İktisadi Kalkınma

Yanıt Açıklaması: vergi oranları arttıkça tasarrufların ve dolayısıyla yatırımların azaldığını ve böylece büyüme oranlarının düştüğünü göstermektedir. vergi oranlarının artması gelişmiş ekonomilerde üretimi ve büyüme oranını düşürebilir, zira bu ülkelerde özel sektör ekonomide geniş yer tutmaktadır. Vergilerin tasarruflar üzerindeki etkisi ülkedeki gelir grupları üzerinde farklı etkiler oluşturur. Eğer gelir dağılımında altta kalan gruplara odaklanan bir vergi sistemi varsa bu durum gelir dağılımını daha da bozacak ve uzun dönemde vergi gelirleri azalacaktır. Vergilerin ağırlığı eğer üst gelir gruplarına odaklanırsa bu kişiler buna tüketimlerini artırarak cevap verecekler, tasarruflarını ise düşüreceklerdir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: “Büyük İtiş Kuramı” Rodan’a aittir.

Yanıt Açıklaması: Siyasi ve hukuki küreselleşme süreciyle birlikte ulus-devletin geleneksel egemenlik anlayışı geçerliliğini kaybetmektedir. Küresel dünyada ulus devletlerin kendi kurallarını belirleme ve uygulama güçleri zayıflamış, uluslar üstü hukukun, bölgesel örgütlenmelerin, uluslararası örgütlerin ve çok uluslu şirketlerin etkisi büyük ölçüde artmıştır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bireysel gelir dağılımı, bir ülkede meydana getirilen gelirin toplumu oluşturan birey ve hane halkları arasında nasıl dağıtıldığını gösteren gelir dağılımı kavramıdır. Bireysel gelir dağılımı bireylerin ve hane halklarının gelirlerinin büyüklüğüne göre belirlenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Gelir dağılımındaki eşitsizliği ölçmenin çok sayıda farklı yöntemi bulunmaktadır. Bu yöntemlerden bazıları sosyal refah anlayışı ile değer yargılarını içeren ve fayda fonksiyonunu dikkate alan subjektif (normatif) unsurlara sahipken, bazıları ise gelir farklılıklarının istatistiksel ölçümünü dikkate alan objektif (pozitif) unsurlara sahiptir. Gelir eşitsizliği ölçümlerinin sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi için bu yöntemlerin belirli koşulları yerine getirmesi beklenir. Bu koşullar şöyle özetlenebilir: Pigou-Dalton transfer ilkesi: Eğer yoksul bir kişiden zengin bir kişiye gelir transferi yapılıyorsa bu durum eşitsizlikte bir artışa veya en azından bir azalmaya yol açmamalı ve zenginden yoksula yapılan bir gelir transferi eşitsizlikte bir azalmaya yol açmamalıdır. Gelir ölçeğinden bağımsız olma ilkesi: Eşitsizlik ölçütleri aynı tarzdaki oransal değişikliklerden etkilenmemelidir. Diğer bir deyişle herkesin gelirinde aynı oranda bir değişiklik varsa eşitsizlik değişmemelidir. Nüfus ilkesi: Nüfus artışı varsa bu artış karşısında eşitsizlik ölçütleri değişmemelidir. Simetri ilkesi: Eşitsizlik ölçütleri bireylerin gelirlerinin dışındaki özelliklere karşı hassas olmamalıdır. Ayrıştırma ilkesi: Alt-gruplarda eşitsizlik artıyorsa eşitsizlik genel olarak da artmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Dünya Bankası 1990 yılında yapmış olduğu bir çalışmada mutlak yoksulluk tanımına şu şekilde yaklaşmaktaydı: “Bir insanın hayatta kalabilmesi için gerekli minimum kalori miktarı olan 2400 K/cal hesaplamasına dayanılarak (tıbben; normal bir erişkinin yeterli kalori alabilmesi için gerekli kalori 2800-3000, ağır işlerde çalışanlar için ise işin niteliğine göre 3200-3800 k/cal ihtiyacı esas alınmaktadır) geliştirilmiş ve bu noktadan hareketle günlük geliri 2400 k/cal besini almaya yetmeyen insanlar “mutlak yoksul” olarak tanımlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Bir ülkenin sağlık durumunun belirlenmesinde takip edilmesi gereken göstergeler; bebek ve çocuk ölüm oranları, ölüm sebepleri ve hastalık türleri, doğumda yaşam beklentisi, mali göstergeler ve sayısal göstergelerdir. Okullaşma oranları ise bir ülkenin eğitim durumunu ve beşeri sermaye stokunu ölçmede kullanılan bir göstergedir.

Yanıt Açıklaması: Dayanıklı tüketim malları, ara malları ve yatırım mallarının ülke içinde üretimine geçiş ithal ikameciliğin ilk değil ikinci aşamasında gerçekleşir.

Yanıt Açıklaması: Bir ekonomide kişi başına geliri maksimize eden nüfus büyüklüğüne optimum nüfus denir.

Yanıt Açıklaması: Teknolojik açık genel olarak iki ülkenin teknoloji düzeyi arasındaki farktır. Teknoloji düzeyi ile belirtilen fark ülkeler arasındaki buluş ve yenilik düzeyleri arasındaki fark olarak değerlendirilebilir. Teknolojinin gelişim hızı, gelişmekte olan ülkelerde, gelişmiş ülkelere göre önemli farklılık göstermektedir. Bu farklılık özellikle yeni teknolojiler olarak adlandırılan bilişim teknolojileri, telekomünikasyon, biyoteknoloji, nanoteknoloji gibi alanlardaki ilerlemelerle daha belirgin hâle gelmiş ve gelişmekte olan ülkeleri teknoloji konusunda daha karmaşık sorunlarla yüz yüze getirmiştir. Bu yeni teknolojinin zengin ülkelerle yoksul ülkeler arasındaki teknoloji farkını daha da arttırarak yoksul ülkelerin borç, dış ticaret dengesizliği, korumacılık, mamul madde fiyatları, sermaye birikimi, yoksulluk gibi sorunlarla başa çıkmalarını daha da güçleştirmiştir. Gelişmekte olan ülkelerdeki teknolojik gelişmeye rağmen teknolojik başarılarda büyük farklar varlığını sürdürmektedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Beşeri Sermayenin Tanımı ve Unsurları Üretime katılan bireyin sahip olduğu ve genel anlamda insanın niteliğini vurgulayan bilgi, beceri, deneyim ve dinamizm gibi pozitif değerler beşeri sermaye olarak tanımlanmaktadır. Beşeri sermaye genel olarak, şimdiki ve gelecekteki gereklere uygun olarak daha iyi eğitilmiş, beceri kazandırılmış insan kaynağıdır. Beşeri sermaye kavramı, yalnızca eğitim ve yetiştirmeyle değil, aynı zamanda, işgücünün verimlilik ve kalitesini arttırarak gelecekteki gelir düzeyini yükselten herhangi bir etkinlikle de ilişkilendirilebilir.

Yanıt Açıklaması: Dış Ticaret Hadlerinin Bozulma Nedenleri Singer-Prebisch Tezi’nde, ticaret hadlerinin az gelişmiş ülkeler aleyhine gelişmesine neden olan faktörler, üç grupta ele alınmaktadır. Bunlar; arz, talep ve ekonominin esnekliği ile ilgili faktörlerdir.

Yanıt Açıklaması: Yoksullukla mücadele etmeyi öngören ve titizlikle tespit edilerek eylem planları oluşturulacak olan bir strateji seçeneklerdeki bürün aşamaları içermelidir. Ancak yapılması gereken ilk iş yoksulluğun tüm boyutları ile tanımlanması olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Dış ticaret hadlerinin, uzun dönemde tarımsal ürün ihraç eden ülkeler aleyhine gelişmekte olduğunu ortaya koyan temel teori; bu teorinin ilk savunucuları olan Alman iktisatçısı Hans Singer ve Latin Amerikalı iktisatçı Raul Prebisch’in adlarından dolayı Singer-Prebisch Tezi olarak adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: Singer-Prebisch Tezi’nde, ticaret hadlerinin az gelişmiş ülkeler aleyhine gelişmesine neden olan faktörler, üç grupta ele alınmaktadır. Bunlar; arz, talep ve ekonominin esnekliği ile ilgili faktörlerdir.

Yanıt Açıklaması: Ekonomide bilinçli yaratılan dengesizliklerle uyarılacak sıçramalar dinamik bir ortam yaratmak dengesiz kalkınma görüşlerinin temel ilkesidir.

Yanıt Açıklaması: Sanayi sektörünün arz esnekliğinin tarım sektörünün arz esnekliğinden düşük olması kalkınma çabasında tarım sektörü yerine sanayi sektörüne öncelik verilmesinin nedenlerinden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Bütünleştirilmiş Sanayileşme Stratejisinde uzun dönemde ithalatı ikame edici bir sanayileşme politikası bazı sanayi alanlarında gelişme sağlayarak sanayi ürün ihracatına yol açacaktır.

Yanıt Açıklaması: Eğitim, açık bilgi kaynakları ve işgücünün dolaşımı dolaylı teknoloji transferi kapsamında değerlendirilmektedir. Lisans anlaşmaları, doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve yatırım malı ithalatı ise doğrudan teknoloji transfer yöntemleridir.

Yanıt Açıklaması: Teknolojinin uluslararası yayılması birbirinden kesin olarak ayrılamayan dört aşamadan oluşmaktadır. • Edinme/Benimseme: Bu aşamada ihtiyaç duyulan teknolojinin seçimi, elde edilmesi, tanımlanması ve öğrenilmesi yer almaktadır. Teknolojinin alıcılar tarafından nasıl kullanılacağı ya da uygulanacağı bilinirse edinilmiş kabul edilir. Bu aşamada ülkeler için en önemli konu uygun teknolojinin seçilmesidir. • Özümseme/Uyarlama: Özümseme/uyarlama aşamasında, teknolojinin ulusal ihtiyaçlara ve koşullara uygun hâle dönüştürülmesi, yeni özelliklerin eklenmesi ve teknolojide gerekli mühendislik ve uygulama ayarlamalarının yapılması yer alır. Böylece üretimin sağlanabilmesi ve teknolojinin kullanılabilmesi mümkün hâle gelir. Diğer bir ifadeyle ülke, seçilmiş olan teknolojiyi kendi koşullarına uygulayabilmeye çalışır. Gelişmiş ülkelerden gelişmekte olan ülkelere teknoloji transferi incelendiğinde elde edilen teknolojinin çoğu zaman uyarlanması gerekmektedir. Bu uyarlama sırasında ülkenin ekonomik yapısı, sosyal yapısı, istihdam, hammadde, enerji, iklim, coğrafi yapı gibi unsurları göz önünde bulundurmalıdır. • İyileştirme/Geliştirme: Bu aşamada edinilmiş olan teknoloji geliştirilir. Bunun için teknolojiyi bir üst düzeyde yeniden üretebilme yeteneği gereklidir. Bu yetenek de özellikle AR-GE olanaklarıyla gelişmektedir. Transfer edilen teknolojinin sürekli geliştirilmesi yeni teknoloji ithalatını azaltır. • Yaratma/Yayma: Bu aşamada, ülkeler yalnızca teknoloji alıcısı olmak yerine, kendisi de teknoloji yaratmaya başlar. Transfer edilerek ulusal koşul ve gereksinimlere uyarlanan ve geliştirilen teknolojilerin en yaygın şekilde kullanımının sağlanması da önemlidir. Bu teknolojilerin sektör içinde ve sektörler arasında yaygınlaştırılmasına çalışılmalıdır. Ülkeler yurt dışından edinilen teknolojide köklü değişiklikler yaparak, kendisi teknoloji tasarlar ve geliştirir. Teknolojinin yaratılması ve yayılması aşamalarını birbirinden ayırmak güçtür. Doğru cevap B'dir.