İktisadi Kalkınma

Yanıt Açıklaması: NeoKlasik yaklaşımla birlikte gelir dağılımı yaklaşımları sınıfsal temelli olmaktan çıkmış ve kişisel gelir dağılımı yaklaşımları ağırlık oluşturmaya başlamıştır. Marshall, Menger, Jevons ve Walras gibi ünlü iktisatçıların analizlerine hakim olan marjinal verimlilik teorisi gelirlerin belirlenmesinde temel unsur haline gelmiştir. Neo-Klasik gelir dağılımı teorisi üretim faktörlerinin milli gelirdeki paylarından çok bu faktörlerin fiyatlarının nasıl belirlendiği üzerinde durmuşlardır. Buna göre bir üretim faktörü marjinal ürün değeri marjinal maliyetine eşit olana kadar istihdam edilecektir. Yani üretim faktörü üretime katkısı oranında değer kazanacaktır. Faktörlerin marjinal fiziki verimlilikleri üretim teknolojisi ile de bağlantılı olduğundan gelir dağılımı etkileyen bir faktör de teknoloji olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Efektif talep satın alama gücü ile desteklenmiş olan satın alam isteğidir.

Yanıt Açıklaması: Diğer bir dengesiz kalkınma teorisi, öncüsünün François Perroux (1903-1987)’un olduğu “kalkınma kutupları” teorisidir. Perroux, kalkınmanın ülkenin her yerinde aynı anda başlamasının mümkün olamayacağını, bazı bölgelerin kalkınmada öncelik kazanacağını ve kalkınma kutuplarının oluşacağını belirtmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kısa vadede ortaya çıkan gelişmeler orta ve uzun vadede zincirleme etkiler ile yeryüzünde üretimin yavaşlamasına ve yüzbinlerce insanın işsiz kalmasına yol açabilir. Dünya ülkelerini birbirlerine bu derece bağlayan gücün adı “Küreselleşme”dir. Küreselleşme tarihin eski devirlerinden beri dünya üzerinde var olmuştur. Kimi zaman hızla ilerlemiş, kimi zaman da tamamen duraklamıştır. Küreselleşme sürecinden bazı ülkeler olumlu etkilenirken bazı ülkeler de olumsuz etkilenmiş ve zarar görmüşlerdir.

Yanıt Açıklaması: İç ve dış göçler bir ülkenin sağlık durumunun belirlenmesinde takip edilmesi gereken göstergeler arasında sayılmamıştır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Hammadde fiyatlarının dünya pazarında serbestçe belirlenmesi yapısalcı yaklaşımın uluslararası ekonomik ilişkilerin ortaya çıkardığı olumsuzlukları aşmak için az gelişmiş ülkelere sunduğu önerilerden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Kişinin sahip olduğu bilgi, beceri ve tecrübenin üretime yansımasına beşeri sermaye denir.

Yanıt Açıklaması: Az gelişmiş ülkelerde yüksek nüfus artışı ve çocuk sayısının fazla olması nedeniyle yüksek bağımlılık oranı görülmektedir. Buna karşın ortalama yaşam süresi ve ortalama eğitim düzeyi düşüktür.

Yanıt Açıklaması: Yapısalcı yaklaşım az gelişmişliğin nedenlerini ülke içi (içsel) faktörlerle, bağımlılık yaklaşımı ise ülke dışı (dışsal) faktörlerle açıklayan merkez-çevre modelleridir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kurumsal kalitenin belirlenmesinde önemli görülen olgular; yolsuzluk, bürokrasi, finansal sistem, yargı sistemi ve mülkiyet haklarıdır. Yerel yönetimler kurumsal kalitenin belirlenmesinde önemli görülen olgular arasında yer almamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Fiyat artışlarından arındırılmış olan milli gelirdir.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme konusunda siyasi , teknolojik , sosyal ve kültürel , ekonomik küreselleşme olmak üzere farklı boyutların dikkate alındığı bir sınıflandırma yapılabilir.

Yanıt Açıklaması: Fonksiyonel gelir dağılımı açısından bakıldığında Türkiye’de milli gelir içinde en fazla pay maaş-ücret gelirlerine aittir. Maaş-ücret gelirleri % 49,7’lik oranla toplam gelir içerisinde en fazla paya sahiptir. Bunu % 20 ile sosyal transferler ve % 18,8 ile müteşebbis gelirleri izlemektedir. Gayrimenkul (kira) gelirleri ise % 4,2 pay almaktadır. Türkiye’de maaş ve ücret gelirleri yükselme, müteşebbis gelirleri azalma eğilimindedir. • Sosyal transferlerin % 92’sini emekli ve dul-yetim aylıkları oluşturmaktadır. Müteşebbis gelirlerinin ise % 73,4’ünü tarım-dışı gelirler oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Asimetrik Bilgi: Alım satım işlemlerinde bir tarafın diğerine göre daha iyi veya daha fazla bilgiye sahip olmasıdır. Bu durum, alım-satım işlemlerinde güç dengesizliğine neden olur

Yanıt Açıklaması: İki ülke arasındaki teknolojik düzey farkına teknolojik açık denir.

Yanıt Açıklaması: Doğal İşsizlik= Yapısal işsizlik+Geçici işsizliktir. Milton Friedman, geçici ve yapısal işsizlik biçiminde ortaya çıkan işsizliği “doğal işsizlik” ve bunun oranına da “doğal işsizlik oranı” adını vermektedir. Yapısal işsizlik, bir piyasada talep edilen ve arz edilen beceriler arasında bir uyumsuzluk olması durumunda ortaya çıkan bir işsizlik türüdür. Geçici işsizlik ise, bir ekonomide emek arz ve talebi arasında genel bir denge olduğu zaman bile, işçilerin kısa süreli yer ve iş değiştirmesi sonucu ortaya çıkan işsizlik türüdür. Geçici işsizlik, aynı zamanda “friksiyonel” ya da “arızi” işsizlik olarak da adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: Nüfus artışını belirleyen faktörler; doğum oranı, ölüm oranı, net göç oranı ve nüfusun yaş bileşimidir. Doğum oranı, her yıl doğanların sayısının nüfus içindeki payını, ölüm oranı ise her yıl ölenlerin sayısının nüfus içindeki payını gösterir. Göçmenler ile dışa göç edenler arasındaki fark net göçü verir. Net göç oranı, net göçün nüfus içindeki payıdır. Doğal nüfus artışı sadece doğum ve ölümlerle ilgilidir. Doğal nüfus artış oranı, doğum oranı ile ölüm oranı arasındaki farktır. Nüfus artış oranı ise, doğum oranı ve ölüm oranı arasındaki farka net göç oranının eklenmesi ile elde edilir.

Yanıt Açıklaması: Devlet çeşitli nedenlerle piyasa ekonomisinin işleyişine karışır ve gelir dağılımına müdahale ederek gelir dağılımının adaletli olmasına çalışır. Zira gelir dağılımındaki eşitsizlikler ekonomik büyüme, kalkınma ve etkinlik üzerinde olumsuz etkiler doğurabilmektedir. İşte devletin gelir dağılımına yaptığı bu müdahaleye ikincil gelir dağılımı adı verilir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Gelir dağılımı ile ilgili ilk teorik yaklaşımı Fizyokratlar geliştirmiştir. Aslen Fizyokratlar tarafından geliştirilen “İktisadi Tablo” ekonomide gelirin ortaya çıkma süreci ile meydana gelen tarımsal ürünün sınıflar arasında nasıl paylaşılacağının analizini yapmaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: “Leyden Yaklaşımı” da denilen bu yaklaşım sübjektif bir ölçüm yöntemine dayanır. Bu yöntemde, büyük ölçekli anketler yardımıyla toplumu oluşturan kişilere temel ihtiyaçlarını karşılayıp karşılayamadığı sorulur ve karşılayamadığını beyan eden kişiler yoksul olarak tanımlanır. Örneğin ABD’de Gallup araştırma şirketi, “Bu toplumda dört kişilik bir ailenin geçinebilmesi için minimum ne kadar haftalık gelir kazanması gerekir?” şeklinde bir soruyu araştırmaya katılanlara sormaktadır. Temel ihtiyaçlar yaklaşımında herkes için geçerli bir “temel ihtiyaç” sepeti kullanılırken bu yaklaşımda sübjektif nitelik taşıyan ve kişiden kişiye değişen sonuçlara ulaşılmaktadır.