Turkish Language 1

Yanıt Açıklaması: Köktürk yazısının kökeni konusunda bugüne kadar pek çok kuram ortaya atılmış, ancak bu kuramların hiçbiri de bugün için herkesçe kabul görecek bir durumda değildir. Konuyla ilgili uzmanlar tarafından bu yazının kökeniyle ilgili olarak şu görüşler ileri sürülmüştür: • İskandinavyalıların ve Germenlerin kullandığı Runik yazıdan doğmuştur. • Grek yazısıyla ilişkilidir. • Küçük Asya’daki Yunan yazı sistemiyle ilişkisi vardır. • Sami yazısının etkileri görülmektedir. • Arami ya da onunla aynı kaynaktan çıkmış olan Pehlevi veya Sogut alfabesine dayanır. • Sogut ve Pehlevi yazısı etkileriyle beraber Türk damgalarından kaynaklanmıştır (User, 2006). Bu tartışmalar sürmektedir ve henüz bir sonuca bağlanmamıştır ancak bu yazı yukarıda belirtildiği üzere Türkler tarafından oldukça uzun bir süre ve çok geniş bir coğrafyada yaygın olarak kullanılmıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Söyleyiş, telaffuz, sesletim, söyleniş olarak da adlandırılan ve bir sözcüğün ses, hece, ton, vurgu bakımından söylenme biçimi olarak tanımlanan dil bilgisi terimidir.

Yanıt Açıklaması: En fazla sözcük aldığımız dil olan Arapçanın çeşitli ülkelerdeki lehçelerinde kullanıldığı belirlenen binbāşī ‘binbaşı’, çālgī ‘çalgı, müzik aleti’, doşag ‘döşek’, sincak çoğulu sanācik ‘sancak’, tūmān ‘tümen, on bin’, ūdacī ‘odacı’ gibi sözcükler Türkçe alıntılardan yalnızca birkaçıdır.

Yanıt Açıklaması: Türkçenin denizcilik, ticaret gibi belirli alanlarda sözcük aldığı ilk batı dili İtalyancadır.

Yanıt Açıklaması: Karpuz, düzlük-yuvarlaklık uyumuna aykırıdır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: “Hızır yoldaşın olsun. Uğurlar olsun. Yolunuz açık olsun. Güle güle gidip gelin.” Şeklindeki ilişki sözleri birini yolcu ederken kullanılmaktadır. “Sizden iyi olmasın.” ise üçüncü bir kişinin iyiliğinden söz ederken kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sümercenin bugün yaşayan birtakım dillerle ilişkisi çok tartışılan konulardandır. Bu tartışmalara konu olan dillerden biri de Türkçedir Sümerce ve Türkçede 168 ortak kelime vardır ve bu kelimeler, akrabalıktan ya da kelime alış-verişinden kaynaklanmış olabilir. Diller arasındaki ortaklıklar, ya akrabalık ya da komşuluk ilişkisi sonucunda oluşur. Sümerce ile Türkçe arasında bir ilişki olduğu konusu, bu ortak kelimelerin tespit edilmesiyle kuşkuya yer bırakmayacak biçimde ispat edilmiş, ancak ilişkinin niteliği henüz anlaşılamamıştır. Türklerin en az MÖ 3500’lerde Türkiye’nin doğu bölgesinde bulunduğu tespit edilmiştir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Yapı Bakımından Dünya Dilleri Dünya dilleri yapı bakımından biçim bilgisel veya söz dizimsel göstergeler kullanılarak sınıflandırılır. Biçim bilgisel olarak diller başlıca bitişken (eklemeli), bükünlü (çekimli), yalınlayan diller olmak üzere üçe ayrılır. Doğru cevap E’ dir.

Yanıt Açıklaması: Ağız ögeleri bölümünü okuyunuz (s. 171)

Yanıt Açıklaması: Verilen kelimlerden yalnızca "çakal" Türkçe kökenli olup, çeşitli dünya dillerine geçmiştir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: İslam dininin Türkler arasında hakim duruma gelmesi, dili de etkiler ve hem din değişikliğinden, hem de dilin iç bünyesindeki bazı değişmelerden dolayı Eski Türkçe döneminin kapandığı, Orta Türkçe döneminin başladığı kabul edilir. X. yüzyıldan başladığı kabul edilen bu dönem de kendi içerisinde Karahanlı ve Harezm Türkçesi olmak üzere ikiye ayrılır. Doğru Cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Yazım, imla olarak da adlandırılan ve bir dilin belli kurallarla yazıya geçirilmesi; söz varlığının yürürlükte olan ses, biçim, köken bakımından kurallara uygun olarak yazılması, noktalama işaretlerinin yerli yerinde kullanılması olarak tanımlanan dil bilgisi terimidir. Yazım kuralları ve sözlerin, özel adların, kısaltmaların bu kurallara göre yazılmış biçimleri, abece sıralamasına göre yazım kılavuzunda yer alır. Söyleyiş, telaffuz, sesletim, söyleniş olarak da adlandırılan ve bir sözcüğün ses, hece, ton, vurgu bakımından söylenme biçimi olarak tanımlanan dil bilgisi terimi.

Yanıt Açıklaması: "gül reçeli ve doğumgünü hediyesi" belirtisiz ad tamlamaları, "dedemin sakalları ve gecenin körü" belirtili ad tamlamalarıdır. Takısız ad tamlaması her iki sözcüğün de ek almadığı ad tamlamasıdır. Bu tür ad tamlamalarında tamlanan ögenin niteliği, benzetme ve/ya neden yapıldığını belirtilir. "yün kazak" buna bir örnektir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Terim; bilim, sanat, spor, meslek dalıyla veya bir konu ile ilgili özel ve belirli bir kavramı karşılayan sözcüktür. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Kişisel tercihlerle belirli sözcüklerin daha sık kullanılması, zamanla bunların anlam ayrıntılarını ortaya koyan pek çok sözcüğün yerini alması gibi bir başka olumsuzluğa da yol açmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bütün bu yazı dilleri ve ağzılarıyla birlikte Türk dili konuşurlarının iki yüz yirmi milyona ulaştığı tahmin edilmektedir. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: İlkeden yola çıkarak genele varma olduğundan analiz düzeyindedir.

Yanıt Açıklaması: 1926’da yapılan Bakü Türkoloji Kongresi’nde bütün Türklerin, Latin alfabesini kullanması yolunda bir karar alınmış ve Çuvaşlar dışında kalan bütün Türk toplulukları bu kararı uygulamışlardır. Eski Sovyetler Birliği’nde yaşayan Türk halklarının Rus-Kiril alfabesini kullanmaları yolunda Moskova’nın aldığı karar üzerine 1939’da Azerbaycanlılar, Tatarlar, Yakutlar ve Hakaslar, 1940’da Kazak, Kırgız, Başkurt, Karakalpak ve Özbekler, 1943’te Tuvalılar, 1957’de de Gagavuz Türkleri Latin alfabesini bırakıp Kiril alfabesine geçmişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Bitişken diller: Eklemeli dillerde üretim ve çekim, sözcük kök veya gövdelerinin sonuna yeni sözcükler yapan eklerin; çatı, zaman, kip, kişi ekleri gibi belirli dil bilgisel işlevleri bulunan üretim ve çekim eklerinin getirilmesi, yani eklenme yoluyla gerçekleştirilir. Türkçe sondan eklemeli bir dil olduğundan eklenme, son eklenme seklinde gerçekleşir. Fince, Macarca, Japonca hatta Afrika’da konuşulan Swahili dili yüksek derece eklemeli dillerdir. İngilizce, Farsça gibi Hint-Avrupa dillerinde son eklenmenin yanı sıra ön eklenme ve iç eklenme de vardır. Tagalogcada da kök sözcük olan sulat , içine – im- ve –in- iç eklerini alarak yeni sözcükler türetmektedir. Doğru cevap C’ dir.

Yanıt Açıklaması: Bu cümlenin yüklemi olan “Şahin Tepesi’dir” sözcüğü ek eylem ile çekimlenmiş belirtisiz ad tamlaması yapısında bir sözcük öbeğidir.