Türk Vergi Sistemi

Yanıt Açıklaması: Katma Değer Vergisi Kanunu’na göre nihai tüketiciye malı satan veya hizmeti ifa eden kişi kanuni mükelleftir. Kanuni mükellef nihai tüketiciden mal veya hizmet bedeliyle birlikte katma değer vergisini tahsil eder, mal veya hizmet alımlarında yüklendiği katma değer vergisini indirdikten sonra kalan vergiyi vergi dairesine öder. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Ücret, zihinsel ve/veya bedensel bir emek karşılığında işverenden elde edilen hasılayı ifade etmektedir. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Kanuni mükellef

Yanıt Açıklaması: Arazi vergisinin oranı binde 1, arsalarda ise binde 3’tür. Bu oranlar 5216 sayılı Kanunun uygulandığı büyük şehir belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde % 100 artırımlı uygu­lanır. Cumhurbaşkanı, vergi oranlarını yarısına kadar indirmeye veya üç katına kadar artırmaya yetkilidir. Doğru Cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Verginin mükellefi, banka, sigorta şirketleri ve bankerlerdir (6802 sayılı Kanun, md.30). 6802 sayılı Kanun’un 28. maddesi verginin konusunu banka ve sigorta şirketleri açısından mükelleften hareketle, bankerler açısından ise işlemden hareketle belirlemiştir. İlk iki mükellef grubu olan banka ve sigorta şirketlerinin finansal kiralama işlemleri hariç olmak üzere yaptıkları işlemler, her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar verginin konusuna girmektedir. Örneğin, bir bankanın verdiği kredi karşılığında aldığı faizler lehe alınan para olup BSMV konusuna girer. Diğer yandan para havalesi, teminat mektubu verilmesi, kambiyo işlemleri vb. işlemler karşılığında alınan paralar da verginin konusunu oluşturur.

Yanıt Açıklaması: KVK m. 1’e göre kurumlar vergisi mükellefle- ri sermaye şirketleri, kooperatifler, iktisadi kamu kuruluşları, dernek veya vakıflara ait iktisadi işlet- meler ve iş ortakları olmak üzere beş başlık altında toplanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: GVK’nın 70. maddesinde sayılan “mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyetleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratlar gayrimenkul sermaye iradı” olarak kabul edilmiştir. Kanunda sayılan mal ve hakların kiralanmasından elde edilen iratlar gayrimenkul sermaye iradıdır. Zilyetlik, taşınır veya taşınmaz bir mal üzerindeki fiilî hakimiyettir.

Yanıt Açıklaması: ÖTVK’da ekonomik, mali ve sosyal bir takım amaçlar doğrultusunda istisna ve muafiyet uygulamasına yer verilmiştir. Aşağıda ÖTVK’da yer alan istisna ve muafiyet uygulamaları sıralanmıştır: İhracat istisnası (ÖTVK md.5), Diplomatik istisna (ÖTVK md.6), Petrol arama ve istihsal faaliyetlerinde mal- ların teslimi istisnası (ÖTVK md.7/1-b), Kamu kurumlarına bedelsiz teslim istisnası (ÖTVK md.7/1-c; ÖTVK md.7/5), Engellilere taşıt istisnası (ÖTVK md.7/2), Askerî ve güvenlik amaçlı teslim istisnası (ÖTVK md.7/1-a; ÖTVK md.7/4), İthalat istisnası (ÖTVK md.7/6).

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: ÖTV gayrisafi tutar üzerinden hesaplanan bir vergidir. ÖTV’nin dolaylı vergi gelirleri içindeki payı yaklaşık %30 civarındadır ve bu rakam genel bütçe gelirlerinin önemli bir kısmını oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Mükellefler, veraset ve intikal vergisi beyannamesini veraset yoluyla gerçekleşen intikallerde ölen kimsenin ikametgâhının bulunduğu yerdeki vergi dairesine verirler. Muris veya tasarrufu yapan şahsın Türkiye’de hiç ikamet etmediği veya son ikametgâhının tespit olunamadığı takdirde veraset ve intikal vergisi beyannamelerinin, veraset yoluyla veya sair surette ivazsız tarzda intikal eden malın bulunduğu veya mükelleflerin ikametgâhlarının bağlı bulunduğu yer vergi dairesine verilmesi gerekir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Katma değer vergisinde vergiyi doğuran olay Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinde her duruma göre ayrı ayrı sayılarak belirtilmiştir. Buna göre vergiyi doğuran olay; Mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde, malın teslimi veya hizmetin yapılması, Malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi, Kısım kısım mal teslimi veya hizmet yapılması alışılagelmiş olan veya bu hususlarda üzerinde anlaşılmış olan hallerde, her bir kısmın teslimi veya bir kısım hizmetin yapılması, Komisyoncular aracılığıyla veya konsinyasyon suretiyle yapılan satışlarda, malların alıcıya teslimi, Malın alıcıya veya onun adına hareket edenlere gönderilmesi hâlinde, malın nakliyesine başlanması veya nakliyeci veya sürücüye verilmesi, Su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve benzeri enerji dağıtım veya kullanımlarında bunların bedellerinin tahakkuk ettirilmesi, İthalatta, Gümrük Kanunu’na göre gümrük vergisi ödeme mükellefiyetinin başlaması, gümrük vergisine tabi olmayan işlemlerde ise gümrük beyannamesinin tescili, İkametgâhı, iş yeri, kanuni merkezi ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayanlar yani dar mükellefler tarafından yabancı ülkeler ile Türkiye arasında yapılan taşımacılık ile transit taşımacılıkta gümrük bölgesine girilmesi veya gümrük bölgesinden çıkılması, 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanununa göre düzenlenen ürün senetlerinin temsil ettiği ürünlerin depodan çekilmesi, anında meydana gelir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Şer’i vergiler grubu içerisinde zekat, aşar, haraç ve cizye yer almaktadır. Örfi vergiler grubu içerisinde yer alan vergilere ise avarız vergileri, Gümrük vergileri, Ağnam vergisi, Ancemattin vergisi, Emlak vergisi (Emlak vergisi eksikliklerine rağmen Emlak vergisi Kanunu 1931 tarihli Arazi ve Bina Vergisi Kanun’a kadar yürürlükte kalmıştır), Musakkafat vergisi, Temettü vergisi, Bedel-i Asker, Bedel-i Nakdi, Bedel-i Tarik, Baş vergisi örnek verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal Amaçlı İndirimler; • Ücretli engelliler, • Serbest meslek faaliyetinde bulunan engelliler, • Basit usulde vergilendirilen engelliler, • Bakmakla yükümlü olduğu kişiler arasında engelli kişi bulunan ücretliler ve serbest meslek erbabı sahiplerini yararlandığı indirimlerdir. Bu indirimin tutarı, (ücretler bahsinde açıkladığımız) “engellilik indirimi” ile ilgili esaslara göre hesaplanan yıllık indirim miktarının aynısıdır

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Devreden ve devralan

Yanıt Açıklaması: Türkiye'de yaşayıp ölen kişinin Türkiye'de yaşayan mirasçıları kendilerine kalan malların intikallerine ilişkin veraset ve intikal vergisi beyannamesini ilgili vergi dairesine dört ay içerisinde vermesi gerekmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Hesap döneminin kapandığı ayı izleyen dördüncü ayın 1. gününden 25. gününün akşamına kadar verilir.

Yanıt Açıklaması: Muhtasar beyanname, stopaj (kaynakta kesinti) yoluyla alınan vergilerin ödendiği beyanname çeşididir. Gelir vergisi hasılatının %90’ının üstündeki kısmı bu yöntemle toplanmaktadır. Stopaj, kaynakta kesinti veya tevkifat aynı anlamda kullanılan kelimeler olup esasen başkasının iktisadi değerleri üzerinden alınan/kesilen verginin vergi idaresine ödenmesi yöntemidir. Doğru cevap C'dir.