İktisadi Kalkınma

Yanıt Açıklaması: Gelişme aşamalarına yöneltilen eleştiriler aşamalar arasında açık ve kesin bir ayrımın olmadığı ve bir aşamayı tanımlayan özelliklerin diğer aşamaları da tanımlamakta olduğudur. 2, 3 ve 4 ise kısır döngü teorisine yöneltilen eleştirilerdir.

Yanıt Açıklaması: Az gelişmiş ülkelerin en önemli siyasal ve yönetsel özellikleri arasında demokratikleşememe, siyasi istikrarsızlık, politik yozlaşma, mutlak gücün kötüye kullanımı, oy ticareti ve rant kollama gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bilginin sahibi veya işletmenin bu bilginin başka kişi veya işletmeler tarafından kullanılmasının kolayca engelleyememesi bilginin dışlanamazlık özelliğidir.

Yanıt Açıklaması: Vadesi bir yıldan fazla olan devlet iç borçlanma senetlerine Devlet Tahvili adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Ülkelerin kalkınma için gerekli olan ekonomik ve sosyal dönüşümleri gerçekleştirememiş olmaları kalkınmanın önündeki engeldir.Diğerleri az gelişmiş ekonomilerin özellikleridir.

Yanıt Açıklaması: Leibenstein’ın gelişme iktisadına yaptığı ikinci katkısı ise kritik minimum çaba tezidir. “düşük gelir tuzağı” adını verdiği kısır döngüdür. Kişi başına gelirin geçimlik düzeyde bulunduğu düşük gelir tuzağında, kişi başına gelirdeki küçük artışlar, geliri eski düzeyine döndürecek etkenleri harekete geçirerek, geliri kısa sürede tekrar eski düzeyine döndürür.

Yanıt Açıklaması: Sınırsız emek arzı ile kalkınmanın mükemmel bir biçimde gerçekleştirilebilmesi için gerekli koşullar şu şekilde sıralanabilir: Kapitalist kesim kârlarını sermaye birikimini artıracak biçimde tekrar yatırıma yöneltmeli; Tarımsal reel ücretin ve tarımsal ürün fiyatlarının yükselmesi geciktirilmeli, böylece en az (asgari) geçim ücretinin yükselmesi önlenmeli; Teknolojik ilerleme, emek kullanımını artırıcı yönde olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye'nin ortalama insani gelişme endeks değeri 0.75'dır. Tablo 1.8'den veriler kontrol edilebilir.

Yanıt Açıklaması: Dünya ekonomik düzenini açıklamakta başarılı olsa da bu düzen alternatif olabilecek fonksiyonel bir düzen ortaya koymadığı için eleştirilmiştir. Etkenlerin birbirini döngüsel olarak etkilediği model kısır döngü modelidir Merkez ve çevre olarak iki grup yerine merkez, yakın çevre ve çevre olarak ayrım Dünya Teorisi, Modelinde yer verilmiştir. Homojen olmayan yapılar olarak modelleme ve sömürge faaliyetleri ise ikilik teorisinde yer almıştır.

Yanıt Açıklaması: Dengeli kalkınma, kıt kaynakların dağılımında ve kullanımında kesimler arası uyumu ve tamamlamayı esas alan dolayısıyla kalkınmayı “planlama” yoluyla gerçekleştirmeyi hedefleyen kalkınma şeklidir. Harvey Leibenstein planlama yoluyla dengeli bir kalkınmayı savunan bir teorisyendir.

Yanıt Açıklaması: Dış tasarruf kullanımında dengeyi yakalayamayan ülkelerde ekonomik istikrarsızlıkla karşılaşılır. Burada dengeden kastedilen aslında her ülke ekonomisinin dış tasarruf kullanımının bir sınırı olmasıdır. Bu sınıra “dış tasarruf emme kapasitesi” adı verilir. Bir ülkenin beşeri sermayesi, toplam altyapı yatırımlarının miktar ve kalitesi, yönetim becerisi, toplumun yeniliklere açıklık derecesi, kültürel özellikleri ve sektörler arası bağlantıların gücü dış tasarruf emme kapasitesini belirleyen unsurlardır.

Yanıt Açıklaması: Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) 1990 yılında hazırlanan İnsani Gelişme Raporu’nda milli gelir artışının insani kalkınma için gerekli bir koşul olmasına rağmen yeterli olmadığı vurgulanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sanayi kuruluşlarının belirli bölgelerde toplanıp bölgesel farklılaşmaya yani kutuplaşmaya neden olmasının altında yatan unsurları şu şekilde sıralamak mümkündür: Hammaddeye yakınlık Satış ya da tüketim merkezlerine yakınlık Ulaşım olanaklarına (örneğin limana) yakınlık Vasıflı işgücüne yakınlık Altyapının var olması

Yanıt Açıklaması: Bağımlılık yaklaşımını savunanların kullandığı kavramsal araçların önemli bir kısmı Marksist kuramdan alınmıştır. Bu nedenle bağımlılık yaklaşımı, ilk ya da erken Neo-Marksist teoriler arasında yer almaktadır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sınırsız emek arzı İle kalkınma teorisi nüfusun hızla artması ve bunun büyük bölümünün geleneksel kesimde ve en az geçim düzeyinde bir ücrete razı olması varsayımına dayalı olarak ortaya atılan teoridir.

Yanıt Açıklaması: İkilik teorisi, az gelişmiş ülkelerin gelişmiş ülkelerin izlemiş olduğu yolu aynen izleyerek gelişebileceklerini öne sürmektedir.

Yanıt Açıklaması: Az gelişmiş ülkelerin demografik özelliklerini şunlardır: Hızlı nüfus artışı, Yüksek bağımlılık oranı, Kırsal yaşamdır.

Yanıt Açıklaması: Doğrudan yabancı yatırımlar bir portföy yatırım aracı değildir.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası ölçekte ülkelerin gelişmişlik düzeylerinin karşılaştırılmasında kullanılan en önemli ölçütlerden biri kişi başına düşen gelirdir.

Yanıt Açıklaması: Vadesi bir yıldan az olan devlet iç borçlanma senetlerine ‘hazine bonosu’, vadesi bir yıldan fazla olan devlet iç borçlanma senetlerine ise ‘devlet tahvili’ adı verilmektedir.