İktisadi Büyüme

Yanıt Açıklaması: İşgücünün küreselleşme düzeyi ile ilgili çeşitli göstergeler kullanılmaktadır. Bunlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir: • Nüfusun yüzdesi olarak göçmen stoku • Kıtalar arası göç miktarı • Dünya göçmen stokunda kıtaların payı (%) • Ülkelerin uygulamış olduğu ortalama ücretlerde yakınlaşma

Yanıt Açıklaması: Serbest dış ticaret yapmak üzere dışa açılan firmalar yabancı firmalarla rekabet edebilmek için bir yandan teknolojilerini geliştirmeye diğer yandan da kalitelerini artırıp etkin üretim yapmaya ve maliyetlerini düşürmeye çalışırlar. Dolayısıyla uluslararası rekabet firmaların sürekli olarak dünya piyasalarını izleyerek hareket etmelerini zorunlu kılar. Yani D ile verilen bilginin akside rekabet yapısını geliştirir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye, 1960’lı yıllarla birlikte planlı bir iktisat politikası anlayışına dayalı olarak ekonomisini yeniden büyüyen bir çizgiye getirme çabasına girmiştir. Böylece planlı kalkınma dönemi başlamıştır. Doğru cevap: B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Harrod-Domar modelinde sabit kabul edilen sermaye/hasıla katsayıları yerine daha geniş bir bakış açısı geliştirilerek büyümenin asıl kaynağının sermaye birikimi değil, dışsal kabul edilen teknolojik gelişme olduğu vurgulanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: AK Modeli, marjinal tasarruf oranı yüksek olduğu sürece (kamusal politikaların etkisiyle yükseltilebileceğini de düşünerek), yatırım oranları arttığı sürece (kamunun yatırımların artırılmasında aktif rol oynayacağını da düşünerek) iş gücü başına çıktının büyüme hızının yükseleceğini belirtir. Aynı çerçevede, nüfus artış oranı ve amortisman oranları düşük olduğu sürece de iş gücü başına çıktının büyüme hızı yine yükselecektir. Dolayısıyla AK tipi modeller büyüme sürecini nüfus artışı, tasarruf oranı ve yatırım oranı gibi faktörlere bağlarken kamu politikalarının tasarruf ve yatırımları yönlendirerek büyüme oranı üzerinde aktif rol oynayabileceğinin de altını çizmektedir.

Yanıt Açıklaması: g= [(105,000,000-100,000,000)/100,000)]*100 g=(5,000/100,000)*100 g=(0,05)*100=%5

Yanıt Açıklaması: E seçeneğinde verilen dönemde kalkınma stratejisi olarak ithal ikameci kalkınma stratejisi izlenmiştir. 24 ocak 1980 kararlarıyla dışa açık kalkınma stratejisi izlenmeye başlanmıştır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Uluslararasında dolaşan işgücü miktarı yani işgücü göçleri, belirli dönemlerde yükselmekte, belirli dönemlerde ise azalmaktadır. Bu sürece işgücünün küreselleşmesi adı verilir. Uluslararası işgücü göçleri; iktisadi olmayan sebepler ve iktisadi nitelikli göçler olarak iki bölümde inceleyebiliriz. Savaşların yol açtığı göçler, doğal afetler, devletin politik düzeni ile ters düşme, gezi ve macera arzusuyla yapılan göçler gibi iktisadi olmayan sebepler ve insanların iş bulmak ve daha kaliteli koşullarda yaşayabilmek için yaptıkları iktisadi nitelikli göçlerdir.

Yanıt Açıklaması: Kenneth J. Arrow, 1962 tarihli çalışmasında üretim sürecini incelediği bazı sektörlerde firmaların zaman içinde birim maliyetlerinin düştüğünü, ürün kalitelerinin arttığını ve üretim hızının yükseldiğini ve yeni ürünler geliştirdiğini belirlemiş, bunun firmaların kâr amaçlı bilinçli araştırma-geliştirme faaliyetlerinden değil artan tecrübelerinden kaynaklandığını ileri sürmüştür. Arrow, bu olumlu gelişmeleri içeren sürece “yaparak-öğrenme” adını vermiştir. Dolayısıyla Arrow’a göre üretimde tecrübe kazanan firmalar mal ve hizmet üretim sürecinde yan ürün olarak teknik bilgi de üretmekte, bu bilgileri stoklamakta ve ilerleyen dönemde bu teknik bilgiden yararlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: İçsel büyüme teorilerinde teknoloji ülkenin iktisadi bünyesinin içinde oluşmaktadır ve yönetimin kararlarından etkilenmektedir. Bu bağlamda, içsel büyüme teorileri yakınlaşma hipotezini de eleştirmekte ve ülke yönetimi rasyonel politikalar izlemediği takdirde geri kalmış ülkeler ile gelişmiş ülkeler arasındaki farkın kapanma ihtimalini zayıf görmektedirler. İçsel büyüme teorisyenleri, Neoklasik teorinin azalan verimler kanununun işleyeceği varsayımı yerine artan verimlere dayalı üretim fonksiyonunun geçerli olacağını savunmaktadır. Özellikle Romer’in altını çizdiği “bilgi”ye dayalı üretim sürecinde, mallar üretilirken yan ürün olarak ortaya çıkan yeni bilgiler artan verimlerin devreye girmesine ve bu bilgilerin diğer firma ve endüstriler tarafından kullanılması da ülke çapında verimlilik-üretim artışlarına yol açmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye ekonomisi için Saygılı ve Cihan’ın (2008) yapmış oldukları çalışma bulgularına göre 1988- 2007 döneminde büyümenin temel belirleyicisi sermaye birikimidir. Ekonomide yaşanan kısa dönemli dalgalanmalar, içsel-dışsal şokların etkisi ve sermayenin yaşında meydana gelen değişmeler dikkate alınmadan yapılan tahmin sonuçlarına göre 1988-2007 dönemindeki yıllık ortalama % 4.32 oranındaki büyümenin % 15.3’ü işgücü artışından, % 54.5’i sermaye birikiminden, % 30.2’si ise verimlilik artışından kaynaklanmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de reel GSYH’nın hesaplanmasında uzun süre 1968, kısa bir sürede 1982 yılı fiyatları kullanılmıştır. Daha sonra yaklaşık 15 yıl boyunca Birleşmiş Milletler Ulusal Hesaplar Sistemine (SNA68) göre hesaplanmakta olan 1987 bazlı GSYİH serisini kullanmıştır. TÜİK, Avrupa hesaplar sistemine (ESA-95) Uyum çerçevesinde 2008 yılında hesaplama yönteminde değişikliğe gitmiş ve 1998 yılını baz yıl almaya başlamıştır. Daha sonra 2003 yılı baz yılı olarak belirlenmiştir. En son ESA 2010 (Avrupa Bölgesel ve Ulusal Hesaplar Sistemi) ile hesaplanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: İçsel büyümenin yaratıcılık, tesadüfler, yaparak öğrenme, bilgi üretimi, yenilik... gibi birçok belirleyicisi vardır. Ancak amortisman bunlardan biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Teknolojik gelişme ve yenilikler sonucunda ortaya çıkan verimlilik artışlarının meydana gelmesinde ar-ge faaliyetlerine kaynak aktarılması, insan gücünün yetiştirilebilmesi için gerekli bireysel ve kamusal beşeri sermaye yatırımlarının yapılabilmesi ülke milli gelirinin arttırılmasına bağlıdır. Bu başarılabilirse iktisadi büyüme ve kalkınma beşeri sermayedeki gelişime paralel olarak hızlanacaktır. Başlıca beşeri sermaye yatırımları eğitim ve sağlık harcamalarıdır.

Yanıt Açıklaması: Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisi şu varsayımlara sahiptir: (i) Ekonomik sistemdeki “reel” ve “parasal” değişkenler birbirinden bağımsız olarak belirlenmektedir, yani ekonomide para nötrdür. Ticaret trampa olarak yapılmaktadır. (ii) Değer yaratan tek üretim faktörü emektir. (iii) Üretim faktörleri ülke içinde tam hareketli, ülkeler arasında ise tamamen hareketsizdir. (iv) Ticaret yapan her ülkede üretim faktörleri miktarı sabittir. (v) Ekonomide tam rekabet şartları söz konusudur. (vi) Taşıma maliyetleri sıfırdır. (vii) Ekonomi tam istihdamdadır. (viii) Zevk ve tercihler değişmemektedir.

Yanıt Açıklaması: Gayrisafi Milli Hâsıla (GSMH), belirli bir ülkede belirli bir dönemde üretilen tüm nihai mal ve hizmetlerin değerinin toplamıdır. Bir firma tarafından üretilen ve diğer firmalar tarafından nihai mal veya hizmetin bir bileşeni olarak satın alınan mal ve hizmetlere ara mal veya ara hizmet denir. Eğer üretilen ara mal ve hizmetlerin değerleri nihai mal ve hizmetlerin değerlerine eklenirse bu durumda bir den fazla sayılmış olur.  Bu nedenle, Belli bir zaman aralığında son kullanıcısı tarafından satın alınan bir ürüne Nihai mal ve hizmet adını vermekteyiz.

Yanıt Açıklaması: Solow büyüme modelinde tasarruflar nüfus ve teknolojik gelişmeler ekonomik büyümeyi sağlamada çok önemli faktörler olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal Küreselleşme Toplumların birbirine yaklaşarak homojenleşmesi ve dünya genelinde mevcut olan tüm toplumların içinde bulunulan zaman diliminde egemen olan toplum tipine benzer özellikler kazanmaya başlamasıdır.

Yanıt Açıklaması: Siyasal Küreselleşme Ulusal toplum düzeyinde geçerli olan siyasal yönetim modellerinin küresel düzeyde geçerlilik kazanması ve yaygınlaşmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Ülkelerin yüksek ve istikrarlı büyüme hızına sahip olması bireylerin ve toplumların iktisadi refah düzeylerini yükseltecektir. İktisadi büyümede 70 kuralı çerçevesinde büyüme oranında meydana gelen küçük farklılıklar kişi başına gelirde önemli farklılıklar yaratmaktadır. Örneğin eğer bir ekonomi % 4’lük bir büyüme oranını 17.5 yıl boyunca sürdürürse, kişi başına düşen gelir düzeyi ikiye katlanacaktır. Oysa %2’lik bir büyüme oranı ile kişi başına düşen gelir düzeyinin ikiye katlanabilmesi için 35 yıl geçmesi gerekir. Doğru cevap C seçneğidir.