Çalışma İlişkileri

Yanıt Açıklaması: Bildirim sürelerine uymadan iş ilişkisinin derhal son bulması durumunda usulsüz bildirimli fesihten söz konusudur ve usulsüz bildirimli fesihte bulunan taraf karşı tarafa bildirim sürelerine ilişkin ücret tutarı kadar olan ihbar tazminatını ödemek zorundadır.

Yanıt Açıklaması: Yönetim kurulu, sendika veya konfederasyonu yönetmek, gelir ve gider işlemlerini yürütmek, gelecek döneme ait bütçeyi hazırlamak ve genel kurula sunmak ve genel kurulun vereceği diğer görevlerini yerine getirmek ile sorumludur

Yanıt Açıklaması: Piyasa (pazar) kelime anlamı ile bir malın veya faktörün alıcılarının ve satıcılarının alım-satım konusunda birbirleri ile ilişki kurmalarını sağlayan her imkândır. Semt pazarları alıcı ve satıcıyı karşı karşıya getirmesi bakımından piyasaya bir örnek olarak verilebilir. Benzeri şekilde hububat borsaları da hububat satıcıları ile alıcılarını karşı karşıya getirerek piyasa işlevini görürler.

Yanıt Açıklaması: - Greve toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması nedeniyle yani menfaat uyuşmazlığı halinde gidilmiş olmalıdır. 6356 sayılı Kanun hak uyuşmazlıklarının çözümünde grev yolunu tümüyle kapatmıştır. Bu tür uyuşmazlıkların çözümünde iş mahkemeleri yetkili kılınmıştır. - Greve, işçilerin ekonomik ve sosyal durumlarıyla çalışma koşullarını korumak ve düzeltmek amacıyla gidilmiş olmalıdır. -  Bir lokavtın kanuni lokavt olabilmesi için Toplu iş sözleşmesinin yapılması sırasında menfaat uyuşmazlığı çıkmalı ve işçi sendikası grev kararı almış olmalıdır. - Lokavtın iki unsuru vardır. Birincisi, işçilerin faaliyetin tamamen durmasına sebep olacak tarzda topluca işten uzaklaştırılmaları, ikincisi ise lokavtın işveren veya işveren vekilinin ya da işveren kuruluşunun kararı ile gerçekleşmesidir. Görüldüğü üzere I ve IV numaralı maddelerde verilen bilgiler yanlıştır. Bu nedenle doğru cevap II ve III numaralı maddeleri içeren C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İşçi sendikası, en az yedi işçinin bir araya gelmesi ile kurulabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kıdem tazminatı, İş Kanunu’nda düzenlenen diğer tazminatlarda olduğu gibi, 10 yıllık bir zamanaşımına tâbidir.

Yanıt Açıklaması: Toplu sözleşme özerkliğini en genel anlamıyla, tarafların kendi kendini yönetmesi ve kendi kurallarını kendilerinin oluşturması şeklinde tanımlamak mümkündür. Toplu sözleşme özerkliğinin serbest piyasa ekonomisinin uygulandığı, demokratik batı toplumlarının bir ürünü olduğunun vurgulanması gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: İş sözleşmesi; • Altı aydan az sürmüş olan işçi için bildirimin karşı tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta sonra; • Altı aydan bir buçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için bildirimin karşı tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta sonra; • Bir buçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için bildirimin karşı tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta sonra; • Üç yıldan fazla sürmüş olan işçi için bildirimin karşı tarafa yapılmasından başlayarak sekiz hafta sonra sona erer (İş K. md. 17/f.2). Soruda iş sözleşmesinin süresinin iki yıl olduğu ifade edildiğinden doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Grev oylamasına itiraz edilebilir. Bu durumda itirazlar oylama gününden başlayarak üç işgünü içinde iş davalarına bakmakla görevli mahalli mahkemeye yapılır. İtiraz mahkemece üç işgünü içersinde kesin olarak karara bağlanır, temyiz edilemez

Yanıt Açıklaması: İş sözleşmesi bazı durumlarda fesih dışında nedenlerle sona erebilmektedir. İş sözleşmesinin geçersizliği, işçinin ölümü, işverenin ölümü, tarafların anlaşması ve belirli süreli iş sözleşmesinin süresinin dolması bu nedenler arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Bildirimli fesihte bulunan işveren, şayet iş sözleşmesi sona erdirilen işçi iş güvenliği kapsamında değilse her ne kadar geçerli bir sebep gösterme zorunluluğu olmasa da iş sözleşmesinin gerçekten dayandığı sebebin dürüstlük kurallarına aykırı olmaması gerekir. Dürüstlük kurallarına aykırı davranan işveren fesih hakkını kötüye kullanmış sayılır. Bildirimli fesih hakkının işveren tarafından kötüye kullanıldığı hallerde, işveren işçiye bildirim sürelerine ilişkin ücretin üç katı tutarı kadar tazminat ödemek zorundadır. Bu tazminata kötü niyet tazminatı denir. Hangi hallerin kötü niyetli sayılacağı İş Kanununda belirtilmemiştir. Ancak, kanunun gerekçesinde kötü niyetli feshe örnek olarak, “İşçinin işvereni hakkında şikâyette bulunması”, “aleyhine dava açması” veya “şahitlik yapması” gösterilmiştir. Bununla beraber “genel olarak iş sözleşmelerini fesih hakkının kötüye kullanıldığını gösteren “diğer durumlar”da da kötü niyet tazminatı talep edilecektir.

Yanıt Açıklaması: İşçi sendikası üyesinin bir yılı geçmemek üzere işsiz kalması: Üyelik satüsü değişmez İşçinin iş kolunun değişmesi: Üyelik son bulur Tüzel kişilerin feshi veya infisahı: Üyelik son bulur İşçi kuruluşu ve şubelerinin organlarında görev almak: Üyelik statüsü değişmez Üyenin herhangi bir askeri görev nedeniyle silah altına alınması: Üyelik askıda kalır

Yanıt Açıklaması: Ne meslek sendikacılığı, ne de işkolu sendikacılığı modeli alanında sadece tek bir sendikanın kurulması şartı bulunmamaktadır ki buna sendika çokluğu ilkesi denilmektedir. Pozitif sendika özgürlüğünün doğal bir sonucu olarak, birden fazla sendikanın kurulup faaliyet göstermesi konusunda bir engel bulunmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Her üye, e-Devlet kapısı üzerinden çekilme bildiriminde bulunmak suretiyle üyelikten çekilebilir. Çekilme kararı, sendikaya bildirim tarihinden itibaren bir ay sonra geçerlilik kazanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Doğrudan doğruya bir amacın elde edilmesine yönelik olmaksızın, işçilerin görüşlerini, isteklerini daha etkin bir şekilde ortaya koymalarına yarayan, süresi belirli bir grev türüdür. Gösteri grevinde, doğrudan doğruya bir mücadele amacı yoktur. Burada, işçilerin kendisiyle sadece görüşlerini özel bir etkinlikle açıkladıkları süreli bir grev söz konusudur ve sadece gösteri yapılıp, işveren doğrudan belirli bir davranışa zorlanmaz. Gösteri grevinde, çoğu zaman, siyasi bir olay veya işverenin herhangi bir tutumuna karşı protesto vardır.

Yanıt Açıklaması: Özelikle 1919 yılında kurulmuş olan ve 1932 yılından itibaren Türkiye Cumhuriyetinin Milletler Cemiyetine üye olması ile birlikte doğrudan üyesi olduğu ILO’nun (Uluslararası Çalışma Örgütü), sendika özgürlüğü ile ilgili olarak kabul etmiş olduğu sözleşme ve tavsiye kararları ayrı bir öneme sahiptir. Çünkü bu belgelerde sendika özgürlüğü kavramını daha somut bir biçimde tanımlamış durumdadır. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: İşgücünün geleneksel olarak mavi yakalı-beyaz yakalı ayrımı günümüzde çalışma yaşamında ve işgücü profilindeki değişikliklere bağlı olarak farklılaşmıştır. Eğitimli ve nitelikli daha çok ileri teknoloji kullanılan işlerde çalışanlar ‘altın yakalılar’ kadınların işgücüne katılımının artmasıyla beraber kadın çalışanlar ‘pembe yakalılar’, çevreyi korumaya yönelik işlerde çalışanlar ‘ye- şil yakalılar’ ve yarı vasıflı, meslek lisesi mezunu ve ara eleman olarak çalışanlar ise ‘gri yakalılar’ olarak nitelendirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Çerçeve sözleşme; Ekonomik ve Sosyal Konsey’de temsil edilen işçi ve işveren konfederasyonlarına üye işçi ve işveren sendikaları arasında işkolu düzeyinde yapılan sözleşmedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kanunun 62. maddesinde aşağıda belirtilen işler ve yerlerde grev yapılamayacağı öngörülmüştür: 1. Can ve mal kurtarma işlerinde, 2. Cenaze işlerinde ve mezarlıklarda, 3. Şehir şebeke suyu, elektrik, doğal gaz, petrol üretimi, tasfiyesi ve dağıtımı ile nafta veya doğal gazdan başlayan petrokimya işlerinde, 4. Milli Savunma Bakanlığı ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca doğrudan işletilen işyerlerinde, 5. Kamu kuruluşlarınca yürütülen itfaiye ve şehir içi toplu taşıma hizmetlerinde, 6. Hastanelerde. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bildirimli fesih hakkının işveren tarafından kötüye kullanıldığı hallerde, işveren işçiye bildirim sürelerine ilişkin ücretin üç katı tutarı kadar kötü niyet tazminatı ödemek zorundadır