Güzel Sanatlar

Yanıt Açıklaması: Yansıtmacı (öykünmeci/taklitçi/mimetik) Kuram; sanatı bir yansıtma, benzetme ya da taklit olarak görür. Platon’la başlamış ve 18. yüzyıla kadar önemini korumuştur. Bu kurama göre sanat, nesneleri ve doğayı taklit ve temsil etmek suretiyle yaşamı yansıtır. Bu anlamda, bir sanat eseri temsil ettiği şeyin gerçeğine ne kadar benziyorsa o kadar başarılı kabul edilir. Doğru cevap a'dır.

Yanıt Açıklaması: Yirminci yüzyıl müziğindeki stiller arasında; piyanonun içerisinde kağıt, vida, mandal gibi ilginç materyalleri kullanarak değişik tınılar elde etmeye çalışarak rastlantısal müziği başlatan Amerikalı sanatçı, John Cage (1912-1992)’dir.

Yanıt Açıklaması: Sayfa 127 Görsel Tablo

Yanıt Açıklaması: 19. yüzyıla gelindiğinde ise önceki dönemlerin sanat anlayışlarına tepki olarak belirmeye başlayan İzlenimcilik (Empresyonizm), Romantizm, Realizm gibi akımlar; akademilerin otoritesini sarsmaya başladı.

Yanıt Açıklaması: Ludi: Roma halkının yararı ve eğlencesi için düzenlenen oyun ve etkinliklerdi.

Yanıt Açıklaması: J.S. Bach, kendisinden önce gelen müzik çalışmalarını titizlikle inceleyip yazdığı eserleri ile Barok Dönem’i tekrar edilemez şekilde sonlandırarak yeni bir döneme ufuk açmış, müzik tarihinde çok önemli bestecilerden biridir. Bach’ın pek çok piyano eseri, füg sanatı, solo çalgı ve orkestra için konçertoları, solo süitler gibi eserleri bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: 1960’lı yıllarda yazılmış bazı oyunlar, yine bu dönemde gerçekleştirilen sahnelemelerle seyirci tarafından da büyük ilgi görmüştür. Bu oyunlara, Haldun Taner’in yazdığı Keşanlı Ali Destanı, bu oyunlara örnek verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Tolstoy ve Turgenyev

Yanıt Açıklaması: Dışavurumculuk, 20. yüzyıla damgasını vurmuş birçok akımı besleyen ana düşüncedir.

Yanıt Açıklaması: Öyküler kuruluş biçimlerine göre Olay Öy­küsü ve Durum Öyküsü olarak ikiye ayrılır. Olay Öyküsü, adından da anlaşılacağı gibi olay ağırlık­lıdır. Olay Öyküsü’nde serim, düğüm ve çözüm aşamaları vardır. Girişte kişi, olay, zaman ve yer gibi ögeler kısaca okura tanıtılır. Gelişme bölü­münde olay ya da olaylar okurun merak duygu­sunu canlı tutacak biçimde aktarılır, ayrıntılar üzerinde durulur. Sonuç bölümünde ise düğüm çözülür, olay bir sona bağlanır.

Yanıt Açıklaması: Pozitivizm: Araştırmaları olgulara dayandıran, metafiziği reddeden, en güvenilir bilginin deneyler yoluyla elde edinilebileceğini savunan felsefe akı- mıdır. Bu akımın temsilcisi bilim adamı Fransız sosyolog ve filozof Auguste Comte’dur.

Yanıt Açıklaması: Arkeolojik buluntular, vitrayın antik uygarlıklardan itibaren üretildiğini göstermektedir. Hem Mısır’da hem de Roma’da, M.Ö. 2750-2525 yılları arasında vitray kullanıldığını kanıtlayan parçalar ortaya çıkarıldı. M.S. 8. yüzyılda Orta Doğu’da Arap mimarlar, vitray kullandılar. Pers kimyacı Jabir ibn Hayyan, Kitab el-Durra el-Maknuna’da (Saklı İncinin Kitabı) renkli cam üretmek için kırk altı orijinal reçete yazdı. Vitrayın yaygın olarak kullanılması ise Romanesk Dönemi’nde gerçekleşti ancak doruk noktasına Gotik Dönem’de ulaştı. Gotik katedrallerdeki pencereler, vitray resimlerin en yetkin örneklerini temsil etmektedir. Gotik yapılar, kilise hikâyelerini anlatan mücevher gibi parlayan maviler ve kırmızılar ile aydınlatıldı. Renkli cam, sembolik bir hikâyenin yanı sıra edebî bir hikâye anlattı. Bu cam resimler, binalarda fresklerin işlevini görüyordu. Vitray resimlerin amacı, güneş ışığını engellemek değil, aslında ışığı manipüle etmek ve güzelleştirmektir. Bu nedenle, vitraylı cam pencerelere aydınlatılmış duvar dekorasyonları da denilmektedir. Vitray sanatı, herhangi bir odayı aydınlatacak ve ziyaretçilerini büyüleyecek renkli bir kaleydoskop yaratıyor. Gotik Dönem’den sonra vitray sanatına ilgi giderek azaldı. 18. yüzyılın ilk yarısından başlayıp 19. yüzyıl boyunca da etkisini devam ettiren Gotik formlara dönüş, vitraya olan ilgiyi de canlandırdı. 19. yüzyılda, Louis Comfort Tiffany (1848-1933) ve John La Farge (1835- 1910) başta olmak üzere Art Nouveau sanatçıları sadece pencere için değil, masa lambası ve avize gibi ev eşyaları da tasarladılar. 20. yüzyılda da vitray sanatının birçok yeni ve yaratıcı biçimi şekillendi. Henry Matisse, George Braque, Fernand Leger (1881-1955) ve Marc Chagall (1887-1985) soyut ve yarı-soyut tasarımlarıyla önceki dönemlerin geleneksel figüratif kalıplarını kırdılar. Pencereler renkli, dekoratif nesnelerden birer özgün sanat eserine dönüşmeye başladı. Günümüzde gerçek vitray yerine yalancı vitray diyebileceğimiz, cam üzerine yapıştırıcıyla ya da fırınlanarak renkli cam yapıştırılan resimler tercih edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Eseri; biçim, düzen ve kurgu ögeleriyle değerlendiren bu yaklaşımın merkezinde sanatçı değil, eser yer alır. Fransız düşünürler Saussure, Lévi-Strauss ve Barthes ile İsviçreli sanat tarihçisi Wölfflin; sanatta anlam üretiminin kaynağını biçim olarak görmüştür. ‘Biçimcilik’ olarak adlandırılan bu anlayışa göre bir sanat eserine özgünlüğünü, bireyselliğini, iç bütünlüğünü kazandıran bütün ögeler biçimseldir. Sanat eserinin estetik olarak kavranmasını sağlayan etken, biçimdir. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Romantizm

Yanıt Açıklaması: Natüralizm’in temel ilkelerini ortaya koyup kuramlaşmasını sağlayan yazar Emile Zola olmuş- tur.

Yanıt Açıklaması: Taklit

Yanıt Açıklaması: Çağdaş sanatın önemli isimlerinden Damien Hirst’ün ‘Yaşayan Birinin Zihninde Ölümün Fiziksel İmkânsızlığı’ başlıklı yerleştirmesine ve eserin yorumuna https:// tr.khanacademy. org/humanities/global-culture/beginnersguide-contemporary-art1/v/hirst-s-sharkinterpreting-contemporary-art adresinden ulaşabilirsiniz. Sanatçı bu eserinde formaldehit ile doldurulmuş cam bir tankın içine yerleştirdiği ölü bir köpekbalığını sergilemektedir. Estetiğin alanının sadece ‘güzel’ ile sınırlanmış olduğu sonucuna ulaşmak doğru değildir. O günlerde görselerdi Kant’ı ve benzerlerini çok rahatsız edecek konu ve tarzlar, bugün en azından sanat piyasasını elinde tutan belli bir kesim tarafından ciddi anlamda sanat olarak değerlendiriliyor. Bunu mümkün kılan; bu eserlerin kendilerine has bir estetik değer taşıdıkları, sanatın geleneksel estetik yargıyla hesaplaşması gerektiği veya sanatın herhangi bir estetik kaygı gütmesi gerekmediği düşüncesidir. Genel-geçer doğrular olarak kabul ettiğimiz pek çok yargı aslında son derece kişisel olabilir. Aynı sanat eserini değerlendiren aynı kişi için bile içinde bulunduğu farklı psikolojik veya fiziksel koşullar farklı yargılara neden olabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Doğada her nesnenin yüzeyinde, onun karakterini anlamamızı sağlayan kendine özgü yapı tekrarını yansıtan görsel ve dokunsal özellikleri vardır ve bunlar doku olarak adlandırılır. Doğru cevap c'dir.

Yanıt Açıklaması: İmge, gerçekliğin zihinsel süreçlerle yeniden kurulmuş biçimidir. Örneğin bir resimdeki kadın tasviri, bir kadının birebir tasviri değil; ressamın zihinsel süzgeçlerinden geçerek aktarılan bir izlenimidir. Her insan; imgeler arasında yeni ilişkiler kurma, yeni kavram ve düşünceler oluşturma yetisine sahiptir. Buna imgelem diyoruz. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: 19. yüzyılda, Louis Comfort Tiffany (1848-1933) ve John La Farge (18351910) başta olmak üzere Art Nouveau sanatçıları sadece pencere için değil, masa lambası ve avize gibi ev eşyaları da tasarladılar.