İktisat Tarihi

Yanıt Açıklaması: Sümer’in uygarlığa en önemli katkısı idari bir ihtiyaçtan kaynaklanan yazının icat edilmesiydi. İlk Sümer şehirlerinde ekonomik ve siyasi organizasyon işlevi dini esaslı bir hiyerarşi tarafından yerine getiriliyordu. Bu kişiler tarımsal üretimle ilgili işlerin düzenlenmesi yanında üretimin vergilendirilmesini de sağlıyorlardı. Vergilerin toplanması ve harcanması ile ilgili kayıtları tutma problemi kilden yapılmış tabletler üzerine bazı işaretler kullanılarak çözümleniyordu. M.Ö. 2800’e doğru bu işaretler belirli bir şekil kazanarak çivi yazısına dönüştü.

Yanıt Açıklaması: Yerleşik köy hayat› yaş ve cinsiyete dayalı iş bölümüne göre daha ileri bir uzmanlaşmaya imkân verdi. Uzmanlaşma ise verimlilik artışı ile teknolojik gelişmeyi beraberinde getirdi. Bir alandaki teknolojik ilerlemenin yeni gelişmeleri teşvik ettiğine dair pek çok örnek verilebilir.

Yanıt Açıklaması: İktisatçıların insani gelişmişlik olarak ifade ettikleri çocuk ölüm oranı, doğumda ortalama hayat ümidi, temel eğitime ulaşma imkânları, okuryazarlık oranı ve kişi başına düşen doktor sayısı gibi pek çok ekonomik ve sosyo-kültürel gösterge itibariyle de gelişmiş ve geri kalmış bölgeler arasında geçmişte oluşan ve günümüzde de süren büyük farklılıklar bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Feodal dünyada tipik olarak dikey bir düzenleme geçerliydi. İnsanlar arasındaki ilişkileri fief ve hizmet, bağış ve bağlılık yemini, lord, vassal ve serf gibi kavramlar düzenlemekteydi.

Yanıt Açıklaması: Yeni Dünya’dan akmaya başlayan altın ve gümüş, yüzyılın sonunda en yüksek düzeyine ulaşarak İspanya İmparatorluğu’nu Avrupa’nın en zengin ülkesi haline getirmişti. Bu elverişli şartlara rağmen İspanya ekonomik gelişmeyi başaramadı. Ekonomik gerileme halkın hayat standartlarının düşmesi, kıtlık ve salgın olaylarının artması ve 17. yüzyılda da nüfusun azalması şeklinde kendini gösterdi. İspanya’nın ekonomik düşüşünde pek çok faktör yanında yöneticilerin yanlış ekonomik politika ve uygulamaları da önemli rol oynadı. İspanya kralları, Hristiyan Avrupa’yı birleştirme gayretiyle çok büyük savaşlara giriştiler ve bu savaşların finansmanı için ağır vergiler koydular. Nispi yoksulluğuna rağmen İspanyol halkı 16. yüzyılda Avrupa’da en ağır vergi yükü altında olan milletti.

Yanıt Açıklaması: Colbertizm: Devlet eliyle geliştirilen sanayi kuruluşlarına ve altyapıya önem veren, aşırı ekonomik milliyetçi bir merkantilist uygulamaya verilen addı.

Yanıt Açıklaması: 16. yüzyılda Doğu’dan baharat ve Batı’dan altın ve gümüş, Avrupa’ya yapılan ithalatın büyük bir bölümünü oluşturuyordu. 1594 gibi ileri bir tarihte bile Yeni Dünya’dan yapılan ithalatın %95’i altın ve gümüştü. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bitkilerin ve hayvanların ehlileştirilmesi, dokuma, çömlekçilik, metalürji, anıtsal mimari, tekerlek gibi eski uygarlıkların yararlandıkları teknolojinin tüm unsurları yazılı tarihin başlamasından önce keşfedilmişti

Yanıt Açıklaması: Siyasi bütünleşmenin sonuçlarından biri de bu geniş bölgede para birliğinin sağlanması oldu. İslam fetihlerinden önce Bizans bölgesinde altın, Sasani topraklarında ise gümüş paraların kullanıldığı tek metalli para sistemleri geçerliydi. İlk başlarda Müslümanlar devraldıkları bu sistemi bir süre devam ettirdiler. Yedinci yüzyılın sonunda gerçekleşen para reformuyla 4.25 gramlık dinar adlı altın ve 2.97 gramlık dirhem adlı gümüş paralara dayalı çift metalli para sistemine geçildi. Yeni para sistemi zengin kıymetli maden stokları ve yeni kaynaklarla beslenerek üç yüzyılı aşan bir süre parasal istikrar sağlandı. Arap paraları Hristiyan dünyada bile büyük itibar kazandı.

Yanıt Açıklaması: Bölgede maden kaynakları bulunmadığı ve bölgenin kereste yetiştiriciliğine uygun olmaması bu ürünlerin ithal edilmesine sebep olmuştur.

Yanıt Açıklaması: İngiltere’nin ticaret ağının gelişmesinde iyi gemicilerin varlığı, fiziki ve mali kapitalin nispi bolluğu, gelişmiş bir ticaret organizasyonunun varlığı, yönetici sınıfın tüccarların isteklerine duyarlı olmaları ve risk alma yeteneğine sahip tüccarların varlığı etkili olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Ester Boserup gibi bilim insanlarına göre, Malthusçu döngü olarak bilinen döngüyü kırabilmenin en yetkin aracı teknolojik gelişimdir. Çünkü ancak daha yüksek bir teknoloji düzeyi yakalandığında, üretim faktörleri daha verimli biçimde kullanılabilir.

Yanıt Açıklaması: Kırsal nüfusun bir bölümü de aşiretler halinde göçebe ya da yarı göçebe olarak yaşıyor ve geçimini özellikle küçükbaş hayvancılıkla sağlıyordu. Tarım sektörüyle ilgili önemli bir kurum taşra yönetiminin ve kırsal ekonominin temelini oluşturan tımar sistemiydi. Orta Çağ ekonomisi temelleri üzerinde kurulu bir toplumda büyük bir imparatorluk ordusunun ihtiyaçlarını karşılama gereğinin bir sonucu olarak ortaya çıkan bu sistem, imparatorluğun mahalli yönetim şeklinin, mali, sosyal ve zirai politikalarının şekillenmesinde büyük ölçüde etkili oldu.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: 15. yüzyıldaki diğer bir değişme, medeniyetin doğuşundan bu yana en önemli yeniliklerden biri olan matbaanın Avrupa’da yaygınlaşmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Orta Çağ ekonomisi 3 dönemde incelenir. Erken Orta Çağ, İleri Orta Çağ ve Geç Orta Çağ dönemi. 14. ve 15. yüzyıllarda (Geç Orta Çağ) ekonomik bir kriz yaşandı. Büyük ölçekli malikane tarımının, sanayinin ve uluslararası ticaretin gerilediği bu dönemde nüfus da salgın hastalıklar nedeniyle önemli ölçüde azaldı. Asiller arası savaşlar ve yaygın köylü isyanları bu krizin siyasi göstergeleri olmuştur.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: 13. yüzyılda Alman liman şehirleri Hamburg ve Lübeck tarafından kurulan, daha sonra iki yüz kadar şehir ve kasabanın katılımıyla ortaya çıkan ticari birliğin adı Hansa’dır ve özellikle Kuzey denizlerinde hakimiyet sağlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Kuzey Avrupa tarımının en önemli özelliği bölgeler arası ihtisaslaşmanın olmamasıdır. Bu nedenle hayvancılık ile hububat tarımı aynı malikane içinde yapılmaktadır. Bu iki üretimin aynı topraklar üzerinde yapılması, toprakların büyük bloklar halinde düzenlenmesini de gerektirmektedir.

Yanıt Açıklaması: İlk tarım toplumları 10- 50 aileden oluşan köy topluluklarıydı. Avcı ve toplayıcı topluluklara göre hayat standartları biraz daha yüksekti. Ancak yerleşik düzene geçtikleri için köylüler salgın hastalıklara karşı daha savunmasızdılar. Yiyecek arzı daha düzenli ve güvenilirdi. Nüfus yiyecek imkanlarına paralel bir şekilde arttığı için gelirler hala geçimlik düzeydeydi.