Çalışma Ekonomisi

Yanıt Açıklaması: Tekel yaklaşımı, sendikaların ücretleri rekabetçi düzeyin üstüne çıkardığı varsayımına dayanır. Zira, sendikaların, üreticinin kâr ya da tüketicinin fayda maksimizasyonuna dayanan modellerde olduğu gibi çok iyi tanımlanmış amaç fonksiyonuna sahip örgütler olduğu varsayılır. Sendikaların ücretleri yükseltme yeteneği, mal piyasasındaki tekel ya da “ricardocu rantların” varlığına dayandırılır ve bu rantın sendikanın faktör arzını kısıtlamasın-dan -yani toplu sözleşmelerle çalışan sayısının sınırlanması ya da ücret artışı sonrası firmanın işçi çıkarması yoluyla- kaynaklandığı kabul edilir.

Yanıt Açıklaması: Sendikal gücün ve etkinliğin değerlendirilmesinde öne çıkan kurumsal etkinlik kavramı ile ifade edilmek istenen, işçi sendikacılığının emek piyasasının yönetimini etkileyebilme gücüdür.

Yanıt Açıklaması: Ücret fonu teorisinin en zayıf halkasını, ücret fonu miktarının değişmez kabul edilmesi oluşturmaktadır. Oysa ücret fonu teoride sabit varsayılmakla birlikte aslında değişebilir niteliktedir.

Yanıt Açıklaması: Lipsey, modelinde emek talep fazlası ile işsizlik oranı arasında ters yönlü bir ilişki kurmuş, tüm işsizliğin geçici (friksiyonel) işsizlikten ibaret olduğu işsizlik oranını tam istihdam durumu kabul ederek, bu işsizlik durumunda talep fazlasının sıfır olduğunu varsaymıştır. Buna göre, emek talep fazlasının artması işsizlik oranını azaltacağı gibi talep fazlasındaki bir azalış da işsizlik oranını arttıracaktır.

Yanıt Açıklaması: Bu model R. Lipsey’nin ortaya koyduğu modeldir.

Yanıt Açıklaması: Eğitim ekonomisi iktisadın son yıllarda gelişen bir alt dalıdır ve elbette eğitimle kar, kazanç ve getiri gibi iktisadi konularla ve eğitim politikalarıyla ilgilenir. Ancak öğretmen yetiştirme alanıyla ilgilenmez.

Yanıt Açıklaması: “Gizli işsizlik” “açık işsizlik” ile birlikte iki temel işsizlik türünden biridir.

Yanıt Açıklaması: İstihdam sübvansiyonlarının amacı, ekonominin daralma ve gerileme dönemlerinde, emek piyasasında iş bulma şansı çok zayıf olan işsiz gruplarının (gençler, niteliksiz işçiler ve özürlüler gibi) istihdam olanaklarının arttırılmasıdır. Bu da bu grupları istihdam edecek işverenlerin işgücü maliyetlerinin azaltılması suretiyle gerçekleştirilir.

Yanıt Açıklaması: Düşey yapı, işçileri sektor veya işverenlere gore biraraya getiren yapılanmadır.

Yanıt Açıklaması: Yapısal işsizliğin nedenleri; mesleki ve coğrafi dengesizlikler, teknolojik gelişmeler, okul eğitiminin yetersiz oluşu ya da kamu politikaları olabilir (Ehrenberg, 2000:57).

Yanıt Açıklaması: Klasik doğal ücret teorisi gibi 19. yüz yılın ‘karamsar’ işgücü piyasası koşullarından türetilen bir başka teori de Karl Marx’ın formüle ettiği ‘Artık Değer Teorisi’dir. Teori, doğal ücret teorisine eleştiri amaçlı olmakla birlikte, klasik iktisat ekolü ile aynı varsayımlardan hareket etmiştir. “Artık değer teorisi”, malın değerinin tek belirleyicisinin emek olduğunu ve işverenin işçiye ürettiği değerin altında ücret vererek artık değer sağladığını ileri süren Marksist ücret teorisidir.

Yanıt Açıklaması: Devri işsizlik ya da yetersiz talep işsizliği olarak da adlandırılan konjonktürel işsizlik, ekonominin dalgalanmaları sonucu ortaya çıkar. Konjonktürel işsizlik, geçici işsizlik gibi ekonomide yaygın olarak görülür. Yani, konjonktürel işsizliği ekonominin sadece belli kesimlerinde değil, çok sayıda sektörde gözlememiz mümkündür. Bu tür işsizliğin süresi geçici işsizlikten daha uzun, yapısal işsizlikten ise daha kısadır.

Yanıt Açıklaması: Emek piyasalarının homojen bir yapıda olmayıp iyi özellikli işçilerin toplandığı birincil, ve kötü özellikli işçilerin toplandığı ikincil sektörün söz konusu olduğunu savunan teori A şıkkında belirtildiği gibi katmanlı emek piyasaları teorisidir.

Yanıt Açıklaması: Dünya Bankasının raporlarına göre, bilgi ekonomisi ile ekonomik büyüme ara­sındaki dolaysız bağlantının anahtarı hayat boyu öğrenmedir. Yani insanların okul öncesi yaştan başlayarak emekli olana kadar süren dönemde, global ekonominin ve teknolojinin değişen ihtiyaçlarına uygun biçimde eğitim almasıdır.

Yanıt Açıklaması: Pazarlık gücü teorisine göre, ücretlerin alt ve üst sınırı vardır ve fiili ücret bu iki sınır arasında işçi ve işverenin pazarlık gücüne göre belirlenir.

Yanıt Açıklaması: Özellikle niteliksiz emeğe dönük kısıtlamalar, emek piyasalarının küreselleşmesi ve giderek ulus-devletlerin kontrol alanından çıkma süreci; büyük ölçüde daha çok işsiz, daha büyük ücret farklılığı ve daha çok güvencesiz iş sonucunu vermektedir; artan eşitsizlik ve yoksullukla çalışma hayatının iç içe girmesi; serbestleşmenin herkes için daha çok iş/daha iyi iş getireceğini iddia eden neo-liberal ideolojik dayanağın sorgulanmasına yol açmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Emek piyasalarının esnekleşmesi, işgücü göçünün artması, enformelleşme; yani sosyal güvencesiz, düşük ücretli, geçici istihdam biçimlerinin yaygınlaşması, işin niteliğinin ve çalışma koşullarının standart dışına doğru değişmesi ve sendikal etkinliğin zayıflaması şeklinde ifade edilen eğilimler; küreselleşmenin emek piyasaları üzerindeki en genel etkileri olarak özetlenebilir.

Yanıt Açıklaması: Ekonomik büyüme işsizlik sorunu için tek başına yeterli değildir. Ekonomik büyümenin yanı sıra, işsizliğin türüne göre ve bu sorundan en fazla etkilenen gruplara yönelik bazı istihdam politikalarına da gereksinim duyulmaktadır.

Yanıt Açıklaması: İşverenin işçilere zorlayıcı nedenler olmadığı takdirde mevcut ücreti ödemeye devam edip gerektiğinde istihdamı daraltabilmek esası üzerine anlaşabileceklerini savunan çağdaş ücret teorisi örtülü anlaşmalar teorisidir.

Yanıt Açıklaması: Ücret düzeyinin asgari geçim düzeyinin üstüne çıkmayacağını savunan klasik ücret teorisi “ücretin tunç kanunu”dur. Ferdinand Lasalle tarafından 'ücretin tunç kanunu' adı verilen bu teori klasik iktisatçılardan Malthus'un “nüfus teorisi”ne dayanmaktadır.