Kültür Tarihi

Yanıt Açıklaması: Mehmed Siyah Kalem’in sanatının ana etkeninin İpek Yolu kültürü olduğuna şüphe yoktur, zira bu yoldan sadece mallar ve değerli taşlar değil, aynı zamanda kültürler, inançlar, efsaneler ve sanatlar da taşınmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme, dünyanın mekânsal olarak küçülmesi, Marshall McLuhan’ın deyişiyle küresel köy’e dönüşmesidir.

Yanıt Açıklaması: Rönesans sözcüğü Fransızca renaissance kökenli olup “yeniden doğuş” anlamına gelir ve İtalya’da 14.yüzyılın sonunda ortaya çıkan bir yenilenme sürecidir. Bu çağ Yunan ve Roma dönemi kültür ve sanatının öğelerine geri dönüşle hem eğitim alanında, hem de bireyin yaşamını irdeleyen konularla Hümanizmin ortaya çıkmasını sağlar. Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Galileo (1564 -1642) dünyanın yuvarlak olduğunu kanıtlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Fransa’da Descartes’la oluşan felsefe geleneği, sözünü ettiğimiz İngiliz düşünürlerin etkisi, XIV. Louis’den beri süregelen elit kültür, Devrim öncesi ilginç bir düşünürler topluluğunun doğuşunu hazırlayacaktır. Bunlar arasında Montesquieu (1699-1755) “Kanunların Ruhu” adlı eseriyle siyaset ve hukuk alanında pozitif bir hukuk biliminin temellerini atması açısından çok önemlidir. Filozof, kuvvetler ayrımı esasını ortaya atarak, üç temel yönetim biçimini analiz eder. Bunlar, korkuya dayanan despotizm, şan ve şerefi ön plana çıkaran monarşi ve yönetici ilkesi erdem olan demokrasidir. Doğru cevap D.

Yanıt Açıklaması: Bilginin yazılı olarak aktarılabileceği kitaplar el yazması olarak hazırlanırdı. Bunun için kağıt sayfalar önce sulu alçıyı anımsatan bir bileşim ile ahırlanır ve sayfa perdahlanarak düzleştirilir, sonra sayfa düzeni belirtmek için altınsuyu veya varakla çerçeveler çizilerek yazının ve resmin geleceği yerler birbirinden ayrılır, sayfa kenarına tezhipçiler dönemin üslubuna göre bezemeler yapar, hattatlar metni yazar, nakkaşlar da minyatürleri resimlerlerdi. Sonra bir araya getirilen sayfalar dikişle birleştirilir, deri veya karton kapaklarla ciltlenirdi. Ciltlerin iç kısmına ebru ile bezenmiş sayfalar veya boyalı bezemeler yapılır, ciltler ayrıca baskı tekniğiyle ve altın yaldızla süslenirdi.

Yanıt Açıklaması: El yazması kitaplara minyatürler yapan, onları tezhiple bezeyen, ayrıca yapıların duvar nakışlarını yapan kişilere nakkaş denirdi.

Yanıt Açıklaması: Öncelikle Isaac Newton (1643-1727) evrensel çekim yasası, astronomi bilimi alanında çağının ve sonraki yüzyılın düşüncesini derin boyutta etkileyecektir.

Yanıt Açıklaması: Spencer toplumu evrim geçiren bir organizma olarak kabul eden ilk sosyologdur.

Yanıt Açıklaması: Bu anlamda İtalio Calvino’nun Bir Kış Günü Eğer Bir Yolcu, Umberto Eco’nun Gülün Ad› ve Foucault’un Sarkacı adlı romanları akla gelen ilk romanlardır.

Yanıt Açıklaması: Fransız Devrimi sonrası Fransa’nın gururu olan Jean-Jacques Rousseau (1712-1778) genelde filozof olarak bilinir. Oysa düşünür olma kimliği yanında, usta bir müzisyen ve edebi yazardır. Siyasete olan ilgisi, onu bugün geçmişin siyasi başya-pıtlarından kabul edilen “Toplumsal Sözleşme” adlı eserini yazmaya sürüklemiştir.

Yanıt Açıklaması: İtalya’da ise Barok müziğin önemli ismi Antonio Vivaldi’dir (1678-1741). Ünlü eseri “Mevsimler”, doğa olaylarının müzik diline tercümesidir ve sonuçta insan düşüncesine ve estetik dünyasına seslenir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı dünyasının diğer önemli bir bilgini ise Kâtip Çelebi’dir. Onun tarih ve coğrafya kitapları, Cihannuma adlı eseri döneminin önemli yayınları arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Sembolist akım, imgelerle, metaforlarla insan hayatının ve varoluşunun aktarılabileceğini savunarak, sembollerle yüklü, gizemli, örtülü ama anlaşılır yeni bir şiir dilinin mümkün olduğunu göstermiştir. Böylece, dile getirilmesi güç sezgi ve izlenimlerini, ruhsal dünyalarının derinliğini özgürce imgelerle ve metaforlarla düşünmüşler ve yansıtmışlardır.

Yanıt Açıklaması: İtalya’da ise Barok müziğin önemli ismi Antonio Vivaldi’dir (1678-1741). U¨nlü eseri “Mevsimler”, doğa olaylarının müzik diline tercümesidir ve sonuçta insan düşüncesine ve estetik dünyasına seslenir. Yine İtalya’da, yaylı çalgı yapımıyla dünyada benzersiz bir ekol yaratan Antonio Giacomo Stradivari, (1644-1737) kısaca Stradivarius bu dönemde yaşamıştır. O¨zellikle bugün paha biçilemeyen kemanları ve viyolonselleriyle ünlü olan Stradivarius, yaylı çalgı yapımında gerek yapım tekniği gerekse boya tekniğiyle erişilemeyen bir mükemmelliğin yaratıcı- dır.

Yanıt Açıklaması: İlk Türk mizah dergisi 1870 yılında yayımlanan Diyojen'dir. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Savaş bitiminde, sanat ortamlarında hiçlik duygusu ve başkaldırı egemendir. 1920’lerde Paris’te Tristan Tzara’nın öncülüğünde biçimlenen Dada hareketi Batı uygarlığına ve geçmişin sanat anlayışına karşı çıkar. Her türlü siyasal ve sanatsal ideoloji ve  uzlaşmaya karşı çıkarak ironiyi, mizahı, aşırılığı öne çıkarır. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832), ünlü “Faust”, “Werther’in Acıları” ve uzun dramatik şiirleriyle tanınır. Acılı bir aşk romanı olan Werther, romantik edebiya-tın çarpıcı eserlerindendir.

Yanıt Açıklaması: Bilginin aktarılması, nitelikli insan kaynaklarının yaratılması Ortaçağ İslâm devletinin amaçladığı toplumsal yapı için kaçınılmazdı. Bilgi miktarının artması ve çeşitlenmesi, cami içinde hoca etrafında halka olarak ders dinleyen öğrencilerle sürdürülemezdi. Hadis, kelâm, fıkıh gibi din bilimlerinin öğretilmesi kadar, matematik, tıp, astronomi gibi fen bilimlerinin öğretileceği okullara ihtiyaç duyulduğundan, bu alanlarda eğitim veren medreselerin; darülhadis, (Dâr, mekân, yurt anlamına gelmektedir; hadis öğretilen medrese), darülkura,(Kur’an okuma yöntemlerinin öğretidiği medrese) darüşşifa (sağlık ve tedavi hizmeti verilen yer) veya Bimarhane (ruh ve sinir hastalıklarının tedavi edildiği yer) gibi, işlev gösteren özel adlarla anılmaları, eğitimin farklı alanlarda uygulandığını anlatıyor. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Freud, bilinçaltı kavramını “bir istekler ve arzular deposu” olarak ta- nımlar. Bilinçaltı zamandan ve meka^ndan bağımsızdır ve hatta insanın binlerce yıllık deneyimlerinin katmanlaştığı “yerdir”. Doğru cevap A' dır.