İktisadi Büyüme

Yanıt Açıklaması: Rostow, çok sayıda ülkenin 1700’li yıllardan itibaren iktisadi ve sosyal göstergeleri toplayarak özellikle batı ülkelerinin yaşadıkları deneyimlerden yola çıkarak en sanayileşmiş ülkenin gelişmişlikdüzeyine ulaşabilmek için belli aşamalardan geçmesi gerektiğini vurgulamıştır. Sırası ile tarihsel süreç içerisinde incelenen bu aşamalar; - Geleneksel Toplum Aşaması - Kalkışa Hazırlık Aşaması - Kalkış Aşaması - Olgunluk Aşaması - Kitle Tüketim Aşaması, olarak tepit edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Harrod büyüme modelinde gerekli büyüme hızı, garantili büyüme hızı, olarak da adlandırılmaktadır. Eğer gerekli büyüme kızı gerçekleşirse kapasite fazlalığı ve atıl kapasite gibi durumlar oluşmaz, girişimcilerin birikmiş mal stokları oluşmaz ve üretilen malların tamamı satılmış olur. Girişimciler bu durumdan memnundurlar ve bir sonraki dönemde aynı oranda üretim artışını da planlarlar.

Yanıt Açıklaması: Smith'e göre toplumların zenginleşmesinin kökeninde iş bölümü, iş bölümünün kökeninde mübadele etme eğilimi, mübadele etme eğiliminin nedeni ise bireysel çıkardır.

Yanıt Açıklaması: Gelişmenin ikinci aşaması, intikal çağındaki toplumu içine alır. Bu aşamada gelişmenin başlaması için gerekli şartlar hazırlanır. Batı Avrupa’da İngiltere, iktisadi ve toplumsal yapısı bakımından bu aşamayı tamamlayan ilk ülke olmuştur. Geçiş döneminde; sermaye birikimi hızlanmış, eğitim belli ölçüde artmış, bankalar ve diğer kurumlar kurulmuş, tarımda ve sanayide verim yükselmiş, şehir nüfusu artmaya başlamış, ulaşım ağı ve haberleşme kendini göstermeye başlamış, aydın sınıfı doğmuş, siyasal iktidarın gücü önem kazanmış, doğal kaynaklar değerlendirilmeye başlanmıştır. Kalkışa hazırlık aşamasının uzunluğu yerel beceriye, enerji ve kaynakların modernleşmeyi getirme ve eski düzeni değiştirme hızına ve bu bağlamda siyasal iktidarın oynayacağı role bağlıdır. Cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Her ulusun olgunluk aşamasından sonra ulaştığı aşama refah dönemi olarak adlandırılan kitle tüketim aşamasıdır. Bu aşamada toplum artık arz yerine taleple, üretim yerine tüketimle, bir adım daha ileriye gidilirse tüketim yerine refah maksimizasyonuyla ilgilenir. Devlet refah devleti olarak tanımlanır. Bireyler artık asgari fiziki seviyenin çok üzerinde bir gelir elde etmeye başlar. Cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Beşeri Sermaye Üretime katılan işgücünün sahip olduğu ve diğer üretim faktörlerinin daha verimli kullanılmasına imkân veren bilgi, beceri, tecrübe ve dinamizm gibi pozitif değerler olarak tanımlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Adam Smith'e göre büyümenin temel kaynağı iş bölümü ve uzmanlaşmadır.

Yanıt Açıklaması: Sürdürülebilir ve yüksek bir büyümeyi sağlayabilmek için gerekli unsurlar; Makroekonomik istikrar: - Fiyat istikrarı - Sürdürülebilir kamu finansmanı

Yanıt Açıklaması: Harrod büyüme modelinde temel unsur yatırımlar ve kalkınmanın temel problemi, gelirin mevcut tasarrufları eritmeye yetecek bir yatırım artışına imkan verecek bir düzeye çıkıp çıkamayacağı iken Domar modelinde kalkınmanın temel problemi, artan üretim kapasitesinin tamamını kullanabilecek yatırım artışının ne kadar olmasını belirlemektir. Buna göre üç önermede doğrudur.

Yanıt Açıklaması: A. Smith’in işbölümünün emeğin verimliliği üzerindeki etkisine yönelik ifadesi ve buna ilişkin toplu iğne gözlemi çok önemlidir. İşbölümü, emeğin verimliliğini olumlu yönde etkilemesi sonucunda aynı işçinin ürettiği üretim miktarı da artmaktadır. İşbölümü ile emeğin verimliliğinin artmasına ve işçi başına üretim miktarının artmasına bağlı olarak ortaya çıkan üretim artışında üç ayrı neden vardır. Birincisi, her işçinin sadece tek bir iş ve üretim üstünde uğraşması ve yoğunlaşması nedeniyle el becerisinin ve yatkınlığının artmasına neden olur. A. Smith Milletlerin Zenginliği kitabında çivi örneğiyle bu durumu açıklamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Rostow, herhangi bir yeni sanayi ve ekonominin faaliyet kolunun ekonomik gelişmeyi uyarması ve bu gelişmeye önderlik etmesinin 4 şarta bağlı olduğunu belirtir.

Yanıt Açıklaması: GSYH = GSMH – Net dış faktör geliri

Yanıt Açıklaması: Sırası ile tarihsel süreç içerisinde incelenen bu aşamalar; • Geleneksel Toplum Aşaması • Kalkışa Hazırlık Aşaması • Kalkış Aşaması • Olgunluk Aşaması • Kitle Tüketim Aşaması

Yanıt Açıklaması: Birinci Dünya Savaşı sonrası ve 1929 yılında başlayan büyük dünya bunalımı Klasik İktisat Teorisi’nin de ileri sürdüğü ve savunduğu temel görüşleri ve teorilerini sarsan bir dünya bunalımı olmuştur. Klasik iktisat teorisine önemli eleştirilerde bulunan iktisatçı ise Johnard Maynard Keynes (1883-1946)’dir.

Yanıt Açıklaması: Amonn’a göre ülke ekonomisi zamanla iki yönde değişme gösterir. Bir taraftan gövdesi ile genişler. Örneğin nüfus, işgücü artar, üretim faktörlerinde artışlar olur. Bu durum büyümeyi ifade eder. Diğer taraftan bünye ve çatısı ile değişir. Örneğin GSMH içinde tarım, sanayi, hizmet sektörlerinin paylarında değişiklikler olur, istihdamın sektörlerarasındaki dağılımı farklılaşır. Bu gelişme ise kalkınmayı ifade eder. Uygulamada her iki olguda birlikte gerçekleşir.

Yanıt Açıklaması: Reel artış, fiyat değişmelerinin etkisi giderildikten sonraki artış oranıdır.

Yanıt Açıklaması: Gelişmenin ikinci aşaması, intikal çağındaki toplumu içine alır. Bu aşamada gelişmenin başlaması için gerekli şartlar hazırlanır. Batı Avrupa’da İngiltere, iktisadi ve toplumsal yapısı bakımından bu aşamayı tamamlayan ilk ülke olmuştur. Bu ülkelerde intikal dönemi, bilimsel ilerlemenin ve yeni teknik buluşların tarım ve sanayiye uygulanması ve bu ülkelerin dış ticaretlerini tek taraflı olarak ve birbirleriyle rekabet halinde genişleterek, sistem içi değişkenlerle, yani ülkelerin kendi şartlarının değişmesiyle meydana gelen gelişmeler oluşturulmuştur. Milliyetçilik bilinci önem taşımıştır. Milliyetçilik; ekonomik, politik ve kültürel gücü kuvvetlendirmeye dayanan, değer yargıları sistemini değiştiren bir faktördür.

Yanıt Açıklaması: İktisadi büyümenin belirleyici ekonomik faktörleri; işgücü, sermaye birikimi, doğal kaynaklar ve coğrafya, bilimsel ve teknolojik gelişmeler, girişimcilerin organizasyon faaliyetleri ve yapısal değişikliklerdir.

Yanıt Açıklaması: 18. yüzyıldan önceki devir ya da Newton öncesi dönemi kapsar. Geleneksel toplumda ananeler, gelenekler ve görenekler etkin rol oynar. Üretim tekniği ilkeldir. İş bölümü gelişmemiş, kişi başı gelir çok düşük olmuştur. Cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkeler iktisadi büyüme sürecini hızlandırabilmek için girişimciliği desteklerken,  piyasalara giriş-çıkışın sınırlandırılması yerine, daha liberal (serbest) hale getirilmesini desteklerler.