Uluslararası Ekonomik Kuruluşlar

Yanıt Açıklaması: Uluslararası Para Fonu’nun en yetkili organı  Guvernörler Kurulu’dur (Board of Governers). Kurulda üye ülkeler ekonomiden sorumlu bakanları ve/veya merkez bankası başkanları tarafından temsil edilir. Guvernörler Kurulu olağan toplantıları, IMF ve Dünya Bankası’nın yıllık toplantıları esnasında yapılır.

Yanıt Açıklaması: EFTA’nın kurucu üyeleri; İngiltere, Danimarka, Avusturya, Portekiz, İsveç, Norveç ve İsviçre dir. Daha sonra 1970’te İzlanda, 1986’da Finlandiya ve 1991’de Lichtenstein da bu örgüte girdiler.

Yanıt Açıklaması: Montevideo Anlaşması ile bir “Serbest Ticaret Bölgesi” olarak Latin Amerika Serbest Ticaret Bölgesi (Latin American Free Trade Association - LAFTA) 1960 tarihinde kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: 1958 yılında Roma Antlaşması’yla Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET)kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Avrupa Birliği (AB), kuruluşu itibarıyla II. Dünya Savaşı sonrası en eski, ayrıntılı, içerikli bir bölgesel bütünleşme hareketi olmuş ve bu yönleriyle başka bölgelerdeki benzeri örgütlenme çabalarına model olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Günümüzde faaliyet gösteren uluslararası kuruluşların 19. yüzyılın sonları ile 20. yüzyılın ortaları arasında geçen dönemde kuruldukları görülmektedir. Atina liderliğinde Yunan şehir-devletlerinin bir araya gelerek M.Ö. 478 yılında kurdukları siyasi ve askeri bütünleşme olan Delos Birliği ilk örnek olarak gösterilebilir.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası ticaret örgütünün kurulması için görüş alış verişinde bulunulan ve Havana sözleşmesi olarak bilinen taslak anlaşma metninin ortaya çıktığı konferans Küba' da yapılmıştır.

Yanıt Açıklaması: BINGO (business and industry NGOs): İş çevreleri ve endüstri tarafından desteklenen NGO’lar DONGO (donor-organized NGOs): Bağışçı Tarafından Örgütlenen NGO’lar ENGO (environmental NGO): Çevreci NGO’lar RINGO (religious international NGO): Dinî oluşumlar- cemaatlerinin NGO’ları FLAMINGO (flashy-minded NGOs ): Zengin ülkelerin gösteriş amaçlı kurduğu hükümet dışı ekonomik kuruluşlara denir.

Yanıt Açıklaması: Dünya Bankası’nın finansman kaynakları; üye ülkelerin katılım sermayeleri, sermaye piyasasından yapılan borçlanmalar yoluyla temin edilen fonlar, açılan kredilerin geri ödemeleri, menkul kıymet satışları ve diğer faiz geliri vb. muhtelif gelirlerdir. Geri satın almalar Uluslararası Para Fonu’nun finansman kaynaklarındandır.

Yanıt Açıklaması: Montevideo Anlaşması 20 yıllık bir süre için düşünülmüştü ve 1980’de süresi dolunca yenilenmedi ve LAFTA sona erdi. Bu yapının yerine daha küçük ölçek ekonomisine sahip devletleri koruyucu nitelikte ticari ilişkilerde “esneklik” getiren Latin Amerika Bütünleşme Bölgesi (LAIA: Latin American Integration Association) adlı yapı 12 Ağustos 1980’de oluşturulmuştur.

Yanıt Açıklaması: OEEC’nin yeniden yapılandırılarak OECD’ye dönüştürülmesi, Paris Anlaşmasında gerçekleştirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: WTO anlaşmaları mal, hizmetler ve fikri mülkiyet alanlarını kapsar.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası Ödemeler Bankası, günümüzde faaliyet gösteren en eski uluslararası finansal kuruluşlardan biridir. Banka Almanya’nın I. Dünya Savaşı’ndaki tazminat ve borçlarının tasfiye edilmesinde mali ajanlık görevini yürütmek amacıyla kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Orta gelir grubu ülkelerde sürdürülebilir büyüme,  üye ülkeler arasında yakın işbirliğini destekleme,  az gelişmiş ülkelerde yoksulluğu azaltma ve kırılgan ülkelere teknik yardım Dünya Bankası’nın gelişen ve değişen küresel ekonomik koşullara bağlı olarak değişiklik gösteren amaçlarıdır. Diğer kanallardan sağlanan kredileri düzenleme ise ana sözleşmesinin 1. maddesinde de sıralanan kuruluş amaçlarındandır.

Yanıt Açıklaması: Bir ülkenin En Az Gelişmiş Ülkeler (LDC) sınıfına girmesi için belirlenen 3 kriterden (düşük gelir, insani gelişimin yetersizliği ve ekonomik kırılganlık) biri olan Ekonomik Kırılganlık, Ekonomik Kırılganlık Endeksi ile ölçülür ve şu veriler dikkate alınır: 1. Tarımsal üretimin değişkenliği, 2. Mal ve hizmetlerin ihracının değişkenliği, 3. Geleneksel olmayan faaliyetlerin ekonomik önemi, 4. Ticari ihracatın yoğunluğu ve 5. Ekonominin küçük olmasının sıkıntıları. Son üç yıldaki kişi başına düşen GSMH ‘Düşük Gelir’in (750 dolar ve altı) belirlenmesinde dikkate alınır.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası Mal Anlaşmaları, anlaşmaya konu olan malların dünya fiyatlarına istikrar kazandırmayı, üretici ihracatçı ülkelerin gelirlerini artırmayı amaçlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Esnek kredi hattı, yüksek erişimli ihtiyati düzenlemeler, yoksulluğu azaltma ve büyüme fonu ve acil destek hattı Özel Tahsisler Hesabı’nda yer almaktadır. Bu hesapta ayrıca bağış fonu, sübvansiyon hesabı, ek finansman kolaylığı sübvansiyon hesabı gibi diğer imkanlar da yer almaktadır. Özel çekme hakkı (SDR) IMF tarafından uluslararası rezervlerin desteklenmesi için yaratılan bir hesap birimidir.

Yanıt Açıklaması: OPEC Eylül 1960’ta Venezüella’nın yoğun diplomasisinin sonucu olarak Bağdat’ta bir araya gelen 5 petrol ihracatçısı devlet tarafından kurulmuş bir “kartel örgüt” tür. Kurucu üyeleri Irak, İran, Venezüella, Suudi Arabistan ve Kuveyt’tir.

Yanıt Açıklaması: Asya Kalkınma Bankası (ADB) 1966 yılında kurulmuştur ve merkezi Manila’dır. Kurulduğu günden itibaren de Asya ve Pasifikteki insanların yaşamını geliştirmek için çalışmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası’nın ana sözleşmesine göre Banka’ya sadece IMF’ye üye olan ülkeler katılabilir.