İktisadi Büyüme

Yanıt Açıklaması: Söz konusu eser, David Ricardo'ya aittir. Temel iktisadi düşünceleri ile birlikte, büyüme konusunda da görüşlerine yer vermiştir. Özellikle büyüme teorisinde, azalan verimler ve fonksiyonel gelir dağılımı, gelirin emek sahipleri ve sermaye sahipleri, toprak sahipleri arasındaki dağılımı, kâr, rant ve ücretler üzerine yoğunlaşmıştır.

Yanıt Açıklaması: Kalkış döneminin sona ermesinden 40 yıl sonra olgunluk aşamasına ulaşılır. Rostow bu aşamayı toplumun kaynaklarının büyük bir bölümünün modern teknolojilerin yer aldığı alanlarda etkin bir şekilde kullanıldığı dönem olarak tanımlar. Kişi başına düşen gelir artar, yeni öncü sektörler eskilerinin yerini alır ve yeni sanayi kolları yükselirken eskileri önemini kaybeder. Uluslararası ticaret önemli hale gelir. Ayrıca bu aşamada ekonominin alanı daha geniş sanayi alanlarını içerecek şekilde genişler. Cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Üretim faktörlerinin tam ve etkin kullanılması ile üretilebilecek maksimum mal ve hizmetlerin parasal karşılığına potansiyel GSMH denir.

Yanıt Açıklaması: Doğal kaynak zengini olarak bilinen Meksika, Nijerya, Venezüella, Şili, Brezilya, Kolombiya, İran, Irak ve Gana gibi ülkelerdir. Japonya ise tam tersi, doğal kaynaklar fakiri olarak kabul edilebilecek ülkedir.

Yanıt Açıklaması: 1987 yılında Birleşmiş Milletler tarafından kurulan, Gro Harlem Brundtland başkanlığındaki Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu’nca (DÇKK) hazırlanan “Ortak Geleceğimiz” raporunda bu konuyla ilgili birçok eleştiriye açık olan “sürdürülebilir kalkınma” görüşü geliştirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Neo-klasik büyüme teorilerinin temelini Oluşturan modelde uzun dönemde ülkeler arası ekonomik büyümeme performansını belirleyen temel etken, “dışsal” olduğu Kabul edilen, teknolojik gelişmedir.

Yanıt Açıklaması: Harrod büyüme modelinde birbirinden farklılaşan üç büyüme hızını gösteren eşitlikler kullanılmıştır. Harrod modelinde bu eşitliklerin temsil ettiği büyüme hızlarının karşılaştırılmasıyla dengeli büyüme hızı belirlenmiştir. Bu şekilde modelde denge süreci geniş kapsamlı olarak analiz edilirken, ayrıca, uzun dönemde canlanma ve durgunluğa girişin şartları da daha iyi analiz edilmeye çalışılmıştır. Modelde kullanılan büyüme hızları şunlardır: Gerekli (Garantili) Büyüme Hızı Fiili (Gerçekleşen) Büyüme Hızı Doğal Büyüme Hızı

Yanıt Açıklaması: Gini Katsayısı = X/(X+Y)

Yanıt Açıklaması: Geleneksel Toplum Aşaması, 18. yüzyıldan önceki devir ya da Newton öncesi dönemi kapsar. Geleneksel toplumda ananeler, gelenekler ve görenekler etkin rol oynar. Geleneksel toplum aşamasında bulunan ülkelerde tarımın büyük bir ağırlığı vardır. Üretim tekniği ilkeldir. İş bölümü gelişmemiş, kişi başı gelir çok düşük olmuştur. Tarım sektörü hava şartları etkisi altında olduğundan üretimde büyük dalgalanmalar olmakta ve ekonominin bütününü etkilemektedir. Toplumun ekonomik, siyasi ve hukuki kurumları gelişmemiştir. Ekonomik ve politik bakımdan hâkim olan güçler büyük toprak sahipleridir. Çalışan nüfusun yüzde 75 veya daha fazlası tarım sektöründe çalışmaktadır. Geleneksel toplum aşamasına geçmişteki Çin Hanedanlıkları, Ortadoğu ve Akdeniz medeniyetleri ve Ortaçağ Avrupa’sı örnek verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Nominal GSYH, belirli bir yıl da üretilmiş olan nihai mal ve hizmetlerin o yılın fiyatları ile olan değeridir. Bir başka değişle herhangi bir t döneminde üretilen tüm malların miktarları ile o dönemdeki fiyatlarının çarpımlarının toplamına eşittir GSYH Deflatörü Nominal GSYH’nın reel GSYH’ya oranıdır. Yani bir ülke vatandaşları tarafından üretilen tüm mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki değişmeyi ölçmektedir. Deflatör ise belli bir yılda geçerli olan fiyatların baz yılın fiyatlarına oranını gösterir. Satın alma gücü paritesi (SGP), ülkeler arasındaki fiyat düzeyi farklılıklarını ortadan kaldırarak, farklı para birimlerinin satın alma gücünü etkileyen bir değişim oranıdır. SGP, belirli bir mal ve hizmet sepetinin satın alınabilmesi için gereken ulusal para tutarlarının oranı şeklinde hesaplanmaktadır. Bu oran kullanılarak farklı para birimlerine dönüştürülen harcamalar satın alınan mal ve hizmet hacmindeki farklılıkları yansıtarak, ülkeler arasında gerçek anlamda karşılaştırılabilir veriler sağlamaktadır. İki ülkede aynı tanıma sahip bir ürünün fiyat oranı şeklinde hesaplanır. Ülkelerin ekonomik refah açısından amaçları kişi başına düşen gelirin sürekli arttırılmasıdır. Kişi başına düşen gelir belirlenirken de nominal değerler değil reel değerler alınarak hesaplanılmaktadır. Kişi başına değerlerin esas alınmasıyla ülkenin zaman içerisinde nüfusunun değişmesinden kaynaklanabilecek yanılgılar ortadan kalkacak ve farklı nüfus büyüklüğüne sahip ülkelerin karşılaştırması mümkün olacaktır.Bunun için kullanılan kavram, reel GSYH'nın ülke nüfusuna bölünmesi ile elde edilen kişi başına düşen reel GSYH kavramıdır. Ekonominin belli bir dönemde ürettiği hasıladaki büyüme nominal veya reel terimlerle, ya da hasıla düzeyindeki ve ya kişi başına hasıladaki artış terimleriyle ölçülebilir. Fakat ekonominin gerçek üretim gücünün hesaplanmasında, nominal değişkenler yerine reel değişkenler kullanılmaktadır. Bu yüzden büyümeyi, reel GSYH’deki artış hızı olarak tanımlayabiliriz. Bir değişkenin herhangi iki dönem arasındaki değişme oranı, bu değişkenin iki dönemdeki değerleri arasındaki farkın, başlangıç dönemindeki değerine bölünmesi ile hesaplanır. Bir yıldan diğer bir yıla büyüme oranı ya da büyüme hızı aşağıdaki formülle hesaplanır. Bulunan değeri 100 ile çarparak büyüme oranını yüzde cinsinden ifade edebiliriz. Bu oran dönemler arasında ülkenin üretim gücü hakkında bize bilgi sunar. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Schumpeter girişimcilerin yenilikleri uygulama işlevlerini yerine getirme konusunda iki unsura ihtiyaç duyduklarını ifade etmektedir. Bunlardan ilki, yeniliklerin var olabilmesi için önkoşul olan icatların teknik bilginin varlığı, ikincisi ise, yenilikleri uygulama işlevlerini yerine getirebilmeleri için ihtiyaç duyulan kredilerdir. Toplumlarda her zaman kullanılmamış olan icatların ve teknik bilgi stokları vardır. Bu nedenle Schumpeter’e göre, icatlar ve teknik bilgiler yeniliklerin yapılması konusunda sınırlayıcı bir unsur olmamaktadır. Schumpeter’e göre, yeniliklerin uygulanması konusunda üretim faktörlerinin var olan kullanım biçimlerinden yeni kullanılacak biçimlerine dönüştürmek gerekmektedir. Bu dönüşümün olabilmesi için girişimcilerin gerekli parasal güce ve kredi olanaklarına üretim yapılmadan önce sahip olmaları gerekmektedir. Bu bağlamda krediler özellikle girişimcilere üretim faktörlerinin kullanılan alanlarından çekilerek, ekonominin yeni üretim alanlarına aktarma imkânı vermektedir. Bu durum gerçekleşmezse girişimcile¬rin yenilikleri uygulamaları da zorlaşacaktır. Sonuç olarak, Girişimciler, yenilikleri uygulayan ve bu amaçla yatırımları yapan ve yatırım riskini de üstlenen kişilerdir.

Yanıt Açıklaması: Keynes’in kısa dönemli statik analizini uzun dönemli olarak genişleten ve dinamik büyüme sorunlarıyla ilgilenen iktisatçılar ise Harrod ve Domar ’dır. Roy F. Harrod 1937 yılında Bay Keynes ve Geleneksel Teori isimli makalesi ile Keynes’in teorisini eleştirmiş ve 1939 yılında Dinamik Teori Üzerine Bir Deneme başlıklı makalesinin hazırlanmasında da bu eleştiriler etkili olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Doğal büyüme hızı işgücünün tam istihdamını hedeflediğinden dolayı, tam istihdam büyüme hızı olarak da bilinmektedir. Nüfusun %1 arttığı ve teknolojik gelişmenin %2 arttığı bir ekonomide doğal büyüme hızı, maksimumu %3 olabilir.

Yanıt Açıklaması: Domar modelinde çarpan mekanizması/katsayısı önemli bir araç olup kullanılmışken, Harrod modelinde hızlandıran prensibi/ katsayısı önemli bir araç olup kullanılmıştır

Yanıt Açıklaması: İktisadi büyümenin belirleyici ekonomik faktörleri; İşgücü, Sermaye birikimi, Doğal kaynaklar ve coğrafya, bilimsel ve teknolojik gelişmeler, girişimcilerin organizasyon faaliyetleri ve yapısal değişikliklerdir.

Yanıt Açıklaması: Baz alınan yıla genellikle 100 değeri verilir. Bundan sonra gelen yıllarda bu 100 değerine göre yüzde olarak kolaylıkla hesaplanır.

Yanıt Açıklaması: Adam Smith, iktisat biliminin babası olarak bilinen ve iktisadi büyüme konusunu analiz eden ilk iktisatçılardandır. 1776 yılında yazmış olduğu Milletlerin Zenginliğinin Doğası ve Nedenleri Üzerine Bir Değerlendirme adlı eseri bilimsel iktisat kitabı olarak çok önemli bir eser olarak kabul edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Para, Faiz ve İstihdamın Genel Teorisi (1936 yılında yayınlanan) adlı eserinde, Keynes piyasa mekanizmasının otomatik olarak tam istihdamı sağlama konusunda başarılı olamadığını ileri sürmüştür. Keynes eserinde yatırım harcamalarının öncelikle toplam talep üzerinde etkilerini incelemiş, yatırım harcamalarının üretim kapasitesi üzerindeki etkilerini bütünüyle ihmal etmiştir. Keynes’in büyüme konusundaki analizleri ise bu anlamda kısa dönemli statik bir analizdir. Keynes’in kısa dönemli statik analizini uzun dönemli olarak genişleten ve dinamik büyüme sorunlarıyla ilgilenen iktisatçılar ise Harrod ve Domar’dır. Roy F. Harrod 1937 yılında Bay Keynes ve Geleneksel Teori isimli makalesi ile Keynes’in teorisini eleştirmiş ve 1939 yılında Dinamik Teori Üzerine Bir Deneme başlıklı makalesinin hazırlanmasında da bu eleştiriler etkili olmuştur.

Yanıt Açıklaması: İlk kriz “Uzun Depresyon” adıyla anılan ve 1873’de başlayıp 1896’ya kadar uzanan, hatta birçok yorumcuya göre Birinci Dünya Savaşına neden olacak kadar uzun süren krizdir.

Yanıt Açıklaması: İktisadi büyümenin sağlanmasında iktisadi büyümenin ekonomik faktörlerinin yanı sıra ekonomi dışı faktörleri de etkili olmaktadır. İktisadi büyümenin ekonomi dışı faktörleri; sosyal faktörler ve siyasal ve yönetimsel faktörler olarak belirlenebilir. Cevap A şıkkıdır.