İktisat Tarihi

Yanıt Açıklaması: 19. Yüzyılın ilk yarısında demir sanayisindeki en önemli yenilik sıcak hava tazyikidir. Böylece yakıt tüketimi azalmıştır.

Yanıt Açıklaması: Kıta Avrupa’sında ekonomik liberalizmin başarısı İngiltere’ye göre çok daha sınırlı oldu. Bunun önemli bir nedeni çoğu ı›ta Avrupası ülkesinin uzun bir devletçilik geleneğine sahip bulunmasıydı.

Yanıt Açıklaması: Almanya’da firmalar arasında zararlı rekabeti önleyen iş birliği geleneği gelişmişti. Karteller fiyatların tespiti, üretimin sınırlandırılması, pazarların paylaşılması gibi tekelci uygulamaların gerçekleştirilebilmesi için bağımsız firmalar arasında yapılmış anlaşmalardı. Bu tip anlaşmalar ABD ve İngiltere’de yasaklanmıştı. Oysa maliyet düşüşüne imkân veren veya topluma bir şekilde yarar sağlayan kartel anlaşmaları ve tekeller Almanya’da tamamen hukuki idi ve hatta yasal uygulama imkânına sahipti.

Yanıt Açıklaması: I ve III’ te verilen bilgiler doğrudur. Ancak 19. yüzyıl boyunca çiftçilerin büyük çoğunluğu basit araçlar kullanmaya ve geleneksel metotlarla tarım yapmaya devam etmişlerdir. 1880’ lerden sonra gerçekleşen zirai makineleşme çabası ise sınırlı ölçüde olmuştur.

Yanıt Açıklaması: İmf, (Uluslararası para fonu) dünya para sistemindeki dalgalanmaları önlemek ve kısa dönemli ödemeler dengesi problemlerini çözmekle görevli olan kuruluştur.

Yanıt Açıklaması: Orta Çağda Avrupa toplumunu şekillendirmede etkili olan Roma mirası, Avrupa kıtasının güney ve güneydoğu bölgelerinde etkili olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Sanayi Devrimi ile birlikte dünya tarihinde ilk kez nüfus artışı ile hayat standartlarındaki yükselme birlikte gerçekleşmiştir. Sanayi öncesi bir ekonomiyi sanayileşmiş bir ekonomiden ayıran en temel özellik refah ve üretkenlik düzeyinin değişmez olmasıdır. Ancak bu sanayi öncesi bir ekonomide hiçbir değişmenin ve hatta ekonomik büyümenin olmadığı anlamına gelmez. Fakat böyle bir gelişme ortaya çıksa bile ya çok yavaş veya geçici ya da kolaylıkla geriye çevrilebilir bir niteliktedir.

Yanıt Açıklaması: Sanayi öncesi Avrupa nüfusu, dünya nüfusu ile benzer şekilde yüksek doğum ve ölüm oranlarına sahipti. Avrupa dışında ortaya çıkan hızlı nüfus artışının nedeni, ölüm oranlarındaki büyük düşüştü. Ölüm oranlarındaki düşüşün önemli bir sonucu, belirli bir yılda doğan insanların yaşamaları beklenen ortalama yıl sayısı olarak hesaplanan hayat ümidinin önemli ölçüde uzamış olmasıdır. 19. yüzyılda Avrupa’da hız kazanan ve 20. yüzyılda da devam eden şehirleşme hareketi dünyanın diğer bölgelerine yayılmıştır. 20. yüzyılda nüfusun hızla çoğalması ve dünyanın en azından bir bölümünde refahın artması ekonomik kaynaklara büyük bir talep yarattı. Cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Ekonominin bütün sektörleri içinde en az değişme göstereni tarımdı. Ancak 19. yüzyıl boyunca ekim alanlarının genişlemesi, pazara dönük ürünler üretiminin artışı, pazara arz edilen ürün oranının artışı, tarımda daha kapitalist nitelikli ilişkilerin yaygınlaşması gibi önemli değişmeler de oldu.

Yanıt Açıklaması: Özellikle Avusturya ve Rusya'da köylüler ücretli çalışan olmaktansa küçük toprak sahibi olmayı tercih ettiler.

Yanıt Açıklaması: Rostow 20. yüzyılın sanayi öncesi ekonomilerinin problemleriyle ilgilenenlere sanayileşme konusunda stratejik politika önerileri sunabilecek bir şekilde İngiliz ekonomik tarihini yorumlamaya çalışmış ve bu yaklaşım onu, Sanayi Devrimi’ni bir süreçten çok bir vaka olarak görmeye sevk etmiştir. Rostow, ekonomik gelişmenin safhalarıyla ilgili modelinde 1783-1802 dönemini, İngiliz ekonomisinin sürekli büyüme için “kalkış” a geçtiği, modernleşmeye dönük güçlerin kesin bir başarıya ulaştığı ve ekonomik gelişmeye doğru otomatik ve geri dönülmez bir değişimin başladığı bir zaman olarak tanımlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Ham pamuk talebindeki artış, Amerika’nın güney bölgelerinde pamuk üretimini teşvik etti. Ancak kısa elyaflı Amerikan pamuğunu ayırmanın sebep olduğu yüksek maliyetler sebebiyle mekanik çırçırın icadına kadar üretimde önemli bir artış yaşanmadı. İcadın kullanılmaya başlanmasından sonra ise Amerika’nın güneyi İngiliz pamuk sanayiine en çok ham pamuk sağlayan bölge haline geldi.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Ekonomik krizin sebebi Amerika olmakla birlikte hızla yayılmasında diğer ülkelerin de sorumluluğu vardır.

Yanıt Açıklaması: O dönemde dünyanın en gelişmiş ekonomisi olan Roma ekonomisinin iki önemli temeli tarım ve ticaretti.

Yanıt Açıklaması: Almanya’nın ekonomik gelişmesi açısından önemli bir dönüm noktası, 1833’te Prusya’nın önderliğinde, Alman devletleri arasında kelime olarak gümrük birliği anlamına gelen Zollverein’in kurulmasıydı. Bu sayede ülke içinde tüm iç gümrük engelleri kaldırılmış, bir Alman ortak pazarı yaratılmış ve dışa karşı ortak bir gümrük tarifesi uygulanmaya başlanmıştı.

Yanıt Açıklaması: 1850’ye kadar Belçika, Fransa, Almanya, İsviçre ve ABD; 1900’lere doğru ise Kuzey İtalya, Rusya ile Japonya sanayileşmeye başladı.

Yanıt Açıklaması: 1830’da ilk başarılı buharlı tren demiryolu açıldı. On dokuzuncu yüzyılın ortalarından itibaren demiryolları sosyal sabit sermaye yatırımlarının önemli bir bölümünü oluşturdu.

Yanıt Açıklaması: 1928 ortalarında Amerikan bankaları mali fonlarını New York borsasında değerlendirince borsada bir yükselme olması yatırımcıların kredi ile hisse senedi alma yarışına girmeleri 1929 ortalarında Avrupa’da ekonomide buhran yarattı.

Yanıt Açıklaması: 1853 ve 1854’te ABD’nin askeri tehdidiyle Japonya, dışa kapalılık politikasını değiştirerek Batı ülkeleriyle diplomatik ve ticari ilişki kurmak zorunda kaldı. Japon hükümetinin bu çabaları özel teşebbüsü sınırlayıcı bir amaç gütmedi. Aksine hükümet sanayiyi geliştirirken özel teşebbüsü de destekledi. Tarım, sanayileşmede başka hiçbir ülkede Japonya’da olduğu kadar önemli bir rol oynamamıştır. Cevap C şıkkıdır.