Çalışma İlişkileri

Yanıt Açıklaması: Firma üretim için ihtiyaç duyduğu parasal kaynağı sermaye arz eden kuruluşlardan (bankalar, menkul kıymet borsaları vs.) temin eder.

Yanıt Açıklaması: Türk Çalışma Mevzuatı, bireysel çalışma ilişkilerini ayrıntılı olarak düzenlemektedir. Bu bağlamda; ücret, ücretin miktarı, ücret ödeme zamanı ve yeri, ücret türleri, ücretin korunması, çalışma süresi, esnek çalışma süreleri ve denkleştirilmesi, gece çalışması, ara dinlenme süreleri, fazla çalışma ve türleri, telafi çalışması, kısa çalışma, ücretli tatiller ve yıllık ücretli izin gibi konularda emredici hukuk kuralları ile işçi işverene karşı korunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Uygulamada genellikle inşaat ve limanlarda yük taşıma işlerinde veya mevsimlik işlerde, kısa sürede ve aynı koşullarda işçi ihtiyacını karşılamak amacıyla takım sözleşmesi yapılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Dilaver Paşa Nizamnamesi daha sonra çıkarılan Maadin Nizamnamesi (1869) ile büyük ölçüde geliştirilmiştir. Bu Nizamname ile zorunlu çalışma yasaklanmakta, iş kazalarına karşı önlemler alınması öngörülmekte, iş kazaları durumunda ise işverenin işçiye tazminat ödenmesine ilişkin hükümler bulunmaktaydı.

Yanıt Açıklaması: İş Kanunu’na göre “iş sözleşmesi, bir tarafın (işçi) bağımlı olarak iş görmeyi, diğer tarafın (işveren) da ücret ödemeyi üstlenmesinden oluşan sözleşmedir” (md. 8). Dolayısıyla iş sözleşmesinin sacayağını oluşturan üç temel unsuru bulunmaktadır. Bunlar; iş görme , ücret ve bağımlılık unsurlarıdır. Doğru cevap I, II ve III numaralı maddeleri kapsayan C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Fazla sürelerle yapılan çalışmada işçiye verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde yirmi beş (%25) oranında yükseltilmesi suretiyle ödenmesi söz konusudur. Bu nedenle Doğru Cevap D seçeneği olur.

Yanıt Açıklaması: 15–18. yüzyıllar arasında Feodal Düzenin değişmeye başladığı, küçük feodal beyliklerin büyükleri tarafından işgal edilerek ortadan kaybolduğu, bunların yerini kuvvetli beyliklerin almaya başladığı görülür. Bu oluşumlar üretim sistemini de etkilemiş, aile ekonomisi çerçevesi içerisinden çıkarak pazar için üretim esasına dayanan bir üretim biçimine geçilmeye başlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Sendikalar üzerinde yargı denetimi yanı sıra yoğun idari denetime olanak sağlaması, katı bir siyaset yasağı getirmesi, uluslararası mesleki kuruluşlara üyeliği Bakanlar Kurulu’nun iznine bağlaması açılarından eleştirilmiş, dönemin uluslararası normlarının gerisinde kalmıştır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal politika genel olarak sağlık, eğitim, konut, sosyal güvenlik, istihdam ve sosyal hizmetler alanlarındaki kamu hizmetlerini kapsamına alır. Devletin çevre, yerel yönetimler, küçük ve orta işletmeler, kültür ve sanat alanındaki politika ve uygulamaları ile kadınlar, gençler, sakatlar, eski hükümlüler ve diğer dezavantajlı kesimlere dönük hizmetleri de çoğunlukla sosyal politikanın konusu içinde ele alınır.

Yanıt Açıklaması: Sorunun doğru yanıtı B şıkkıdır. İmalat sanayi işçileri, mavi yakalılara örnek gösterilebilir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal sorun , toplumsal sınıfların gerek birbirleriyle, gerekse tüm toplumla ilişkilerinde ortaya çıkan ya da toplumdaki değişmelerden ileri gelen uyuşmazlık, gerginlik ve çatışmalardır

Yanıt Açıklaması: Sosyal politika

Yanıt Açıklaması: İşgörme borcu. İşçinin iş sözleşmesinden doğan temel borcu işin görülmesidir. Ancak işçi bu borcunu, bizzat ve özenle yerine getirmek zorundadır. İşçi bir başka kişi aracılığıyla iş görme borcunu yerine getiremeyeceği gibi, işçinin ölümü halinde de bu borç mirasçılarına geçmeyecektir. Ayrıca işçinin işini özenle yerine getirerek iş güvenliğini tehlikeye düşürmemesi, işyerindeki mal ve eşyanın hasar ve kaybına neden olmaması gerekir.

Yanıt Açıklaması: İşçi, bireysel çalışma ilişkisinin temel öznesi durumundadır. İş Kanunu’na göre “Bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiye (…) işçi denir”. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İnsan kaynakları yönetimi, işletmelerin hedeflerine ulaşabilmeleri için gerekli olan işlevleri gerçekleştirecek yeterli sayıda nitelikli elemanın işe alınması, eğitilmesi, çalışanların işletmeye katkılarının en üst düzeye çıkaracak şekilde geliştirilmesi, motive edilmesi ve değerlendirilmesi ile ilgili bir bilim alanıdır.

Yanıt Açıklaması: Yevmiyeli işlerin tanımından da anlaşılacağı gibi bu tür işler daha çok nitelik gerektirmeyen işlerdir. Bu nedenle yevmiyeli işgücü denildiğinde genelde eğitim düzeyi düşük çalışanlar anlaşılır. Topraksız tarım işçileri, inşaat ameleleri, mevsimlik işçiler yevmiyeli çalışanlara örnek gösterilebilir.

Yanıt Açıklaması: Medeni Kanunu’na göre, tarafların medeni haklardan birisi olan iş sözleşmesi yapma ehliyetine sahip olabilmesi için, • ergin (reşit) olması, • ayırt etme (temyiz) gücüne sahip (mümeyyiz) olması • kısıtlı (mahcur) olmaması gerekmektedir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Verime Göre (Akort) Ücret: Verime göre ücret sistemi; ücretin belirli bir zaman dilimi içinde üretilen mal veya hizmetin miktarına göre hesaplanması esasına dayanır. Verime göre ücret, uygulamasında en yaygın olarak “parça akordu”, “para akordu” gibi adlar altında uygulanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Esnaf örgütleri içinde, ustalık, kalfalık gibi mesleki ünvanların kazanılma şartları, çıraklık ve kalfalık süreleri, çalışma şartları, üretilecek malın cinsi ve kalitesi, hammaddelerin temini ve işlenmesi, dükkânların yeri ve sayısı gibi konular Fütüvvetname olarak adlandırılan yazılı bir kaynak içinde ayrıntılı olarak yer almaktaydı.