Para Politikası

Yanıt Açıklaması: Örtük enflasyon hedeflemesi, en yalın hâliyle enflasyon hedeflemesi rejimine yakınsama stratejisidir. Bu dönemde uygulanan para politikası rejiminin açık enflasyon hedeflemesi rejimi Türkiye’de 2002-2005 arasındaki dönemde uygulanmıştır.

Yanıt Açıklaması: • Bir bağımsızlık ölçütü olarak, Merkez Bankasının temel amacının fiyat istikrarını sağlamak olduğu ve bankanın, para politikasının belirlenmesi ve uygulamasında tek yetkili ve sorumlu olduğu hükme bağlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Merkez bankası öncelikle ekonomi için uygun olduğuna inandığı bir enflasyon hedefi belirler. Enflasyonun gelecekte izleyeceği seyir hakkında tahminlerde bulunur. Bu tahmin, hedef enflasyon oranıyla karşılaştırılır ve tahminle hedef arasındaki farka bağlı olarak para politikası önlemleri geliştirilir. Merkez bankalarının uyguladığı klasik yöntemlerle karşılaştırıldığı zaman, bu yöntemin para politikasının tasarımını ve performansını arttırdığına inanılmaktadır. TCMB’nin enflasyon hedeflemesi rejimini tanıtmak amacıyla 2006 yılında hazırladığı kitapçıkta rejimin temel özellikleri sıralanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Para Kurulu Sisteminin Avantaj ve Dezavantajları: İlk uygulaması 1849’da Mauritius’da hayata geçirilmiş olan para kurulları, günümüze değin 70’den fazla ülkede uygulanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Kısa vadeli faiz oranlarında medyana gelen değişimlerin sırasıyla faizler, varlık fiyatları, banka kredileri ve beklentiler üzerindeki etkileri kısaca açıklanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Para politikasının amaçları, tam istihdam ( işsizlik oranını doğal seviyesine getirmek), arzulanabilir bir ekonomik büyüme, fiyat istikrarı (düşük ve istikrarlı bir enflasyon oranı gerçekleştirmek), finansal istikrar ve arzulanabilir bir milli gelir seviyesine ulaşmak olabilir. Ancak, para politikası stratejisi olarak enflasyon hedeflemesi rejiminin esas amacı, fiyat istikrarının sağlanmasıdır. Dolayısıyla, bir merkez bankasının öncelikli amacı enflasyonu düşürmek ise, diğer para politikası stratejilerini değil de, enflasyon hedeflemesi rejimini seçecektir.

Yanıt Açıklaması: Merkez bankaları takas odaları oluşturmak suretiyle bankalar arasında para aktarımlarının hızlı ve güvenli şekilde yapılmasına hizmet etmektedir. Özellikle çekle yapılan ödemelerin geliştiği yerlerde bankalar arasında doğan alacak ve borçların takas yoluyla tahsil ve ödenmesini sağlayan kuruluşlara ihtiyaç vardır. Bankaların merkez bankasında bulundurdukları hesapları aracılığıyla bankalar arasındaki alacak ve borç farklılıkları, günün sonunda hesaplar arası aktarmalar suretiyle takas edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Potansiyel reel üretim ve gerçekleşen reel üretim arasındaki farka bağlı olarak üretim açığının ayarlanmasıdır. Bu faktör üretim a盤› pozitif olduğunda yani gerçekleşen reel üretimin potansiyel reel üretiminin üzerinde olması durumunda, nominal faiz oranının yükseltilmesi ve tersi durumda ise düşürülmesi gerektiğini ortaya koyar.

Yanıt Açıklaması: Sorunun çözümü yoktur

Yanıt Açıklaması: Rezerv oranı %5 iken 1 TL ilave rezervle 20 TL kaydi para yaratılabilirken, zorunlu rezerv oranı %10’a yükseldiğinde 10 TL kaydi para yaratılabilir. Böylece rezerv oranı %5’ten %10’a arttırıldığında, yaratılabilecek kaydi para oranı yarı yarıya azalır.

Yanıt Açıklaması: Kurtarma politikaları kullanılarak, kriz dönemlerinde piyasalara hakim olan panik ortamının sonlandırılması, fon akımlarının normal işleyişine geri dönebilmesi için bankalar arası para piyasasında yaşanılan sorunların bitirilmesi, ekonomik aktivitelerin çökmesinin engellenmesi, likidite enjeksiyonu, ekonomideki toplam talep miktarını canlandıracak mali genişleme ile amaçlara ulaşılmak istenmektedir

Yanıt Açıklaması: Enflasyon hedeflemesi rejiminin toplum tarafından kolaylıkla anlaşılabilmesi ve izlenebilmesi amacıyla öncelikle sayısal bir enflasyon hedefi belirlenir ve kamuoyuna duyurulur. Enflasyon hedeflemesi rejimi kapsamında karar alma sürecinin kurumsallaşmasını sağlamak da en az enflasyon hedefini saptamak ve bu hedefi kamuoyuna açıklamak kadar önemlidir. Enflasyon hedeflemesi rejimi uygulamasında enflasyon tahminleri büyük önem taşımaktadır. Enflasyon hedeflemesi rejimi kapsamında merkez bankasının beklentileri iyi yönetmesi ve etkin bir iletişim politikası izlemesi önemlidir.

Yanıt Açıklaması: TCMB para politikası referans faiz oranı olarak Mayıs 2010’a kadar Gecelik borçlanma faizini kullanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Hükûmetlerin merkez bankasından borçlanmasının yasal olarak engellenmesi merkez bankasının ekonomik olarak bağımsız olduğunu gösterir. Ekonomik bağımsızlık sayesinde bütçe açıklarının finansmanında merkez bankasına başvurulamaz. Ekonomik bağımsızlığa sahip olmayan bir merkez bankasının hükûmetin taleplerini yerine getirmeye zorlanması, enflasyonist baskıların ortaya çıkmasına ve para politikasının etkinliğinin azalmasına neden olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kontrolsüz devlet harcamaları bankacılık krizlerine yol açan etmenlerden biri değildir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Enflasyon hedeflemesi rejiminin diğer para politikası rejimlerine göre birinci avantajı, parasal büyüklükler ile enflasyon arasında istikrarlı bir ilişki olmasının, uygulamanın başarısı için çok önemli olmamasıdır. Enflasyon hedeflemesi rejiminde merkez bankasının hedeflerinin ve taahhütlerinin diğer para politikası rejimlerine göre çok daha rahat, anlaşılır ve açık olması, bu rejimin sağladığı ikinci avantajdır. Bunun yanı sıra, enflasyon hedeflemesi rejimi, alternatif rejimlere kıyasla daha esnek bir strateji sunmaktadır. Bu durum, hedeflerin genellikle orta vade için tanımlanmış ve kısa dönemli sapmaların kabul edilebilir olmasından kaynaklanmaktadır. Enflasyon hedeflemesi rejiminin uzun vadede sağlayacağı bir avantajı ise kamuoyunun ilgisini kısa vadeli müdahaleci politikalar yerine düşük ve istikrarlı enflasyon gibi makroekonomik istikrarı ve ekonomik büyümeyi destekleyen bir hedefe kaydırmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Yukarıda verilen tanım “nominal çapa”yı açıklamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Eichengreen ve Hausmann (1999), ahlaki tehlikenin finansal sistemin sahip olduğu dört özelliğe bağlı olarak oluştuğunu belirtmişlerdir. Bu dört özellik; • Bankalar yüksek finansal kaldıraçla çalışmaktadırlar, • Bankaların borçlanma kaynakları sınırlıdır, • Bankaların üstlendiği riskler konusunda piyasalar asimetrik bilgiye sahiptirler, • Bankacılık sistemine yönelik açık ve gizli garantiler zor durumda kalan bankaların kurtarılmasını sağlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bekleyişler teorisine göre merkez bankası tarafından belirlenen kısa vadeli faiz oranı, piyasadaki uzun dönemli faizler üzerinde etki yaratır. Bu etkinin temel nedeni, politika faizinde gerçekleştirilecek bir değişikliğin gelecek döneme ilişkin faiz beklentilerini de değiştirmesidir. Sorudaki senaryoda, merkez bankası kısa vadeli faiz oranlarını düşürmektedir. Bu karar, piyasa katılımcılarında uzun vadeli faiz oranlarının düşeceği beklentisini yaratacaktır. Doğru cevap, "C" şıkkıdır.