Maliye Politikası

Yanıt Açıklaması: Ekonominin mikro temellerini araştırmaya yönelik talep-yanlı bu görüşlerden bazıları; Yeni Klasik görüfller, Yeni Keynesyen görüşler ve Post Keynesyen görüşlerdir. Son dönemlerde neo-liberal akımla talep yanlı politikaların karşıtı olarak arz yanlı politikalar da teori alanında ve uygulamada yerini almıştır.

Yanıt Açıklaması: Ekonomik Çöküş: Uzun bir zaman boyutu içinde yoğun işsizlik ve sermaye değersizleşmesine yol açan dalgalardır.

Yanıt Açıklaması: Kondratieff dalgaları; Birkaç onar yıllık süre içinde kâr oranlarının gerilemesi şeklinde gelişen ve ekonomide giderek derinleşerek işsizlik ve köklü değişmelere neden olan dalgalardır. Doğru seçenek "B" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Tam istihdam bütçe fazlası ile olağan dönem bütçe fazlası arasındaki farktan oluşan bütçe devresel bileşkesinde görülen fazlanın ekonomide gelir artışını frenleme etkisine mali sürüklenme (fiscal drug) denir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye'de işsizlik sigortası 2002'den beri uygulanmaktadır. Doğru seçenek "D" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: A,B,C ve D şıklarondaki ifadeler doğru iken E şıkkındaki ifade yanlıştır. Çünkü Otonom harcamalardaki değişme eğrinin eğimini değil pozisyonunu (paralel olarak yukarı aşağı kaymasını) etkiler. Doğru seçenek "E" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: I, III ve IV. ifadeler doğru iken, II ve V. ifadeler yanlıştır. Çünkü, Keynesyen  toplam arz eğrisi dikey değil yatay eksene paraleldir. Ayrıca, Keynesyen değil, Klasik toplam arz eğrisine göre, talep artışı arz düzeyini etkilemeden sadece fiyatları arttırmaktadır. Doğru seçenek "C" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: 1929 Büyük Buhranından sonraki süreçte "İstihdam, Faiz ve Para Genel Teorisi" isminde bir kitap yayınlayarak kendi adıyla anılan yeni bir iktisadi akım başlatan iktisatçı John Maynard Keynes'tir.

Yanıt Açıklaması: Ekonomik düşüncenin gelişiminde ve yazınında temel yaklaşım olan denge fikri, ekonominin iç ve dış dengeleri olarak analiz edilir. İç denge kavramı fiyat istikrarı ve istihdam, dış denge kavramı ise cari denge olguları üzerine oturtulur

Yanıt Açıklaması: Ekonominin doğal dengesinden ancak kısa dönemde sapabileceği, uzun dönemde daima doğal dengesinde kalacağı görüşü Milton Friedman tarafından ileri sürülen doğal işsizlik olgusu ile açıklanır. Friedman’a göre doğal işsizlik, emek verimlilik artışının sıfır ve ortalama reel ücret haddinin sabit olduğu, sonuçta fiyat düzeyinin de sabit kalabildiği koşuldaki işsizlik oranı olarak tanımlanır. Bu tanım lama çerçevesinde, para tabanının genişletilmesi ve talep yükselişi yoluyla işsizliğin azaltılabileceği mümkün görülmemektedir.

Yanıt Açıklaması: Maastricht kriterlerinde kamu açığının milli gelire oranına %3 gibi bir üst sınır konulmuştur. Aynı kriterlere göre borç yüküne (borç stoku/milli gelir) ise %60 gibi bir üst sınır öngörülmektedir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Otomatik istikrar sağlayıcılar ufak büyüme aralığı oluşan hafif istikrarsızlıklarda etkili olabilir iken, daha büyük büyüme aralığı oluşturan derin dalgalanmalarda etkili olamaz. Israrlı ve uzun süren istikrarsızlıklarda iradi maliye politikasının devreye sokulması kaçınılmazdır. İradi maliye politikası uygulamasında, istikrarsızlığın şekline göre kamu harcama ve gelir sistemlerinde değişiklikler yapılarak gelişme aralığının kapatılmasına çalışılır. Söz konusu müdahale yapılırken oluşan fiyat ve faiz değişiklikleri, uygulanan kur politikasına bağlı olarak döviz kurunu ve ödemeler dengesini de etkileyerek, kur politikasına göre farklı sonuçlar oluşturur.

Yanıt Açıklaması: Nötr vergiye en tipik örnek baş vergisidir. Bireylerin ekonomik faaliyetleri ve gelirlerinden bağımsız olarak saptanan ve tahsil edilen baş vergisinin, bireylerin ekonomik kararları üzerinde etkili olmayacağı ileri sürülmüştür. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Keynesyen toplam arz eğrisini yatay eksene paraleldir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Fiyat düşüşleri karşısında bireyin tasarruf depolarının reel değerinin yükselerek bireyin harcama potansiyelini yükseltmesini ifade eden kavram; reel balans etkisidir. Doğru seçenek "D" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Ekonominin işleyiş dinamikleri, ileriye ait beklentilere bağlı olarak etkilenir ve tüketim ya da yatırım eğilimlerinin değişmesi ile ekonomiyi farklı yönde istikrarsızlığa sürükleyebilir. Örneğin, ileriye ait olumsuz bir beklenti tüketicilerin harcamalarının frenlenmesine neden olabilir. Tüketicilerin harcamalarını kısması piyasa fiyatlarının gerilemesine ve işlerin durgunlaşmasına yol açar. Beklenen satışları yapamayan firmalarda stok mevcudu yükselir, buna bağlı olarak üretim firmalarına yönelik yeni siparişlerde duraksama baş gösterir. Görülmektedir ki, tüketici davranışı üretim aşamasına kadar yansıyarak, üretimin gerilemesine ve oradan da kapasite kullanımında düşüklüğe, tam istihdam koşullarından uzaklaşmaya ve genel sonuç olarak da fiili büyüme oranının büyüme trendinin altında kalarak negatif anlamda büyüme aralığının oluşmasına neden olmaktadır

Yanıt Açıklaması: A,C,D ve E seçeneklerindeki ifadeler yanlış iken B seçeneğindeki ifade doğrudur. Öncelikle böyle bir durumda genişletici değil daraltıcı maliye politikası uygulanır. Ayrıca, Daraltıcı maliye politikası uygulanırsa ithalat değil, ihracat artar ve dış ticaret fazlası oluşur. Daraltıcı maliye politikası uygulanırsa, o ülkeden ithalat yapan ülkelerin gelirleri artmaz, azalır. B şıkkında belirtildiği üzere bunlar daraltıcı politikayla birlikte fiyatların düşmesinden kaynaklanır. Doğru seçenek "B" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Esnek kur sisteminde uygulamaya konulan genişletici maliye politikası gelir artırıcı etkisiyle ithalatı tetikleyerek döviz fiyatını yükseltebilir. Yükselen döviz fiyatı karşısında Merkez Bankası tepkisiz kalır fakat ticaret açığı oluşabilir.

Yanıt Açıklaması: I.,II. ve IV. ifadeler doğru iken III. ifade yanlıştır. Çünkü gelir vergisinin otomatik istikrar sağlayıcı bir vazife görebilmesi için inelastik değil esnek olması gerekir. Esnek bir gelir vergisinin varlığı halinde, enflasyonist dönemlerde artan parasal gelirler nedeniyle vergi gelirleri artacak, aşırı talep artışının bir bölümü ortadan kalkmış olacaktır. Durgunluk döneminde ise gelir düşüşünden daha fazla azalan vergi gelirleri nedeniyle, daralan talebin bir bölümü telafi edilmiş olacaktır. Doğru seçenek "C" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Hiçbir iradi karara gerek kalmadan durgunluk döneminde bütçe açığı veya enflasyon döneminde bütçe fazlası yaratarak ekonomide istikrar sağlayan mekanizmalar Otomatik İstikrar Sağlayıcılar olarak adlandırılır. Doğru cevap D şıkkıdır.