Davranış Bilimlerine Giriş

Yanıt Açıklaması: Aile İdeolojisi Aile türlerindeki tüm çeşitliliğe ve aile konusundaki yaklaşımların tüm farklılıklarına rağmen, aile içinde rol dağılımının, aile yapısının nasıl olması gerektiğine dair egemen görüşler varlığını sürdürmektedir. Bu ideolojide ideal aile formunun çekirdek aile olduğu öne sürülür. İdeal iş bölümünün de kadınların ailenin özel alanında ev kadını ve anne olarak kalmaları, erkeklerin yerinin de kamusal alandaki çalışma hayatı olması gerektiği savunulur (Beechey, 1986: 99, akt. Abbott, Wallace ve Tyler, 2005: 157). Bu aile ideolojisi, ailenin biyolojik olarak belirlendiği varsayımı üzerinden meşruluk kazanır. Gerçekten de erkeklerin dayanıklı, güçlü doğalarının dışarıda çalışıp para kazanmaya ve evin geçindiricisi olmaya daha uygun, kadınların kırılgan, zayıf yapısının da ev içinde eşin ve çocukların bakılmasında daha uygun olduğu görüşü genel olarak kabul edilir. Bu görüşün hâkim olduğu toplumsal ve resmi kurumlar da bireylerin nasıl aile kurmaları ve nasıl bir aile hayatı yaşamaları gerektiğini belirler. İşgücü piyasası, sosyal güvenlik sistemi, eğitim sistemi işleyişlerinde bu aile şeklini temel alır (Abbott, Wallace ve Tyler, 2005: 157).

Yanıt Açıklaması: Yeni Ekolojik Paradigmanın temel özellikleri şunlardır; İnsan ayrıcalıklıdır ancak bununla birlikte insan, karşılıklı bağımlılık içinde olan çok sayıdaki canlıdan sadece biridir. İnsan ilişkileri ile insanın toplumsal yaşantısı, toplumsal ve kültürel güçlerin yanı sıra biyolojik ve fiziksel çevre tarafından da etkilenir. İnsan eylemlerine etkide bulunan biyolojik ve fiziksel çevre önem taşır. İnsanı üstün gören dünya görüşü kalkınmanın sürdürülmesinin sınırsızlığını ifade eder. Buna karşılık Yeni Ekolojik Paradigma, insanoğlunun buluş yeteneği ile bilim ve teknolojinin, termodinamiğin yasaları gibi ekolojik ilkeleri aşamayacağını; bundan dolayı insan toplumlarının büyümesinin kesin sınırları olduğunu öne sürer. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Derin ekoloji ise doğayı ve insanı birbirinden ayıran insan- merkezci dualizmi reddeder ve insan ile doğayı bir bütün olarak ele alır. Derin ekoloji kavramına siyasi açıdan bakıldığında, yeryüzünün bütün alanlarında egemenlik kuran, bu alanları denetleyen ve yok eden, devlet ve özel bürokrasileri ortaya çıkaran ilerleme ve kalkınma yönelimlerinin aşırılıklarına karşı çıkıldığı görülür. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: B,C,D,E şıklarında belirtilen unsurlar ise soruna kısmi olarak etkisi olan ya da sorunun büyümesine katkısı olan unsurlardır, temel neden ise "Toplumların kısa vadeli yararlara odaklanması ve yaşam tarzlarının uzun vadeli sonuçlarının göz ardı edilmesi" dir.

Yanıt Açıklaması: Ortak çıkar ve hedeflerin gözetimi, sosyalizmi oluşturan özelliklerdendir.

Yanıt Açıklaması: Mevsimlik işçilik, statü değişimine yol açmayan yatay bir hareketliliktir. Yatay hareketlilik için toplumların açık ya da kapalı olması gerekmez.

Yanıt Açıklaması: Kapitalizmin üç özgün niteliği şöyle ifade edilebilir: O¨zel mülkiyet, Kişisel ka^rın artırılmasının temel amaç olması, Tüketim ve rekabetin egemenliği. Ekonominin devlet tarafından kontrolü ise Sosyalizmin bir özelliğini ifade etmektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Aile çerçevesinin dışında kalmak kaydıyla, kadınların üretiminin bir mübadele değeri vardır. Diğerleri aile çevresi içinde yeralır.

Yanıt Açıklaması: Farklı mesleklerin söz konusu olduğu ve üretimin bölünmesine dayalı bir işbölümü olan modern toplumlarda işbölümünün dört temel biçiminden söz edilebilir; Cinsiyet ve yaşa göre işbölümü. Yetenek ve ustalığa göre işbölümü. Dini ve mistik esaslara göre işbölümü. C¸eşitli imtiyazlara göre işbölümü. Doğru cevap E'dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Feminizm, toplumda cinsler arası ilişkileri ve erkekle kadın deneyimlerinin farklılıklarını açıklayan çeşitli toplumsal teorilerdir. Feminizminin birçok türü ve çok farklı yaklaşımları vardır. Yine de belirli ortak özelliklerini sıralamak gerekirse: • Feminizmin tüm türleri kadınları erkeklere bağımlı kılan ilişkilerin değiştirilmesini savunur. • Çeşitli toplumlarda, normalleştirilen, doğal sayılan ve arzu edilir bulunan birçok durumu sorgular. • İnsanlığın tüm tarihini ve geleceğini sorgular. • Politik pratiği vardır. • Erkek-kadın ilişkilerinin dönüştürülmesini, herkesin olanaklarını geliştirebilme fırsatına sahip olabilmesi için dünyanın değiştirilmesini savunur. • Politik pratikler: kadınların kendi yaşamlarına hâkim olmasını ve kadın-erkek ilişkilerini değiştirmeyi hedefler. • Bu hedeflere yönelik çağrıları her zaman direnişle karşılanır. • Kadın-erkek ilişkilerinin niteliği açısından tarafsız değillerdir. • Bildiğimizi sandığımız şeyleri nasıl bildiğimiz konusunda ciddi sorular ortaya atar. Bu bağlamda doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal değişme, bir toplumun kurumları ile kültürünün zaman içinde dönüşmesidir. Günümüzde toplumsal değişmeyi en yoğun ve köklü bir biçimde etkileyen süreç küreselleşmedir. Dünyanın küresel bir köye dönüştüğüne ilişkin söylem yaşanan dönüşümü ifade etmektedir. Küreselleşme kültürleri, toplumsal değişmenin niteliğini dönüştürmekte ve hızını belirlemekte; yeni toplumsal çatışmaların, yeni toplumsal sınıfların ve toplumsal hareketlerin oluşumuna yol açmaktadır. Günümüzde toplumsal dönüşüm giderek daha hızlı gerçekleşmektedir, yeni bilgi ve iletişim teknolojileri alanındaki gelişme nedeniyle değişimin hızı giderek artmaktadır. Değişimin toplumdan topluma farklı olduğu yönündeki görüşlerin yanı sıra toplumlar arasında değişimin farklılaşmadığını savunanlar da  bulunmaktadır ancak toplumsal değişme bütün toplumlar için geçerli bir olgudur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Sürdürülebilir kalkınma, 1987 Dünya C¸evre ve Kalkınma Komisyonu Raporu’nda, bugünün gereksinimlerini gelecek kuşakların gereksinimlerini giderme yeteneğini tehlikeye atmadan karşılamak biçiminde tanımlanmıştır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Aileye yönelik teorik yaklaşımlar şunlardır; İşlevselci Yaklaşım, Çatışmacı Yaklaşım, Radikal Yaklaşım, Feminist Yaklaşım, Aile İdeolojisi. III. maddedeki Çevrimsel Kuram ise toplumsal değişmeye ilişkin yaklaşımdır.

Yanıt Açıklaması: İnançlar, bir kültürde insanların birlikte sahip oldukları doğrunun, hakikatin ne olduğuna ilişkin paylaşılan idealler inançları oluşturur. Bu kapsamdan insanların "insanların birlikte sahip oldukları" ifadesi çıkarılırsa bu tanım veya kapsam kültürün içine dahil olmayabilir.

Yanıt Açıklaması: Semboller, kültürü oluşturan bütün unsurların temelinde yer alır. Bütün yaratıklar gibi insanlar da çevrelerindeki dünyayı duyumsarlar ancak diğerlerinden farklı anlamlar yüklerler. Semboller, kültürü paylaşan, tanınmış belirli anlamları aktaran her şeydir. Bir söz, bir duvar yazısı, yanıp sönen kırmızı bir ışık, sıkılmış bir yumruk hepsi birer semboldür.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Genel olarak sosyoloji, toplumu inceleyen bilim dalı olarak tanımlansa da bu tanım birçok açıdan yetersiz kalmaktadır. Bütün tanımlama girişimlerinin ortak noktaları göz önüne alınarak sosyoloji; toplumu, grupları, toplumsal ilişkileri ve kurumları sistematik olarak inceleyen bilim dalı olarak tanımlanabilir (Giddens, 1996 aktaran Bozkurt, 2006: 2). Bu bilgilerin ışığında sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Çatışmacı Kuram, Marx’ın görüşlerine ve 19.yüzyıldaki diğer toplumsal eleştirel yaklaşımlara dayanır. Kuram Marx’ın yanı sıra Simmel’in görüşlerinden de etkilenmiştir Mills, Coser ve Dahrendorf kuramın gelişmesinde etkili olan diğer önemli düşünürlerdir. Yaklaşıma göre toplum, toplumsal eşitsizlik ve toplumsal çatışma nedeniyle sürekli değişim geçirir. Toplumsal değişmeye toplumsal çatışma neden olur. Toplumsal düzen, egemen güçlerin alt grupların kontrolü ile ortaya çıkar. Yaklaşım toplumsal çatışmalara aşırı ilgi gösterirken toplumda istikrarı sağlayan süreçleri göz ardı ettiği, ideolojik temelli olduğu ve nesnel istatistiki veriler ile araştırma yöntemlerini yeterince kullanmadığı için eleştirilmiştir (Tischler, 2007: 22). Çatışma kuramları da işlevselciler gibi toplumsal yapıları vurgular ancak toplumsal bütünleşmeyi değil bölünmeleri öne çıkarır. Toplum hepsi kendi çıkarını gözeten ayrı gruplardan oluşmuş olarak görülür ve bu gruplar arasındaki gerilim ve çatışmalara odaklanılır (Giddens, 2008: 56-57). Bu bilgilerin ışığında soruru değerlendirdiğimizde "siyahi Amerikan vatandaşlarının" durumuyla örtüşen bir yapı ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla sorunun doğru cevabı B şıkkıdır.