Sosyal Politika

Yanıt Açıklaması: Dar anlamda sosyal politika, işçi statüsünde çalışanların iş ilişkileri ve çalışma yaşamında korunması amacıyla, devletçe alınan karar ve sürdürülen uygulamaları inceleyen bilim dalıdır. Yani daha çok işçileri ve emeği sermayeye karşı korumaya yönelik uygulamaları içerir.

Yanıt Açıklaması: 4857 sayılı İş Kanunu’nda da engellilerin istihdamı ile ilgili olarak 30. maddede düzenleme yapılmıştır. 30. maddeye göre elli veya daha fazla işçi çalıştıran özel sektör işyerlerinde %3, kamu işyerlerinde %4 engelli çalıştırılması zorunlu olup, işverenler çalıştırmak zorunda oldukları engellileri Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) aracılığıyla sağlayacaklardır. Aynı maddede ayrıca engelli istihdam eden işyerlerine yönelik özel teşviklerle, sakatlanmak suretiyle işten ayrılmış olan işçilerle kanunda öngörülen koşulların gerçekleşmesi hâlinde, işverenin yeniden iş sözleşmesi yapma zorunluluğu ile ilgili bir düzenleme bulunmakta, yer altı ve su altı işlerinde engelli çalıştırılması yasaklanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: AB’nin birlik ülkeleri ile ilgili göç politikası ilk olarak 1957 Roma Anlaşması’nda yer almış, 1986 Avrupa Tek Senedi’nden sonra 1992 Maastricht Anlaşması ile Birlik Vatandaşlığı kavramı oluşturulmuş ve tüm birlik vatandaşlarının Birlik içinde serbest dolaşımı sağlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: İngiltere’de 1997 yılında kurulan Sosyal Dışlanma Birimi, sosyal dışlanmanın yapısal nedenlerini iki grupta toplamıştır. İlk grup ekonomik ve sosyal özelliğe sahip olup, üç farklı alt neden grubundan oluşmaktadır. Bunlar endüstriyel yeni yapılanma, aile yapısında değişim, toplumsal parçalanma ve değişimdir. İkincisi grup; hükumet politikalarının, çalışma yöntemlerinin ve koordinasyonun sağlıklı işlememesi sonucu ortaya çıkan başarısızlıktan kaynaklanmaktadır. Bunlar arasında mülkiyetin belirsiz yapısı da yer almaktadır. Doğru yanıt D’dir.

Yanıt Açıklaması: OYAK ve İLKSAN ülkemizdeki en yaygın tamamlayıcı sosyal güvenlik kurumlarıdır. OYAK, Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarının, İLKSAN da Milli Eğitim Bakanlığı bünyesindeki ilkokul öğretmenlerinin yardımlaşma sandığıdır. Benzer amaçla oluşturulan, kamu kesiminde askerî personel dışındaki memurları kapsamına alan Memur Yardımlaşma Kurumu (MEYAK), 1971 yılında oluşturulmuş ancak başarılı olamamıştır. Nitekim, 1971-1982 arası dönemde çalışan memurlardan toplanan paraların iadesi ile 1982 yılında tasfiye edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Yaşlılara yönelik yapılan sosyal düzenlemeler arasında genellikle sağlık, bakım, ekonomik olanaklar sağlama, koruma gibi faaliyetler yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Doğrudan ayrımcılık kişiye onunla aynı veya benzer durumda olan başka bir kişiye göre daha az olumlu davranılmasıdır. İş başvurusunda bulunan kişiyi cinsiyeti, yaşı, cinsel yönelimi, ten rengi veya dini inancı nedeniyle işe almamak, zencilerin veya Roman çocukların bir okula veya lokantaya girmelerine izin vermemek doğrudan ayrımcılığa örnek olarak verilebilir. Doğru yanıt E’dir.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası alanda da ilk olarak 1890 Berlin Konferansı’nda çocukların çalıştırılma yaşı, çalışma süreleri ve iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin dilek niteliğinde kararlar alınmıştır. Türkiye’de ise çocukların çalışma yaşamında korunması ile ilgili ilk düzenleme 151 sayılı Kanun’la 1921 yılında yapılmıştır. BM ve Avrupa ülkelerinin büyük bölümünde 15-24 yaş arasında olanlar genç işçi olarak kabul edilmektedir. ILO 138 sayılı İstihdama Kabulde Asgari Yaş Sözleşmesi’nde en az çalıştırılma yaşı 15 olarak kabul edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: İlk 3 madde küreselleşmenin nedenlerinden bir kısmıdır. Diğer 2 madde ise yanlıştır. Bu maddeler aşağıdaki gibi olursa, küreselleşmenin nedenlerinden sayılmaktadır Güneydoğu Asya ülkelerinin hızlı kalkınma çabaları Hong Kong’un Çin’e devri ve Çin’in uluslararası ekonomiye entegre olmasına yönelik ideolojik yaklaşım değişikliği

Yanıt Açıklaması: 4857 sayılı İş Kanunu’nun 30. maddesinde sadece kamu sektörü için %2 oranında eski hükümlü veya terörle mücadelede malül sayılmayacak derecede yararlananları çalıştırma zorunluluğu bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: BM kendi vatandaşı olduğu ülkeden başka bir ülkede bir yıl veya daha fazla süre kalan kişi  göçmen olarak kabul etmektedir

Yanıt Açıklaması: Sosyal güvenlik ihtiyacı, ilk insanla birlikte var olmasına rağmen terim olarak sosyal güvenliğin kullanımı çok yenidir ve ilk defa 1935 tarihli, Amerikan Sosyal Güvenlik Kanunu’nda (The Social Security Act) kullanılmıştır (ILO, 1984: 3).

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme sürecine daha çok taraf­lı ve dengeli bir bakış açısına sahip olan dönüşümcüler, küreselleşmeyi nimetleri ve külfetleri; fırsatları ve tehditleri ve nihayet olumlu ve olumsuz sonuçları ile birlikte değerlendirmek gerektiğini ileri sürmektedirler.

Yanıt Açıklaması: ILO verilerine göre, dünya nüfusunun yalnızca %20 ’si yeterli sosyal güvenlik garantisine sahiptir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal güvenlik, gençlik dönemlerinden yaşlılık dönemine, sağlıklı dönemlerden hastalıkla karşılaşılan dönemlere ve çalışılarak gelir elde edilen dönemlerden çalışılamayan dönemlere yapılan gelir transferini ifade eder. Toplumsal açıdan ise aynı mekanizma içinde gençlerden yaşlılara, sağlıklı olanlardan hasta olanlara ve bugün çalışan ve geliri olanlardan çalışamayan ve geliri olmayanlara doğru olan gelir transferini ifade eder. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: ILO’nun kabul ettiği sözleşme ve tavsiye kararları, çalışma hayatına ilişkin olarak, üye ülkelerin tamamında, benzer sorunlar karşısında benzer uygulamalar yapılması amacını taşımaktadır. Diğer bir ifade ile amaç, standart oluşturmaktır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal sigortaların hangi nüfus kesimi ve çalışan grubundan başlayarak kimleri öncelikle kapsama alacaklarını ihtiyaç, mali imkânlar, idari imkânlar ve baskı grubu faktörleri belirler. İhtiyaç faktörü: Kendini tehlikelerin zararlarından korumada en zayıf ve güçsüz durumda olan grubun öncelikle kapsama alınmasını gerektirir. Buna göre sanayi sektöründe küçük işyerlerinde ve düşük ücretle çalışanlar öncelikle kapsama alınmalıdır.

Yanıt Açıklaması: 21. yüzyılın ilk on yılında dünya nüfusunun yalnızca % 20’si yeterli sosyal güvenlik garantisine sahiptir.Buna göre doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: 2014 verilerine göre Türkiye'de kadınların işgücüne katılım oranı %30.3'dür.

Yanıt Açıklaması: Sosyal sigortaların hangi nüfus kesimi ve çalışan grubundan başlayarak kimleri öncelikle kapsama alacaklarını “ihtiyaç faktörü”, “mali imkanlar (ödeme gücü) faktörü”, “idari imkanlar faktörü” ve “baskı grubu (politik) faktörü” belirlemektedir. Doğru cevap D’dir.