Sosyal Politika

Yanıt Açıklaması: Doğrudan ayrımcılık kişiye onunla aynı veya benzer durumda olan başka bir kişiye göre daha az olumlu davranılmasıdır. İş başvurusunda bulunan kişiyi cinsiyeti, yaşı, cinsel yönelimi, ten rengi veya dini inancı nedeniyle işe almamak, zencilerin veya Roman çocukların bir okula veya lokantaya girmelerine izin vermemek doğrudan ayrımcılığa örnek olarak verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de kadın işçileri korumaya yönelik ilk düzenleme 24.04.1930 tarihi 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu ile yapılmıştır. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Dinsel dışlanma bulunmamaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Kadınların Sanayi Devriminden itibaren ücretli işçi olarak çalışmaya başlamasından sonra savaşlar, sağlık ve bakım hizmetlerinin artması, demokrasinin yerleşmesi ve teknolojinin gelişmesiyle birlikte giderek sayıca ve iş çeşitliliği açısından kadınlar her alanda çalışmışlardır. Bu tarihsel süreçler ve gelişmeler neticesinde dezavantajlı gruplar arasında en büyük grubu oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Aşırı küreselleşmecilere göre; küreselleşme geleneksel kavramlarla açıklana­mayan “yeni bir çağın” adıdır. Dönemin belirgin özellikleri; mal, hizmet ve serma­ye hareketlerinin daha önce hiçbir dönemde gerçekleşmeyen ölçüde hem hacim olarak artması hem de bütün dünya ülkelerini kapsayacak şekilde bir ağ oluş­turması; ulus devletin önemini kaybetmesi ve bilgi-­enformasyon teknolojisindeki gelişme ile haberleşme ve ulaşımın hızlanması olarak dikkat çekmektedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: ILO tarafından sosyal güvenlik sisteminlerinin sağlayacağı koruma garantisinin sınırlarının belirlenmesi bakımından 102 sayılı Sözleşme ile somut hâle getirilmiş ve yeni bir sınıf­landırma yapılmıştır. Sosyal güvenlik tehlikeleri olarak tarif edilen bu tehlikeler: Hastalık, iş kazaları ve meslek hastalıkları, analık, malullük, yaşlılık, ölüm, işsizlik ve çocuk sayısına bağlı olarak aile gelirinin yetersizliği olarak sınıflandırılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal politikanın altın çağı olarak bilinen 1945-1975 arasındaki 30 yıllık dönemde sosyal devlet yaklaşımı ile ortaya çıkan tablo ana hatları ile aşağıdadır: Devletin ekonomik büyümeye yönelik politikaları tam istihdam hedefi ile birlikte yürütülmüştür. Devlet, özellikle kamu iktisadi kuruluşlarında yüksek ücret politikası izlemiş ve çalışanlara geniş sosyal haklar vermiştir. Sendikacılığın teşviki ve örgütlenmenin yaygınlaşması, toplu pazarlık mekanizması aracılığıyla birçok sektörde çalışanlar lehine gelir dağılımını iyileştiren ücret ve sosyal haklar getirmiştir. Devlet, başta ILO olmak üzere uluslararası sözleşmelerle sağlanan temel haklara yönelik kurumsal yapılar oluşturmuş (iş ve işçi bulma kurumları, sosyal sigorta kurumları gibi) ve koruyucu bir sosyal hukuk (iş ve sosyal güvenlik kanunları gibi) oluşturmuştur. Devlet, temel sosyal hakların geniş toplum kesimlerine yaygınlaştırılması için doğrudan ve dolaylı gelir transferlerini artırmış, sosyal harcamaları mil- li^ gelirin % 30’ları seviyesine yükselmiştir (O¨zdemir, 2004: 161-163). Gelecek nesiller için yarın endişesi duyulmayacak, sağlık başta olmak üzere emeklilik dönemlerini kapsayan yaygın ve kapsamlı bir sosyal koruma sistemi oluşturulmuştur. Yalnızca gelişmiş ülkeler değil, gelişmekte olan ülkeler de ILO sözleşmeleri ile belirlenen çalışma hayatına yönelik kurumlar ve mevzuatı kendi sosyal hayatlarının düzenlenmesi konusunda referans olarak almışlardır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de kadın işçileri korumaya yönelik ilk düzenleme ise 24.04.1930 tarih 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu ile yapılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Bu kurumlar tamamlayıcı sosyal güvenlik kurumlarına örnektir.

Yanıt Açıklaması: Verilen öncüllerin hepsi özel olarak korunması gereken gruplar kavramı yerine literatürde kullanılan kavramlardandır . Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Atipik çalışma, alışılmış, düzenli, güvenceli, sürekli istihdam dışında kalan, düzensiz çalışmayı, gelir güvencesizliğini, kısmi süreli istihdamı içerisinde barındıran istihdam şeklini ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: İşsizlik sigortası en son kurulan sigorta dalıdır. 1907 yılında Danimarkada kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Hukuka aykırı olarak ülkeye girmiş ve çalışmakta olan yasa dışı/kaçak göçmen işçiler nitelikli olsalar bile genellikle yerli işçilerin çalışmak istemedikleri niteliği düşük, en kirli, en ağır, en tehlikeli işlerde, çok uzun çalışma süreleri ile geçici veya belirli süreli sözleşmelerle, çoğunlukla taşeron işçisi olarak, kayıt dışı, düşük ücretle çalışmak zorunda kalmaktadırlar.

Yanıt Açıklaması: Kendini tehlikelerin zararlarından korumada en zayıf ve güçsüz durumda olan grubun öncelikle kapsama alınmasını gerektirir. Buna göre sanayi sektöründe küçük işyerlerinde ve düşük ücretle çalışanlar öncelikle kapsama alınmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme, insanlar arasındaki karşılıklı bağımlılığın artmasıdır. Ancak bu yalnızca ekonomik açıdan değil, kültürün, teknolojinin ve yönetimin global düzeyde bütünleşme sürecidir. Küreselleşme; uluslararası mal ve hizmet ticaretinin artması, doğrudan yabancı yatırım ve kısa dönemli sermaye hareketlerinin serbestleşmesi, çok uluslu işletmelerin oynadıkları rolün değişmesi, üretim ağlarının uluslararası çapta yeniden organizasyonu, teknolojik yeniliklerin, özellikle bilgi teknolojisinin ivme kazanması ve yaygınlaşması, kuralsızlaştırmanın benimsenmesi ile dünya ekonomisinin bütünleşmesi süreci olarak tanımlanabilir.

Yanıt Açıklaması: ILO 138 sayılı İstihdama Kabulde Asgari Yaş Sözleşmesi’nde çocuklar için en az çalıştırılma yaşı 15 olarak  kabul edilmiş, ülkelere belli koşulların varlığı halinde en az çalıştırılma yaşını bu yaşın altında belirleyebilmeleri konusunda esneklik tanınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Roman çocuklarının bir lokantaya girmemelerine izin vermemek doğrudan ayrımcılığa örnektir.

Yanıt Açıklaması: Orta Çağın sosyal, ekonomik, siyasal ve hukuki düzenini belirleyen sistem feodalitedir. Bu dönemde ekonomik yaşam öncelikle tarım üzerine kuruludur. Ekonomik kaynakların tarımdan ticarete kayması Sanayi Devrimi'nden sonra olmuştur. Bu dönemde beden gücüne dayalı işleri kölelerin yapması gerektiği ve hür insanların sanat, felsefe ve politika ile ilgilenmeleri gerektiği düşünülmüştür. Kölelik düzeni düşünce ve felsefe akımları yanı sıra hukuken de desteklenmiştir.  Bu durum kölelik karşıtı mücadelelerin önünde büyük engel oluşturmuştur. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılık; biyolojik, fizyolojik, fonksiyonel, kronolojik, sosyal ve duygusal yaşlılık olarak sınıflandırılabilmekte ancak kişinin doğumundan itibaren geçen zamana göre bir yıllık birimler esas alınarak belirlenen kronolojik yaşlılık kavramı (Baybora, 2007: 5) yaşlılığın tanımlanmasında daha fazla kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal dışlanmanın önlenmesine yönelik en dikkat çeken politika güvenceli asgari gelir veya asgari gelir güvencesidir.