı, inisiyatif sahibi olması, bilgisi, samimiyeti, dürüstlüğü, beşeri yeteneği, kendine güveni, kararlılığı vb.) diğerlerinden ayrılan (sıra dışı) kişi liderdir. Bu teoriyle liderler gruptaki diğerlerinden kolayca ayrılabilir. Bu şekilde liderler önceden belirlenebilirse topluma, iş hayatına önemli bir katkı yapacak şekilde yönlendirilebilir. Teorinin amacı, liderlik niteliklerini taşıyan kişilerin erkenden tespit edilerek, mümkün olduğunca topluma yararlı olacak şekilde değerlendirilmesidir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Yetkili konumundakilerin kendi hakları vardır ve çalışanların belirli makamlara karşı hiçbir hakkı yoktur. Ancak; Bir örgüt içinde yer alan her alt makam, kendisinin bağlı olduğu bir üst makam tarafından denetlenir Makamlara atanacak personel, teknik yeterliliğe göre belirlenir. Diğer bir ifade ile işe uygun çalışan seçilmelidir. Yetkililer, örgütün sahibi olamazlar. Bir örgütte görevler yerine getirilirken çalışanlara tahsis edilen araç ve personel, kişisel işler için kullanılmaz. Doğru Yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Genel kabul gören şekliyle klasik yönetim düşüncesi 1880-1940 yılları; neo-klasik yönetim düşüncesi 1940-1960 yılları ve modern yönetim düşüncesi 1960-1980 yılları arasındaki gelişmeleri içerir. 1980’li yılların sonrası ise post-modern dönem olarak adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: Fizyolojik -Güvenlik-Sosyal-Saygınlık-Kendini Gerçekleştirme Gereksinimleri

Yanıt Açıklaması: Gün geçtikçe işletmeler yeni teknik ve teknolojiler kullanmaya başlamaktadırlar. Bu durum koordinasyonun karmaşık hale gelmesinin sebeplerinden biridir.

Yanıt Açıklaması: İnsanlar, teknoloji örgüt yapısı ve çevre sistem yaklaşımını oluşturan temel bileşenlerdir. Hareket etüdü ise Bilimsel Örgüt Yaklaşımında kullanılan bir tekniktir.

Yanıt Açıklaması: Neo-klasik teorinin motivasyonla ilgili temel varsayımları şunlardır: İnsan davranışları bir nedene dayanır. Davranışlar bir amaca yöneliktir. Davranışlar motive edilmiştir. İnsanları harekete geçiren en önemli neden “ihtiyaçları”dır. İhtiyaç, fizyolojik (yeme, içme, uyuma vb.) ya da psikolojik (takdir görme, sevme ve sevilme, bağlanma, başarma vb.) dengenin bozul­masından doğan eksikliktir. Her yöneticinin birlikte çalıştığı insanların ih­tiyaçlarını bilmesi, onları analiz edebilmesi, ihtiyaçları karşılayan bir ortam yaratması ve insanların ihtiyaçlarını karşılayarak doyuma ulaşmalarını sağ­laması gerekir. Doğal olarak insan ihtiyaçları, bu ihtiyaçların karşılanması ile örgütsel amaçlar arasında bağlantı kurulmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Neo-klasik yönetim teorisine göre de yönetim alanının sınırlandırılması gere­kir. Fakat sınırların belirlenmesinde çok kesin kuralların uygulanması doğru de­ğildir. Kontrol alanı birçok faktöre bağlı olarak değişebilen, dolayısıyla durumsal bir kavramdır. Bir yöneticiye bağlı ast sayısının ne olacağı çeşitli faktörlerin etki­siyle değişebilir. Bu faktörlerin insanlarla, işle ve örgütle ilgili faktörler şeklinde gruplandırılması mümkündür. İnsanlarla ilgili faktörler: Astların bilgi, beceri, uzmanlık ve deneyim düzey­leri; moral ve motivasyon durumları; üstlerin işe hâkimiyetleri, dikkat ve ussal kavrama yetenekleri; üstler ile astlar arasındaki fikir, duygu, düşünce birliği ya da ayrılığı. İşle ilgili faktörler: İşin karmaşıklık derecesi, diğer işlerle benzerliği ve onla­ra bağımlılığı, işlerde kullanılan yöntemlerin standartlaşma derecesi, karar ve sorunlara genel standartların uygulanabilme derecesi. Örgütle ilgili faktörler: Örgüt ve çevresinin durağan ya da dinamik olması; kullanılan teknolojik düzey; yöneticiye yardımcı unsurların (yardımcılar, danışmanlar gibi) sayısı, niteliği ve iş birliği derecesi; haberleşme araç ve yöntemlerinin kalitesi, yüz yüze ilişki olanakları.

Yanıt Açıklaması: Matriksteki örnek olarak gösterilen liderlik tipleri ise şunlardır: • Cılız Liderlik (Çalışana ve üretime düşük ilgi) çoğunlukla kamu yönetiminde “idare-i maslahat” olarak tanımlanan durumdur. • Kulüp Liderliği (Çalışana yüksek, üretime düşük ilgi) beşeri ilişkiler, iş yerindeki mutluluk, huzur ön plandadır. Golf kulübü tipi örgütler için uygundur. • Orta Yolcu Liderlik (Çalışana ve üretime orta düzey ilgi) hem çalışanların beklentileri istekleri morallerini düşürmeyecek düzeyde karşılanmakta hem de makul bir verimlilik elde edilmektedir. • Görev Liderliği (Çalışana düşük, üretime yüksek ilgi) insanın, çalışanların makinadan farkı yoktur. Verimlilik önceliktir. Çalışanların istekleri, beklentileri önemli değildir. • Ekip Liderliği (Çalışana ve üretime yüksek ilgi) hem çalışana hem de üretime yüksek ilgi gösterilen lider tipidir. Ancak işi başarma hevesi olan, nitelikli çalışanlar ile istenilen sonuçlar elde edilir.

Yanıt Açıklaması: Tarihsel süreç içinde bilimsel anlamda yönetim ve organizasyon faaliyetlerinin uygulanmaya başlaması her ne kadar Klasik Yönetim Teorisinin ortaya çıkışıyla meşrulaşsa da aslında yönetim ile ilgili faaliyetlerin milattan önceki dönemde başladığı bilinmektedir. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Henri Fayol

Yanıt Açıklaması: Klasik yönetim yaklaşımında iş bölümü, etkenliğin ve rasyonelliğin başlı­ca kaynağı olarak görülerek verimlilik artışı sağlama yönü ön plana çıkarılmış­tır. Neo-klasik teoride ise verimlilik artışı kadar çalışanların memnuniyetine de önem verilmiştir. Buna göre I numaralı öncülde verilen bilgi yanlıştır. Neo-klasik yönetim teorisine göre de yönetim alanının sınırlandırılması gere­kir. Fakat sınırların belirlenmesinde çok kesin kuralların uygulanması doğru de­ğildir. Kontrol alanı birçok faktöre bağlı olarak değişebilen, dolayısıyla durumsal bir kavramdır. Buna göre II numaralı öncülde verilen bilgi doğrudur. Neo-klasik yönetim anlayışına göre parasal teşvikler çalışanların motivasyo­nunda sınırlı bir etkiye sahiptir. Çalışanların psikolojik ve sosyal ihtiyaçlarını kar­şılamaya yönelik teşvikler de yüksek verimliliğe odaklanmalarını sağlayacaktır. Buna göre III numaralı öncülde verilen bilgi doğrudur. Klasik yönetim anlayışı merkezî yönetimi savunur. Çünkü klasik yönetim an­layışının insanlarla ve örgüt yapısıyla ilgili temel varsayımları merkezkaç yöneti­me uygun değildir. Buna karşılık neo-klasik yönetim yaklaşımının felsefi temelle­ri ve varsayımları merkezkaç bir yönetimi gerektirir. Buna göre IV numaralı öncülde verilen bilgi yanlıştır. Doğru yanıt C’dir.

Yanıt Açıklaması: Neo-klasik dönemin yükseliş dönemi II. Dünya Savaşı damgasını vurmuştur. Fakat savaşa rağmen insan ilişkileri yaklaşımı gelişmesini sürdürmüştür. Savaş sırasında askerî birliklerde moral, liderlik, motivasyon ve grup dinamiği gibi konularda pek çok araştırma yapılmıştır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Buhar gücü ile çalışan makineler

Yanıt Açıklaması: Kuruluş sırasında statik olan fonksiyonlar planlama ve örgütlemedir. Daha çok zihinsel faaliyetlerin söz konusu olduğu fonksiyonlar olmaları nedeniyle başlangıç aşamasında statik olmaktadırlar. Örgütler faaliyete geçtikten sonra dinamik bir özellik gösterirler. Yöneltme ve denetim ise dinamik olup süreklilik gösteren fonksiyonlardır.

Yanıt Açıklaması: İleriye Yönelik Denetim: Bu denetime “ön denetim” veya “önleyici denetim” de denilmektedir. İşletmede faaliyetler gerçekleşmeden önce kullanılacak girdilerin denetlenmesi ile yapılır. İleriye yönelik denetim işletmelerde koruyucu bir nitelik taşır. Üretim süreci için gerekli olan tüm girdiler denetlenerek hataların en aza indirilmesi sağlanır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Durumsallık yaklaşımını klasik yönetim teorilerinden farklılaştıran temel noktalar şunlardır; Durumsallık yaklaşımının temel amacı evrensel ve gelecek odaklı çözümler üretmek değil, örgütün içinde bulunduğu koşullara ilişkin yapısal çözümler üretmektedir. Durumsallık yaklaşımına göre örgüt yapısı çeşitli içsel ve dışsal koşulların bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır. Durumsallık yaklaşımında örgüt yapısı bağımlı değişken olarak ele alınmaktadır. Durumsallık yaklaşımı evrensel bir en iyi arayışı değil, koşullar bağlamındaki en iyinin arayışıdır. Durumsallık yaklaşımı örgütü açık bir sistem olarak ele almaktadır. Bir başka deyişle, örgütsel sistemlere ilişkin bir önceki bölümde yapılan bütün açıklamalar, durumsallık yaklaşımında da geçerliliğini korumaktadır.