Çalışma İlişkileri

Yanıt Açıklaması: 6356 sayılı Kanun uyarınca, toplu iş sözleşmeleri en az bir en fazla üç yıllık bir süre için imzalanabilmektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sendikalar herhangi bir bağışta bulunmamak kaydıyla üyelerinin kooperatifler kurmasına yardım edebilir ve nakit mevcutlarının %10’ununu aşmamak kaydıyla bu kooperatiflere kredi verebilirler.

Yanıt Açıklaması: Türk hukuk düzeninde ibranamenin kaynağı borçlar kanunudur. İş Kanunu’nda ibraname düzenlenmemiştir. Uygulamada çok kullanılan ibraname (ibra belgesi =ibra senedi), işçinin bütün alacaklarını aldığını ve herhangi bir alacağı kalmadığını gösteren bir belgedir. İbra belgesi yazılıp işçi tarafından imzalandıktan sonra işverene verilir. İbranamenin hukuki sonuç doğurabilmesi için işverene teslim edilmiş olması gerekir

Yanıt Açıklaması: Genel olarak toplu pazarlık, bir taraftan işçileri temsil eden işçi örgütleri, diğer taraftan işveren veya işverenleri temsil eden işveren örgütlerinin karşılıklı olarak, iş ilişkisi bağlamında hak ve borçlarını belirlemek amacıyla bir araya gelip, toplu iş sözleşmesi imzalamaları sürecini kapsamaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması halinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İşyeri toplu iş sözleşmesi, tek bir işyerindeki çalışma koşullarını belirlemek üzere imzalanan toplu iş sözleşmesidir

Yanıt Açıklaması: İş Kanununa göre iş sözleşmesi feshedilen işçi fesih bildiriminde sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli bir sebep olmadığı iddiasıyla fesih bildiriminin tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde İş Mahkemesinde dava açabilir.

Yanıt Açıklaması: Federal Almanya’daki uygulamaya baktığımız zaman, yasa koyucu eliyle tanımlanmış bir sendika kavramı karşımıza çıkmadığı gibi, bir sendikalar kanunun varlığı dahi söz konusu değildir. Bu durumun salt Almanya’ya has istisnai bir uygulama olduğu yönünde bir yanılgıya kapılmamak gerekir. Nitekim Avusturya’da da yine benzer bir yapı söz konusudur. Doğru cevap I ve IV numaralı maddeleri kapsayan C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İşletmede birden çok sendikanın yüzde kırk oranında üyesinin olması durumunda başvuru tarihinde en çok üyeye sahip olan sendika toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İş sözleşmesi bazı durumlarda fesih dışında nedenlerle sona erebilmektedir. İş sözleşmesinin geçersizliği, işçinin ölümü, işverenin ölümü, tarafların anlaşması ve belirli süreli iş sözleşmesinin süresinin dolması bu nedenler arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Taraf sendikaya üye olan işçiler prensip olarak toplu iş sözleşmesinden yararlanabilse de bazılarının toplu iş sözleş- mesinden yararlanmaları mümkün değildir. Bunlar; kapsam dışı personel, işveren vekilleri ve greve katılmayan işçilerdir.

Yanıt Açıklaması: Loncaların kendine özgü bir hiyerarşik yapısı vardır. Hangi malların, hangi yöntemle üretileceğine ve pazarla olan ilişkilere usta karar vermektedir. Ayrıca, ücretleri, çalışma koşullarını, çırağın kalfalığa, kalfanın da ustalığı geçişine ilişkin kuralları ve lonca içindeki dayanışma biçimlerini belirleme yetkisi de ustaya aittir. Lonca düzeni içinde üretimin ve çalışma ilişkilerinin en belirgin özelliği ise, usta ve kalfaların yapılan işin tüm aşamalarında önemli mesleksel bilgi ve becerilere sahip olmaları ve zanaatın tüm inceliklerini bilip uygulamalarıdır. Ayrıca üretim küçük atölye düzeyindedir ve henüz kapitalist fabrika sanayi doğmamıştır.

Yanıt Açıklaması: Arabuluculuk, bir toplu iş uyuşmazlığına çözüm bulmak için taraflar arasında sürdürülmekte olan görüşmelerin kesilmesi halinde, tarafların anlaşmalarını sağlamak amacıyla her iki tarafla ayrı ayrı veya bir arada görüşülerek yürütülen bir faaliyettir.

Yanıt Açıklaması: 1963 yılında 274 sayılı Sendikalar Kanunu ve 275 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu’nun yürürlüğe girmesiyle, Türk çalışma hayatında yeni bir döneme girilmiştir. Bu dönemde kanun koyucu Türkiye’de güçlü ve gerçek bir sendikacılığın önünü açabilmek amacıyla işçilere grevli toplu pazarlık hakkını tanımıştır.

Yanıt Açıklaması: 6098 sayılı TBK. md.420’de ibranamenin geçerlilik koşulları düzenlenmiştir. Buna göre; • İşçinin işverenden alacağına ilişkin ibra sözleşmesinin yazılı olması, • İbra tarihi itibarıyla sözleşmenin sona ermesinden başlayarak en az bir aylık sürenin geçmiş olması, • İbra konusu alacağın türünün ve miktarının açıkça belirtilmesi, • Ödemenin hak tutarına nazaran noksansız ve banka aracılığıyla yapılması gerekir

Yanıt Açıklaması: Türk hukuk düzeninde ibranamenin kaynağı borçlar kanunudur. İş Kanunu’nda ibraname düzenlenmemiştir. Uygulamada çok kullanılan ibraname (ibra belgesi = ibra senedi), işçinin bütün alacaklarını aldığını ve herhangi bir alacağı kalmadığını gösteren bir belgedir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: 1961 Anayasası kabul edilene kadar Türkiye’de Batılı anlamda bir toplu sözleşme sisteminin varlığından söz edebilmek mümkün değildir. Çünkü grev hakkının tanınmadığı bir sistem içerisinde, gerçek anlamda bir toplu pazarlık sisteminin varlığından söz edebilmek mümkün değildir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İş sözleşmesinin yapılması sırasında iradeyi sakatlayan hallerin ortaya çıkması durumunda iş sözleşmesinin iptali mümkündür. Yanılma veya aldatma sebebiyle ya da korkutulma sonucunda sözleşme yapan taraf, yanılma veya aldatmayı öğrendiği ya da korkutmanın etkisinin ortadan kalktığı andan başlayarak bir yıl içinde sözleşme ile bağlı olmadığını bildirmez veya verdiği şeyi geri istemezse, sözleşmeyi onamış sayılır.

Yanıt Açıklaması: 6356 sayılı Kanun üç düzeyde toplu iş sözleşmelerinin yapılabileceğini düzenlemiştir: İşyeri toplu iş sözleşmesi, işletme toplu iş sözleşmesi ve grup toplu iş sözleşmesi. Doğru cevap I, III ve V numaralı maddeleri içeren C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Arabulucunun görev süresi kanunen onbeş gündür; taraflar anlaşırlarsa bu süreyi altı gün daha uzatabilirler. Doğru cevap B seçeneğidir.