Turkish Language 1

Yanıt Açıklaması: Yazı dili, ölçünlü dildir. Edebî dil olarak da nitelendirilebilir. Bölgesel dil özelliklerinden kaçınır.

Yanıt Açıklaması: Amaç 6

Yanıt Açıklaması: Türkçede bazı sözcüklerin yanlış söylenmesi ve yazılması, bazı sözcüklere yanlış anlamlar yüklenmesi; konuşma dilinde ve yazı dilinde cümledeki ögeler arasındaki uyumsuzlukların yol açtığı anlatım bozukluklarının yanı sıra olur olmaz her yerde yabancı kökenli sözcüklere yer verilmesi, is yerlerinde, ürünlerde yabancı adlar kullanılması genellikle dilin bir sorunu olarak algılanmaktadır. Kişilerin söz varlığının sınırlı hatta kısır olması da Türkçenin bir eksikliği gibi görülür. Oysa bunlar Türkçeden kaynaklanan sorunlar değildir. Türkçe gerek ses yapısı ve ses uyumları gerek biçim özellikleri ve sözcük türetme yeteneği gerek söz varlığı ve anlatım gücü ile yeryüzündeki birçok dil gibi kendi kendisine yeten özelliklere ve iç zenginliğine sahiptir. Türkçenin karsı karsıya bulunduğu sorunların bir bölümü aslında konuşurlarının yaşadığı sorunlardır. Bunlar Türkçenin özelliklerini yeterince kavrayamamış, söz varlığının anlatım gücü ile donanamamış, kendi yetersizliklerinin nedenini Türkçeye bağlayan, bu yüzden de yabancı sözcüklerin cazibesine kapılmış kullanıcıların sorunudur. Kısacası dilin asıl sorunu, gerekli özeni göstermeyen konuşurlarladır. Doğru cevap B’ dir.

Yanıt Açıklaması: Müzik dersi ve beden eğitimi dersi "ile" bağlacı kurulmuştur. "ile" ekinin yerine "ve" bağlacını getirebiliriz.

Yanıt Açıklaması: İlgili ferman Türkçe'ye karşı meydana gelen duyarsızlaşmaya son vermek amacıyla çıkarılmıştır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Âşık Paşa, ünlü eseri Garibname’de Türkçe bilincinin oluşmamasından Türk diline kimsene bakmaz idi Türklere hergiz gönül akmaz idi. dizelerini dile getirerek yakınmıştır.

Yanıt Açıklaması: 5. Özne bir sözcük olabileceği gibi bir sözcük öbeğinden de oluşabilir. Örnek: Müdürün odasının kapısı, aniden açılır. Cümlenin öznesi “müdürün odasının kapısı” birden fazla sözcükten oluşan iç içe girmiş belirtili ad tamlaması (sözcük öbeği) ile yükleme bağlanmaktadır. Doğru yanıt C

Yanıt Açıklaması: Yüklem, çekimli eylem cümlesi ise zaman ve kişi eklerini alarak çekimlenir. Yüklem basit, türemiş ya da birleşik eylem olabilir. Bütün gün annesinden gelecek iyi haberi bekledi. Cümlenin yüklemi olan “bekledi” sözcüğü zaman ve kişi eki almış çekimli eylemdir. Cümle bir durumu ifade etmek için kullanılıyorsa yüklem ad veya ad soylu olur ve ek-eylem ile birlikte kullanılır. Örnek: Şehre gelenlerin gittiği ilk yer, Şahin Tepesi’dir. Bu cümlenin yüklemi olan “Şahin Tepesi’dir” sözcüğü ek eylem ile çekimlenmiş belirtisiz ad tamlaması yapısında bir sözcük öbeğidir Cümlede asıl yargıyı ve hükmü yüklem taşır. Diğer ögeler yüklemin anlamını çeşitli yönlerden desteklerler. Örnek: Dün akşam sahil yolunda koşarken gördüm Onu. Bu cümlede yüklem; zaman, yer ve durum yönünden desteklenmektedir. Yüklem, çekimli bir eylem de olsa ek-eylem almış ad ya da ad soylu bir sözcük de olsa kurallı bir cümlede cümlenin sonunda bulunur. Yaşadıklarını anlatırken çok soğukkanlıydı. (ad) Konu, babasının sık görülen sinirlenmesiydi. cümlenin yüklemi “babasının sık görülen sinirlenmesiydi” ek-eylem ile çekimlenmiş belirtili ad tamlaması yapısında bir sözcük öbeğidir. Doğru yanıt B

Yanıt Açıklaması: Türk Dil Kurumu tarafından yayınlanan Türkçe Sözlük’te (hlk) kısaltmasıyla verilen bütün sözcükler halk ağzından yazı diline aktarılmış sözcüklerdir ki bunların sayısı bin- lerle ifade edilmektedir. Konuyla ilgili bir çalışmada halk ağzından yazı diline aktarılan sözcüklere örnek olmak üzere verilen sözcüklerden bazıları şunlardır: ağartı, alaz, algın, alkarısı, çor, delecek, dolukmak, göbelek vb. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Ad tamlamaları cümlede ad, sıfat ve zarf görevlerinde, cümlenin her ögesi olarak bulunabilirler. Belirtili, belirtisiz ve takısız ad tamlaması olmak üzere üç türü var. Belirtili ad tamlaması: İlk sözcüğün ilgi eki –(n)In + ikinci sözcüğün iyelik eki –sI almasıyla oluşan ad tamlamasıdır: yolun sonu, evin duvarları, kardeşimin defteri, Ayşe'nin gözlükleri. Takısız ad tamlaması: Her iki sözcüğün de ek almadığı ad tamlamasıdır. Bu tür ad tamlamalarında tamlanan ögenin niteliği, benzetme ve/ya neden yapıldığını belirtilir: tahta kapıyı

Yanıt Açıklaması: Türk Yazı Dillerinin ve Lehçelerinin Sınıflandırılması Avrasya coğrafyasına yayılan Türk dillerinin sınıflandırılması ile ilgili genetik, coğrafi, etnik, tipolojik birçok ölçüt ve sınıflandırma girişimi vardır. Johanson ve Csató (2006) coğrafi, genetik ve tipolojik ölçütleri esas alarak yaptığı sınıflandırmada Türk dillerini altı gruba ayırır. 1. Güneybatı (GB), Oğuz Türkçesi 2. Kuzeybatı (KB), Kıpçak Türkçesi, 3. Güneydoğu (GD), Uygur Türkçesi, 4. Kuzeydoğu (KD), Sibirya Türkçesi 5. Çuvaşça, Ogur/Bulgar grubu, 6. Halaçça, Argu Türkçesi.

Yanıt Açıklaması: Aitlik öbeği yapısı ad +ki eki; + ad + -dA + -ki, nIn+ki örneği Akşamki kavga sinirlerini bozmuştu.

Yanıt Açıklaması: Türkçenin güçlü yanları ve iç zenginliği olarak değerlendirebileceğimiz alanları; Türk dilinin tarihsel derinliği, coğrafi yaygınlığı, söz varlığının genişliği, ilişki ve nezaket sözlerinin yoğunluğu, akrabalık adlarının çeşitliliği, atasözlerinin çokluğu ve anlatım gücüdür. Ses uyumu Türkçenin genel özellikleri arasındadır. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Orhon Yazıtları’nda Çince (totok ‘askerî vali’), Sanskritçe (çıntan ‘sandal ağacı’), Soğdca (ıgar ‘güçlü, kudretli’), Hintçe (makaraç ‘bir unvan veya kişi adı’), Tibetçe (bölün ‘yük- sek görevli’) gibi birkaç dilden alınma çok az sayıdaki sözcükle (Tekin, 2010) başlayan etkileşim, daha sonraki dönemlerde çeşitli coğrafyalarda kullanılan Türk yazı dillerinde artmaya başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Türkçe değişik dönem ve coğrafyalarda Köktürk, Soğd, Uygur, Mani, Brahmi, Tibet, Süryani, Arap, Grek, Ermeni, İbrani, Latin ve Slav (Kiril) alfabeleriyle yazılmıştır. Bunlardan Soğd, Mani, Brahmi, Tibet, Süryani, Grek, Ermeni ve İbrani alfabeleri kısa tarihi dönemlerde ve oldukça sınırlı çevrelerde kullanılmıştır. Geriye kalan Köktürk, Uygur, Arap, Latin ve Kiril alfabeleri ise uzun sürelerle ve geniş coğrafyalarda kullanılmıştır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Ciğerden gelen hava akımının ses tellerine çarpması durumunda, titreşerek şiddetini kısmen yitirir. Bu tür sesler titreşimli ünsüzlerdir. Ciğerden gelen hava akımının ses tellerini titreştirmemesi durumunda da titreşimsiz ünsüzler oluşur: • /b, c, d, ġ, g, ğ, j, ł, l, m, n, ñ, r, v, y, z/ ünsüzleri titreşimlidir. • /ç, f, h, ḳ, k, p, s, ş, t/ ünsüzleri titreşimsizdir.

Yanıt Açıklaması: A şıkkında sosyal medya ve iletişim araçlarında kısıtlı harf kullanımından dolayı ünlüleri kullanmayarak yapılan yanlış kullanım vardır. Diğer şıklardaki hatalar yazım yanlışı kaynaklıdır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Türk yazı dilinde üslup son derece akıcı ve sürükleyicidir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Yer tamlayıcısı; isimleme, dolaylı nesne ve yer ve yön tamlayıcısı olarak da adlandırılmaktadır. Yer tamlayıcılar, cümlede –A yaklaşma durum eki alarak eylemin nereye yöneldiğini, -dA bulunma durum eki alarak eylemin nerede yapıldığını, -dAn uzaklaşma durum eki alarak eylemin nerden doğduğunu gösterir. Konuya bağlı olarak bir cümlede birden fazla yer tamlayıcısı olabilir. Bu tamlayıcılar aynı durum ekini taşımak zorunda değildir. Mahalleye Muğla'dan taşındı cümlesi buna örnektir.