Türk İdare Tarihi

Yanıt Açıklaması: Islahata askeri alandan başlayan II. Mahmut, reformların önünde bir engel olarak duran Yeniçeri Ocağı’nı kaldırarak “Asâkir-i Mansûre-i Muhammediye” adıyla düzenli ve eğitimli bir ordu kurdu.

Yanıt Açıklaması: Seçim prosedürüne göre II ve III numaralı öncüllerde verilen özelliklere sahip olunması gerekmektedir. Yaş sınırı ise 28 değil, 25tir.

Yanıt Açıklaması: Mülki teşkilata yenilik getiren 1864 Tuna Vilâyeti Nizâmnâmesi’yle Osmanlı İmparatorluğu yukarıdan aşağıya doğru vilayet, sancak, kaza ve köy olmak üzere yeni idari birimlere ayrılmıştır. 1864 tarihli Vilayet Nizâmnâmesi’ne göre her daireye “vilayet” adı veriliyordu. Vilayetler sancaklardan, sancaklar kazalardan, kazalar da köylerden oluşuyordu.

Yanıt Açıklaması: Yeni Osmanlı aydınları, ülkenin Müslüman ve gayrimüslim vatandaşları tarafından seçimle belirlenen temsilcilerinin oluşturduğu bir millet meclisince yönetilmesinin, dağılmakta olan çok uluslu imparatorluğu bir arada tutacağı görüşündeydiler. Bütün bu gelişmelerin sonucunda, 1876 yılında II. Abdülhamit tarafından Osmanlı’nın ilk anayasası olan Kanun-i Esâsî ilan edildi. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Genç Osmanlılar olarak adlandırılan, içerisinde Namık Kemal ve Ziya Paşa gibi bürokratları/aydınları barındıran grup, yaptıkları yayınlarla hem mevcut rejimi eleştiriyor hem de anayasanın erdemlerinden bahsediyorlardı. Kendinden önce ve sonraki muhalif akımlarda olduğu gibi padişahı hedef tahtasına koymaktansa onu yönlendiren üst düzey bürokrasiyi eleştiriyor ve bu kişilerden sultanı korumanın tek yolunun halk iradesinin somutlaşacağı parlamentonun açılışı olduğu propagandasını yapıyorlardı. Anayasa akımının devlet organlarındaki sembol ismi Mithat Paşa’ydı.

Yanıt Açıklaması: Siyasi, askerî ve mali bir kriz döneminde başlayan Tanzimat’ın en önemli yönlerinden biri mali merkeziyetçiliktir. Tanzimat Dönemi bürokratlarının amacı, devletin mali gücünü ve merkezî kontrolünü geliştirmekti. Üretimin artması, zenginlik ve yasal idare sayesinde rahatlayan bir tebaanın vergi vermesi ve devlet hazinesinin bu sayede zenginleşmesi gerekli görülmekteydi. Aynı şekilde harcamalar, planlı, gerekli yerlerde kanuni usul ve kontrolle, askeri ve idari ıslahatın ihtiyaçlarına göre yapılmalıydı.

Yanıt Açıklaması: 1876 yılında Osmanlı’nın ilk anayasası olan Kanun-i Esa^si^ II. Abdulhamit tarafından ilan edilmiştir. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Tanzimat Fermanı 1839 tarihinde ilan edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Harici Müsteşarı Mektub-i hariciye Maruzat-ı hariciye katibi Divan-ı hümayen kalemi Bab-ı tercüme odası Bu kurumlar Hariciye nezaretine bağlı olan kurumlardır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı tarihinin ilk anayasası, 23 Aralık 1876 tarihinde yürürlüğe giren Kanun-i Esasi'dir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Abdülhamid saltanatı boyunca başvekillik makamına 26 atama yapmıştır. Bu süreçte sadaret makamı itibarını yitirmiştir. Beş yıl boyunca en uzun süreyle başvekillik görevini sürdüren kişi Ferit paşadır. Ferit paşa aynı zamanda dönemin son başvekildir.

Yanıt Açıklaması: Bütün kademelerdeki taşra görevlilerinin, merkezden uzak bölgelerde imtiyaz sahibi bir hanedanın oluşmasını engellemek amacıyla, genel olarak 3 yılda bir devlet görevine dönüşümlü olarak getirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Cumhuriyet’le beraber soruna yönelik en önemli adım 1924 yılında Mülkiye müfredatının ve amaçlarının yeni döneme uygun şekilde gözden geçirilmesidir. Okulun ismi 1938 yılında Siyasal Bilgiler Okulu olarak değiştirilirken, ertesi eğitim döneminde Ankara’ya taşınmıştır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Islahat hareketleri, önceden devletin doğrudan ilgilenmediği, ziraat, ticaret, bayındırlık ve sanayi gibi alanlarda kendini göstererek teşkilatın yenilenmesini, dolayısıyla yeni bir teşkilat yapısının ortaya çıkmasını sağlamıştır. Osmanlı devlet teşkilatı içinde idare organındaki en esaslı değişiklikler, Abdülmecid değil II. Mahmut zamanında başlamıştır. Bu dönemde reformların önünde bir engel olarak duran Divan-ı Hümayun değil, Yeniçeri Ocağı kaldırılmıştır. Sadece ilk önerme doğrudur. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Reform hareketinin kilit ismi Sadrazam Fuat Paşa'dır.

Yanıt Açıklaması: Sorunun metin kısmında özellikleri verilen düzenleme, 1871 İdâre-i Umûmîye-i Vilâyet Nizâmnâmesidir. 1871 Nizâmnâmesi; vilayet, liva, kaza, nahiye ve köy yönetimini ayrıntılı bir şekilde düzenlemekteydi. Vâli Muavinliği ilk defa bu nizâmnâmeyle tesis edilmiştir. Vilayet merkezinde, vali ile görev yapacak mülki amirlerin görev ve sorumlulukları belirlenmekteydi. Bu düzenleme de Tanzimatçı liderlerin imparatorluğun dağılmasını önlemek için giriştiği reformlar bütününün bir parçasıydı ve yine imparatorluğu oluşturan bütün unsurları bir arada tutmayı öngören Osmanlıcılık ideolojisinin bir yansımasıydı. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: I. Seçenekte yer alan ‘’Bu meclis, padişahın başkanlığında Kubbealtı vezirleri, Rumeli ve Anadolu kazaskerleri, defterdar ve nişancının katılımıyla, padişahın şahsında toplanırdı. ‘’ ifadesi sadrazamın başkanlığında olacağından ve II. Seçenekte yer alan ‘’Bu meclis yasama, yürütme ve yargı görevlerini yürütmekte ve kuvvetler ayrılığı esasına göre çalışmaktaydı.’’ ifadesi de kuvvetler birliği esasına göre olacağından yanlıştır. Bu durumda III. ve IV seçenekler doğru olduğundan doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Divan-ı Muhasebat, teşkilat yapısının baştan başa düzenlendiği 1967’den önce son kez 1934'te 2514 sayılı Kanun’la reforma tabi tutulmuştur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı vilayetlerinin amiri, valiydi. Günün coğrafi ve teknolojik koşulları, valiye sayısız sorumluluklar yüklemişti. Öncelikle vali devletin temsilcisi, padişahın ve sadrazamın taşradaki vekiliydi. Valilerin içerikleri hayli geniş tutulmuş sorumluluk alanları vardı. Vergi düzeninin korunması, güvenliğin sağlanması, halkın fikri yönden gelişimi, adaletin yerine gelmesine çalışmak bunlardan bazılarıdır.

Yanıt Açıklaması: Tarımsal üretimin Çinlilerce, hayvansal üretimin ise Türklerce yapılmasının sonucu oluşan iş bölümü Türkistan, Çin ve Hindistan havzasında sanayi devrimi öncesi dünyanın gördüğü en büyük ticari gelirin paylaşımını sağlayan temel unsur olmuştur.