Sosyal Politika

Yanıt Açıklaması: Günümüzde sosyal dışlanma uluslararası örgütlerin gündeminde yer alan önemli bir konudur. Bu konuda Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) çeşitli çalışmalar yürütmektedirler.

Yanıt Açıklaması: ILO’nun (Uluslararası Çalışma Örgütü) 1990’lı yıllardan itibaren geliştirdiği ve bütün sosyal politika amaçlarını birleştirerek kavramsallaştırdığı “insana yakışır iş” amacının stratejik hedefleri “istihdamın desteklenmesi”, “sürdürülebilir bir sosyal koruma sisteminin oluşturulması”, “sosyal diyaloğun desteklenmesi ve güçlendirilmesi" ve “çalışma hayatına ilişkin temel hakların kullanılmasına imkan verecek şartların oluşturulması” olarak sıralanabilir. Bununla birlikte ILO, küreselleşme sürecinin formel ve enformel sektör arasındaki farkı büyütmesinin, enformel ekonomi şartlarında yaşamak zorunda kalan geniş toplum kesimlerinin adil ve eşitlikçi bir küreselleşme sürecinin dışında bırakılması anlamına geldiğine işaret etmektedir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Dezavantajlı gruplara uzun süre uygulanan olumlu ayrımcılık uygulamaları sonucu bu defa genel grup üyelerinin ayrımcılığa uğramasını ifade eden ayrımcılık türü ter yönlü ayrımcılıktır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de eski hükümlülere vasıf kazandırmaya yönelik eğitim programları ile onların çalışma yaşamında korunmaları ile ilgili düzenlemeler henüz yetersizdir. Hâlen 4857 sayılı İş Kanunu’nun 30. maddesinde sadece kamu sektörü için %2 oranında eski hükümlü veya terörle mücadelede malûl sayılmayacak derecede yararlananları çalıştırma zorunluluğu bulunmaktadır. Bu düzenleme ile %2’lik eski hükümlü kontenjanını sadece eski hükümlü için değil terör nedeniyle malûl sayılmayacak şekilde yararlananlarla birlikte kullanılması söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Memur sendikalarının kurulması, küreselleşmenin endüstri ilişkileri sistemine yönelik etkilerinden biri olarak kabul edilemez.

Yanıt Açıklaması: 2014 verilerine göre kadınların işgücüne katılım oranı % 30.3’dür. Oranın düşük olmasında din, gelenekler, kadının eğitim düzeyi, toplumsal cinsiyete dayalı iş bölümü, ailenin ekonomik durumu ve iş yerlerindeki ayrımcılık gibi çok sayıda faktör rol oynamaktadır. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal dışlanmaya ekonomik, sosyal, siyasal, kültürel, davranışsal, coğrafi, kişisel birçok faktör veya sorun yol açabilmektedir. Kişilerin konuya bakış açısına, sosyal dışlanmanın ülkelere göre algılanış biçimine bağlı olarak nedenler değişebilmektedir. Bu doğrultuda gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde sosyal dışlanmanın nedenleri birbirinden farklılık göstermektedir. Kişilerin sahip oldukları yaş, cinsiyet, ırk, dil, medeni durum gibi farklılıklar aynı ülke içinde dâhi sosyal dışlanmanın nedenlerini farklılaştırabilmektedir. Sosyal dışlanmanın neden ve biçimlerinin birbiri ile iç içe geçmiş olması da sorun yaratabilmektedir. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Sistematik Ayrımcılık: Belirli gruplara karşı kurumsallaşmış yapılar, politikalar, uygulamalar ve geleneklerdir. Belirli gruplara karşı farklı veya ikinci dereceden koşullar, eğitim, ulaşım ve diğer hizmetlerdeki yetersizlikler bu tür ayrımcılığa girmektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 25.6.1958 tarih ve 111 sayılı İstihdam ve Meslek Alanında Ayrımcılık Sözleşmesi Birleşmiş Milletler’e değil, Uluslararası Çalışma Örgütü’ne (ILO) ait bir belgedir. Bu belgede, eşitlik ve ayrımcılık yasağı ile ilgili düzenlemeler bulunmaktadır. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Gelişen sanayide ilk olarak ağır işler içeren sektörler gelişmiş ve bu sektörlerde fiziksel yapıları nedeni ile erkekler iş gücü olarak kullanılmıştır. Sonraki süreçte kadın istihdamı artsa da bu eşit düzeyde değildir. Ayrıca kültürel normlar, toplumun kadına bakış açısı gibi nedenlerle cinsiyet ayrımcılığı söz konusu olabilmektedir. Diğer yandan çocuk sahibi olma sürecinde erkek daha rahattır . Ancak başlangıçta kendisine bağımlı bir bebek sahibi olan anne toplumsal yaşamdan, iş yaşamından uzak kalabilmektedir. Bütün bu nedenler kadınlar için özel düzenlemelere  gerek duyulmasına yol açtığından kadınlar dezavantajlı gruplar arasında sayılmıştır.  Ancak bu kadınların zayıf yaratışlı olduğunu gösteren bir durum değildir.

Yanıt Açıklaması: Günümüzde sosyal dışlanma uluslararası örgütlerin gündeminde yer alan önemli bir konudur. Bu konuda Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Birleflmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) çeşitli çalışmalar yürütmektedirler. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: ILO'nun daha iyi bir küreselleşme sürecinin gerçekleştirilebilmesi için öne sürdüğü gerekli şartlar şunlardır: İnsan haklarına ve kültürel farklılıklara saygılı, insana yaraşır iş, yerel yöne­ timlerin güçlendirilmesi, cinsiyet eşitliğine dayalı bir sosyal hayat oluştur­ ma önceliklerine önem veren insan merkezli bir küreselleşme anlayışının varlığı. Küresel ekonomi ile bütünleşirken halkının sosyal ve ekonomik fırsatlar­ dan faydalanması imka^nlarını geliştirecek demokratik ve etkin işleyen bir devletin varlığı. Ekonomik gelişme ile sosyal gelişmeyi bütünleştiren yerel, bölgesel ve kü­resel düzeyde çevrenin korunmasını sağlayan sürdürülebilir bir gelişmenin varlığı. Teşebbüs hürriyeti ve fırsat eşitliğine imka^n veren etkin ve adil işleyen pi­ yasaların varlığı. U¨lkelerin gelişme seviyeleri, imka^nları ve kapasitelerinin farklılığını dikka­te alarak bütün ülkelere eşit fırsatlar sunan adil kuralların varlığı. U¨lke içinde ve ülkeler arasındaki eşitsizlikleri azaltacak, karşılıklı yardım­laşma ve iş birliğine dayalı bir dayanışmacı küreselleşme anlayışının varlığı, Küreselleşme sürecinde yer alan aktörler arasında (uluslararası örgütler, hükümetler, parlamentolar, işçi ve işveren örgütleri, sivil toplum kuruluşla­rı ve diğerleri) diyalog ve iş birliğini sağlayacak mekanizmaların varlığı. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye'de çocukların çalışma yaşamında korunmasın ilişkin ilk düzenleme 151 sayılı kanunla 1921 yılında yapılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Günümüzde ekonomik dışlanmanın belirlenmesinde genelde yoksulluk ve işsizlikle ilgili göstergeler kullanılmaktadır, AB’de uzun süreli işsizlik ekonomik dışlanmada kullanılan bir göstergedir. Uzun süreli işsizlikten en fazla etkilenen gruplar ise kadınlar, göçmenler, azınlıklar ve gençlerdir.

Yanıt Açıklaması: Nedenlerine göre ayrımcılık;ırk, renk, soy, ulusal veya etnik köken, din ve siyasal görüşe dayalı ayrımcılık, cinsiyet ayrımcılığı, engelli ayrımcılığı ve yaş ayrımcılığı olarak sıralanabilir. Olumlu ayrımcılık ise ortaya çıkış biçimine göre ayrımcılığa örnektir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal dışlanma kavramı ilk olarak, yoksullardan söz etmek üzere, 1960’larda Fransa’da kullanılmıştır. 1974 yılında Sosyal İşlerden Sorumlu Devlet Bakanlığı görevini de yapmış olan Rene Lenoir tarafından yazılan bir kitapta ise dışlanmışlar, ekonomik büyümenin sonuçlarından yararlanamayan kişiler olarak belirtilmiştir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: " Sistematik ayrımcılık ", belirli gruplara karşı kurumsallaşmış yapılar, politikalar, uygulamalar ve geleneklerdir. Belirli gruplara karşı farklı veya ikinci dereceden koşullar, eğitim, ulaşım ve diğer hizmetlerdeki yetersizlikler bu tür ayrımcılığa girmektedir (Yıldırım, 2011: 251). Güney Afrika’da hükümet tarafından 1990’ların ortalarına kadar zencilere karşı uygulanan ırk ayrımcılığı (apartheid) bu ayrımcılığa en önemli örnektir.

Yanıt Açıklaması: Dönüşümcüler, küreselleşmeyi nimetleri ve külfetleri; fırsatlar› ve tehditleri ve nihayet olumlu ve olumsuz sonuçları ile birlikte değerlendirmek gerektiğini ileri sürmektedirler. Buna göre doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İnternet kullanımının yaygınlaşmasına bağlı olarak sosyal ağların gelişmesi, ILO’nun “herkese eşit fırsatlar sunan bir küreselleşme için” belirlediği öncelikli şartlardan biri değildir.

Yanıt Açıklaması: • Uluslararası mal ve hizmet ticaretinin artması, • Uluslararası sermaye hareketleri ve yatırımların artışı, • Haberleşme ve ulaşım maliyetlerinin düşmesi ve iletişimin artışı, • Çok uluslu şirketlerin büyümesi küreselleşmenin temel göstergeleridir. Dünyada genel refah düzeyinin artması ise bu göstergelerden birisi değildir. Doğru cevap A'dır.