Seçmeli Ara Sınav - Türk İdare Tarihi

Soru 1:

Karahanlılar idaresinin bileşenlerine dair aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Hükümdar eşleri olan hatunların (katun), devlet teşkilatındaki ve saray hayatındaki rolüne dair kesin bilgi mevcut değildir. B) Hükümdarın baş danışmanı olan hacip, saray teşkilatı ile bağlantı kurar; teşrifat ve protokol işlerinden sorumludur. C) Merkez teşkilatın başlıca üyesi olan yuğruşun (vezir), orduyu hazırlama, hazineyi zengin, sınırları geniş ve halkı mutlu kılma gibi görevleri vardır. D) Taşra teşkilatının üyesi olan muhtesipler tüccar ve esnafın işlerini kontrol etmekten sorumludurlar. E) Saray teşkilatından olan emir-i candar, saray içinde hükümdarın korunmasından sorumludur.

Soru 2:

Bozkır imparatorluklarının yapısal parçalarına tekabül eden boylar, toplumsal hiyerarşide ailelerin bir basamak üzerinde bulunmaktaydılar. Öncelikle savunma ihtiyacı ailelerin bir araya gelmesi ile teşekkül eden boylar kendilerini oluşturan ailelerin, arz ettikleri savaş gücü ve sahip oldukları topraklar bakımından siyasi bir kimlik de taşımaktaydılar. Yukarıda verilen bilgiler ışığında bozkır imparatorluklarının yapısal birer parçası olan aileler ile imparatorluk arasındaki ilişki için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir.

A) İmparatorluk boylar üzerinde mutlak bir egemenliğe sahiptir. B) İmparatorluklar boyların tasfiye edilmesi ve ailelere doğrudan hükmedilmesi ile kurulmuştur. C) İmparatorluk egemenliğini boylar dolayımıyla devşirmekte ve kullanmaktadır. D) İmparatorluklar boyların tek bir boy içinde erimesi ile kurulmaktadır. E) İmparatorluklar ailelerin varlığını yadsımakta ve boylar birer idari birime dönüşmektedir.

Soru 3:

Enderun'da yer alan ve berber, terzi, müzisyen gibi görevlilerin bulunduğu oda aşağıdakilerden hangisidir?

A) Has oda B) Hazine odası C) Kiler odası D) Seferli odası E) Doğancılar odası

Soru 4:

İlk Türk–Bizans görüşmeleri ne zaman ve nerede başlamıştır?

A) 1071 Malazgirt’de B) 950 Ötüken’de C) 576 İstanbul’da D) 650 İzmir'de E) 503 Buhara’da

Soru 5:

Uran’ kavramının tanımı hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

A) Boyların kendine has sembolü B) Küçük örgüt veya devletçiklerin bir araya gelmesiyle oluşturulan birlik C) Evren ve insanın yaratılışı ile devletin kuruluşu arasında sebep sonuç bağlantısı kuran inanış D) Ekonomik olarak kendi kendine yeterli olma hali E) Ucuna çeşitli renklere boyanan at kuyruğu tepesine değerli elementlerden semboller konan mızrak

Soru 6:

Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı’da “Tımar Sistemi” olarak bilinen ve devletteki her görevi bir gelir kaynağına bağlayan yönetim örgütlenmesinin temeli olan kavramdır?

A) Dirlik Sistemi B) Kul (gulam) C) Devşirme Sistemi D) İkta veya Mukataa E) Zeamet

Soru 7:

Padişahın şahsi güvenliğine ve şahsi odalarına bakan oda aşağıdakilerden hangisidir ?

A) Hazine odası B) Kiler odası C) Seferli oda D) Hasoda E) Babü’s-sade

Soru 8:

Hunların epey gelişmiş olduğu ve yetenekleriyle övündükleri zanaat hangisidir?

A) Dokuma B) Bağcılık C) Demircilik D) Güzel Sanatlar E) Mimari

Soru 9:

I. Osmanlı Devleti'nin hakimiyetini tanıyan Kırım Hanlığı, Mekke Emirliği, Eflak, Boğdan ve Erdel Beylikleri, Sakız Cumhuriyeti imtiyazlı yönetimlerdi. II. İmtiyazlı eyaletler içişlerinde serbest hareket ederdi. III. İmtiyazlı eyaletlerin yöneticileri, kendileri tarafından ve yine kendi soyluları arasından atanırdı. Osmanlı eyalet düzeni ile ilgili yukarıda verilen bilgilerden hangisi/hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I - II C) I - III D) II - III E) I - II - III

Soru 10:

Aşağıdakilerden hangisi adli-idari birim olarak isimlendirilebilir?

A) Kazalar ve Kadılık B) Taşra Teşkilatı C) Sancaklar ve Sancakbeyilik D) Eyaletler ve Beylerbeyilik E) İltizam

Soru 11:

Aşağıdakilerden hangisi Kuruluş mitolojisinde geçen ve kağan tuğlarının tepesine altından başı yerleştirilmiş hayvandır?

A) Kartal B) At C) Yılan D) Kurt E) Ayı

Soru 12:

Padişah tuğrasını çeken makam aşağıdakilerden hangisidir?

A) Vezir B) Nişancı C) Reisülküttap D) Defterdar E) Divan çavuşu

Soru 13:

Orhun yazıtlarında geçen “Bey olmağa layık oğlun kul, hatun olmağa layık kızın cariye oldu” cümlesi Eski Türklerde hangi ilkenin önemine işaret etmektedir?

A) Ekonomi B) Ülke C) Halk D) Bağımsızlık E) Töre

Soru 14:

"Bu Kün doğdu dediğim doğrudan doğruya kanundur." Kutadgu Bilig'de yer alan bu ifade Karahanlılar Devleti'nde yaşanan hangi değişimi gösterir?

A) Sosyal hayat B) Yerleşim C) Ekonomi D) Yönetim E) İnanç

Soru 15:

Eski Türklerde göçebeliğin yaşam tarzı olarak benimsenmesinde aşağıdakilerin hangisinin rolü yoktur?

A) Tarıma elverişsiz topraklar B) İklim koşullarının değişkenliği C) Hayvancılığın benimsenmesi D) Çayırlık alanların kısıtlılığı E) Savaşçı karakter

Soru 16:

Balasagun ve Taraz gibi Türgiş illerinin Karluklu boyunun mensupları tarafından kontrol altına alınmasını kolaylaştıran temel etken aşağıdakilerden hangisidir?

A) Talas Zaferi B) Yağmaların Batı Türkistana gelmeleri. C) Karlukların, Uygurların kuruluş sürecinde (M.S. 740 başları), iktidar mücadelesinden yenik çıkmış olmaları. D) Karlukların, Türkistan'ın Batı tarafına göç etmiş olmaları. E) Yağmaların Uygur hanedanıyla bağlantılarının olması.

Soru 17:

Göçebe Çobanlık hayvanların evcilleştirilmesiyle beraber yerleşik toplumun ortaya çıkışı ile eşzamanlı şekilde beliren üretim ve yaşam biçimidir. Aşağıdakilerden hangisi Eski Türklerin göçebe çobanlık yaşam biçimini tercih etme sebeplerinden biri değildir?

A) Bozkır toprağının tarıma elverişsizliği B) Mülkiyet anlayışını önemsememeleri C) İklimsel koşulların değişkenliği D) Hayvanlar için gerekli çayırlık alanın sınırlılığı E) Ev yapmaktan uzak durarak çadır ve at arabalarını yuva bellemeleri

Soru 18:

Türk kozmik düşüncesinin merkezindeki kurum, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kurultay B) Halk C) Tigin D) Kağan E) Hatun

Soru 19:

Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı'da Divanın daimi üyelerinden biri değildir?

A) Yeniçeri Ağası B) Şeyhülislam C) Kaptan-ı Derya D) Defterdar E) Rumeli Beylerbeyi

Soru 20:

Aşağıdakilerden hangisi Birun'da bulunan kadro içinde yer almaz ?

A) Mehterler B) Kilercibaşı C) Cebeciler D) Hekimbaşı E) Çavuşlar