İktisadi Kalkınma

Yanıt Açıklaması: İthalatta liberasyon, ihracata dayalı sanayileşme stratejisinin araçlarındandır.

Yanıt Açıklaması: Rosenstein Rodan'a göre kalkınma ve sanayıleşme yavaş yavaş değil, büyük itişle başlatılabilir.

Yanıt Açıklaması: Lewis'e göre tarım sektöründe işgücünün marjinal verimliliği sıfırdır yani gizli işsizlik bulunmaktadır. Geleneksel tarım sektöründeki fazla emeğin çekilerek modern sektöre aktarılması sonucunda tarımsal üretimde hiçbir azalma olmayacak; aksine emeğin marjinal verimliliği yükseleceğinden, tarımsal üretimde artışlar bile olabilecektir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Dolaylı vergilerin toplam vergiler içindeki payı OECD ülkelerinde ortalama yaklaşık yüzde 30 civarında iken Türkiye’de yaklaşık yüzde 50’lere ulaşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yapısal değişim ekonomik, sosyal, siyasal ve kültürel alanlarda yaşanan, bazen sayılarla ölçülebilen, bazen de ölçülemeyen ancak gözlenebilen veya hissedilebilen sosyo-ekonomik gelişmeleri ifade eder. Yapısal değişmenin göstergelerinden bazılarını şu şekilde sıralamak mümkündür: Tarımsal faaliyetlerden tarım dışı faaliyetlere, sanayiden hizmetler sektörüne doğru dönüşümün gerçekleşmesi Üretim ölçeğinin arttırılması (küçük aile işletmelerinden büyük ölçekli, ulusal veya uluslararası işletmelere dönüşüm) Gelir dağılımının iyileşmesi ve yoksulluğun azaltılması İstihdam olanaklarının artırılması İşgücünün kırdan kente göç etmesi sonucu kentleşme sürecinin hızlanması Üretim faktörlerinin miktar ve verimliliğinin artırılması Yeni üretim tekniklerinin geliştirilmesi Demografik yapının değişmesi Eğitim ve sağlık alanındaki gelişmeler Demokratikleşme ve özgürlükler konusundaki iyileşmeler

Yanıt Açıklaması: Yurt dışı tasarruf çeşitleri: Yabancı özel sermaye, Dış borçlanma, Hibe ve dış yardımlar.

Yanıt Açıklaması: Üretim boyutu - Üretim düzeyini yükseltmek ve üretimde verimliliği artırmak İnsani boyutu - Yaşam standartlarını yükseltmek, gelir dağılımını iyileştirmek İstihdam boyutu - İstihdam olanaklarını genişletmek ve çalışma koşullarını iyileştirmek Hâkimiyet boyutu - Topluluklar ya da ülkeler arası yarışta önde yer almak Çevre boyutu - Kalkınmayı çevreye en az zararı vererek gerçekleştirmek Özgürlük boyutu - Ekonomik, siyasal ve sosyal yönden özgürlük düzeyini yükseltmek

Yanıt Açıklaması: Lewis, kalkınma süreci sırasında farklı sektörler arasında doğması olası darboğazlarla, kapasite fazlalıklarının yol açabileceği olumsuzlukları engellemek üzere farklı sektörlerin dengeli büyümesine ağırlık vermektedir. “Dengeli büyüme, ekonomide meydana gelebilecek kapasite fazlalıklarından ve dolayısıyla israflardan kaçınabilmek için gereklidir” görüşünü savunmuştur.

Yanıt Açıklaması: Sermaye-hasıla katsayısı hasılada bir birim artış sağlayabilmek için yapılması gereken yatırım miktarını gösterir.

Yanıt Açıklaması: Yabancı yatırımcılar karlılığı olumsuz etkilediğinden ücretlerin yüksek olduğu ülkeleri tercih etmezler.

Yanıt Açıklaması: Bu grubu biraz daraltmak için Birleşmiş Milletler 1971 yılında “En Az Gelişmiş Ülkeler” olarak adlandırılan ayrı bir gruplandırma kullanmaya başlamıştır. Bir ülkenin en az gelişmiş ülke olarak sınıflandırılmasında aşağıdaki kriterlere uygunluk aranmaktadır (UNCTAD, 2012: iii): Düşük gelir: Kişi başına düşen GSYH’nin üç yıllık ortalamasının 992 Dolar’ın altında olması (ortalama 1190’ı aştığında bu gruptan çıkılmakta) İnsan kaynaklarında zayıflık: Beslenme (yetersiz beslenen nüfusun yüzdesi), sağlık (çocuk ölüm oranı), okullaşma (ortaöğretimde brüt okullaşma oranı) ve okuryazarlık (yetişkin okuryazar oranı) göstergelerine dayanan birleşik endeks (insan varlığı endeksi-human assets index) değerinin düşük olması Ekonomide kırılganlıkların varlığı: Doğal şoklar, ticaretle ilgili şoklar, fiziksel şoklar, ekonomik şoklar, küçüklük ve uzaklık göstergelerine dayanan birleşik endeks (ekonomik kırılganlık endeksi-economic vulnerability index) değerinin düşük olması Ülke nüfusunun 75 milyonu aşmamış olması

Yanıt Açıklaması: Geleneksel iktisada dayalı yaklaşımlara göre, az gelişmiş ülkelerin bazı tipik özellikleri gelişmelerinin önündeki en önemli engeldir. Arz-talep uyumsuzlukları, üretim faktörlerinin dağılımında görülen aksaklıklar, piyasaların darlığı, girişimci eksikliği, düşük verimlilik, gerekli üretim teknolojisinin yokluğu, beşeri sermayedeki eksiklikler bu tipik özellikler arasında sayılabilir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bireylerin tüketim harcamalarını, cari gelirlerinin yanı sıra yaşamları boyunca elde edecekleri tahmini gelire göre yaptıkları hipoteze sürekli gelir hipotezi adı verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Doğrudan yabancı sermaye yatırımları genellikle çok uluslu şirketler tarafından kâr elde etmek amacıyla riski düşük ülkelerde yaptıkları uzun vadeli yatırımlardır. Bu yatırımlar girdikleri ülkede istihdamı artırır, döviz tasarrufu yaratır, rekabeti ve ürün kalitesini artırırlar. Aksine aksine sıcak para olarak da bilinen kısa vadeli yatırımlarlikiditesi yüksek menkul kıymetlere yönelirler. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Dengesiz kalkınma teorisinin öncüsü kabul edilen Albert O. Hirschman, The Stategy of Economic Development” (1958) adlı eserinde, gelişmiş ülkeler için “mevcut kaynakların optimal dağılımını sağlamaya çalışmak yerine, ekonomideki “gizli, dağınık halde ya da kötü kullanılan kaynak ve yetenekleri bulmak ve ortaya çıkarmaya çalışmanın” daha faydalı olacağı önerisinde bulunur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Sermaye-hasıla katsayısı (k), hasılada (veya gelirde) bir birim artış sağlayabilmek için hangi miktarda yatırım yapılacağını gösteren bir katsayıdır. Eğer sermaye-hasıla katsayısının tersi alınırsa (1/k) bu kez sermayenin marjinal verimliliğini buluruz. Bu oran 1 birimlik yatırım artılının hasılada (ya da gelirde) ne kadarlık arış sağlayacağını göstermektedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Sürdürülebilir kalkınma yaklaşımı 1970’lerin sonunda ortaya atılmıştır. Geleneksel kalkına yaklaşımı 1950’lerin sonunda, temel ihtiyaçlar yaklaşımı 1970’lerde, sürdürülebilir kalkınma yaklaşımı 1970’lerin sonunda, insani kalkınma yaklaşımı 1980’lerde, sürdürülebilir insani kalkınma yaklaşımı da 1994 yılında ortaya atılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Dengesiz kalkınmada piyasanın önderliği ve etkinliği genel olarak kabul edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Nurkse’e göre, “az gelişmiş ülkeler yoksul oldukları için yoksuldur”.

Yanıt Açıklaması: Arthur Lewis “Sınırsız emek arzıyla kalkınma teorisi” içeren makalesini 1954 yılında yayınlamıştır.