Davranış Bilimlerine Giriş

Yanıt Açıklaması: Parsons ve Bales’e göre ailenin toplumda dört temel işlevi vardır. İlk olarak aile toplumsallaşma sürecinin temel taşıyıcısıdır. Aile çocuğun yetişmesinde ilk ve en önemli kurumdur. İkinci olarak aile, akrabalık ilişkilerinin ve mülkiyetin korunması amacıyla cinsel faaliyetlerin denetim altına alındığı bir kurumdur. Parsons ve Bales’e göre ailenin üçüncü işlevi de ailenin toplumsal konumunun sonraki kuşaklara aktarılmasıdır. Son olarak, aile bireylerin maddi ve duygusal açıdan güvenliğini sağlayan bir kurumdur. Aile, fiziksel korunma, maddi dayanışma ve duygusal destek açısından temeldir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Feminizmin tüm türleri kadınları erkeklere bağımlı kılan ilişkilerin değiştirilmesini savunur. C¸eşitli toplumlarda, normalleştirilen, doğal sayılan ve arzu edilir bulunan birçok durumu sorgular. İnsanlığın tüm tarihini ve geleceğini sorgular. Politik pratiği vardır. Erkek-kadın ilişkilerinin dönüştürülmesini, herkesin olanaklarını geliştirebilme fırsatına sahip olabilmesi için dünyanın değiştirilmesini savunur. Politik pratikler: kadınların kendi yaşamlarına ha^kim olmasını ve kadın-erkek ilişkilerini değiştirmeyi hedefler. Kadın-erkek ilişkilerinin niteliği açısından tarafsız değillerdir. • Bildiğimizi sandığımız şeyleri nasıl bildiğimiz konusunda ciddi sorular ortaya atar. Bu bilgiler ışığında doğru cevap D şıkkında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: U¨cretli kadın emeğinin özelliklerini Ecevit şu şekilde sıralar: Ekonomik yapı içinde bazı sektörler ve bazı sektörler içinde belirli meslekler kadınlaşmıştır. O¨rneğin hizmet sektörü, sağlık sektöründe hemşirelik gibi kadınlar belirli alanlarda yığılmıştır. İşyerlerinde de kadınlar daha çok, en düşük ücretli ve en az beceri gerektiren bölümlerde çalışırlar. Kadınların çalıştıkları işler yükselme imkanı vermez, kadınlar başladıkları statünün çok az üstüne çıkabilirler. Kadınlar karar verici, sorumluluk gerektiren pozisyonlardan çok yönetilen, emir alan konumundadır. Kadınlar, aynı işte çalışan erkeklere göre daha düşük ücret alırlar. C¸oğunlukla yarı-zamanlı olarak çalışan kadınların istihdam edildiği hizmet sektörü, genelde düşük ücretlidir, örgütsüzdür ve sosyal güvencesi yoktur. Kadınların örgütlenme ve sendikalaşma oranları düşüktür. Ailenin temel geçindiricisi sayılmadıkları için işten çıkarılma riskleri daha fazladır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Endogami evlilik pratiklerine göre yapılan sınıflamadır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Sürdürülebilir Kalkınma: Sürdürülebilir kalkınma, 1987 Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu Raporu’nda, bugünün gereksinimlerini gelecek kuşakların gereksinimlerini giderme yeteneğini tehlikeye atmadan karşılamak biçiminde tanımlanmıştır. Bu tanımlamada vurgulanan, çevrenin giderek daha fazla bozulmasından daha çok doğal kaynakları koruyan ve bu eğilimi yaygınlaştıran politikalara dayalı yeni bir kalkınmadır. Söz konusu gelişmeler, ekonomik büyümeyi dizginleyerek çevre sorunlarının çözümü görüşünün dışında daha çok sürdürülebilir kalkınma anlayışına dayanmaktadır. Sürdürülebilir kalkınma kavramı ilk olarak BM’nin öncülüğünde hazırlanan Ortak Geleceğimiz başlıklı raporda yer almış, daha sonra gerek çevreciler gerekse hükümetler tarafından yoğun olarak kullanılmaya başlamıştır. Sürdürülebilir kalkınma en azından idealist düzeyde, fiziksel kaynakların azaltılması yerine yeniden çevrimlenmesi ve kirliliğin en az düzeyde tutulması anlamına gelmektedir. Sürdürülebilir kalkınma yaklaşımı çeşitli eleştirilere maruz kalmış, daha çok zengin ülkelerin gereksinimlerine odaklandığı ve yoksul ülkelerin kendilerine özgü gereksinimlerini göz ardı ettiği öne sürülmüştür.  Bu kapsamda doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Yüksek kültür ve popüler kültürün dışında, daha çok endüstrileşmemiş geleneksel toplumların özelliklerini taşıyan, belirli bir halkın yaşam tarzı ve ürettiği kültüre folk ya da halk kültürü denilir. Halk kültürü zaman içerisinde özellikle günümüzde popüler kültürü ve yüksek kültürü de etkilemekte ve biçimlendirmektedir.

Yanıt Açıklaması: Ev/ iş, özel alan/kamusal alan ayrımları ve cinsiyete dayalı roller, erkeği dışarıda çalışmaya ve para kazanmaya, kadınları da ev içinde ailenin bakımını ve devamlılığını üstlenmeye yöneltir. Bu durum da kadınları ekonomik olarak erkeğe bağımlı hale getirir ve kadınları anne/eş olarak para kazanan/aile reisi erkekler karşısında ikincil bir konuma getirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Bugünün gereksinimini, gelecek kuşakların gereksinimini giderme yeteneğini tehlikeye atmadan karşılamak demektir. Bu durum sürdürülebilir kankınmaya vurgu yapmaktadır. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Ekonomi mal ve hizmetlere dayalı olarak üç sektör biçiminde yapılanır: • Birinci sektör: Ham maddenin doğal çevreden alındığı sektörleri kapsar. Ziraat, hayvancılık,balıkçılık ve madencilik vb. alanların dahil olduğu birinci sektör endüstri öncesi toplumlarda görülmüştür. • İkinci sektör: Ham maddenin imalat yoluyla mamul edilmiş mallara dönüştüğü sektördür. Petrolün gazoline, metallerin otomobile dönüştürüldüğü süreçleri içerir. • Üçüncü Sektör: Mallardan çok sekreterlik, memuriyet, gıda hizmeti, pazarlama, hukuk, reklam ve eğitim alanı vb. hizmetleri kapsar. Bu bağlamda doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Modern kapitalizmin babası olarak görülen Adam Smith, Ulusların Zenginliği adlı kitabında günümüz Batı dünyasındaki ekonomik sistemin analizinde halâ kullanılan kapitalizmin dört temel özelliğini tanımlamıştır (Tischler, 2007: 402).

Yanıt Açıklaması: Liberal feminizm, toplumun var olan yapısını fazla sorgulamadan eşit haklar ve olanaklar etrafında kampanyalar yürütmüştür. Cinsiyet rolleri ve eşitsizliğin kökeninde yatan nedenler de liberal feministlerce sorgulanmamış, kamusal alanda eşit haklar için mücadele ile sınırlı kalınmıştır. Liberal feminist hareketler, kadınların daha iyi yaşam koşulları için mücadele verirken sorunların kökenine inip, bu eşitsizliğe neden olan anlayışları sorgulamamışlardır. Bu kapsamda doğru cevap A'dIr.

Yanıt Açıklaması: Sosyolojik perspektif için gerekli temel kavramsallaştırmalar toplumsal yapı toplumsal kuram, toplumsal değişim ve toplumsal etkileşimden oluşur.

Yanıt Açıklaması: A,B,C ve D seçeneğinde yer alan maddeler işlevsel ve sembolik etkileşim kuramının temel sorunları arasında yer alır; ancak E seçeneğinde yer alan madde çatışmacı kuramının önemli bir sorunudur.

Yanıt Açıklaması: Çatışma kuramı ise ekonomik düzenin istikrarsızlığını vurgular, kapitalizmin kendi içinde çelişkili olduğunu ve bu nedenle kendi kendini yok edeceğini savunur. Kuramda, serbest piyasanın sınıflar arasında eşitsizliğe, çatışmaya ve işgücünün yabancılaşmasına yol açtığı ileri sürülür.

Yanıt Açıklaması: Farklı nesillerden bireylerin daha üst seviyeye doğru ilerlemesi nesillerarası ve dikey hareketlilik olarak tanımlanır.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal değişme kuramlarını, Evrimci Kuram, Çevrimsel Kuramlar, Çatışma Kuramları, İşlevselci Kuramlar ve Etkileşimci Kuramlar olarak sınıflandırılmaktadır. IV. maddedeki Bilişsel Güdü Kuramı ise "Güdüleri Açıklayan Kuramlar" içerisinde yer almaktadır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Ekonomi sosyolojisinin inceleme alanına giren konuları şöyle sıralayabiliriz (Ergun, 2008:221-223); • Toplumsal sınıflar, • Meslek gruplarının gelişimi, • Kentler, köyler gibi gruplaşmalar, • Ekonomik etkinliği yönlendirebilen sendika, işveren örgütleri gibi toplumsal eylemli gruplar.

Yanıt Açıklaması: Dil, teknoloji, bilim ve kültür gibi insanın istisnai özelliklerinin sosyal ve tarihsel değişimler ile ilişkilendirilmesi, çağdaş sosyolojide modern ve endüstrileşmiş toplumların doğanın tehditlerinden muaf olduğu düşüncesine yol açmıştır. Bu yaklaşıma "İnsan İstisnai Paradigma" adı verilir.