Uluslararası Ekonomik Kuruluşlar

Yanıt Açıklaması: Uluslararası Ödemeler Bankası bünyesinde Bankacılık ile Para ve Ekonomi Departmanlarına bağlı komitelerin yanısıra farklı yapı ve statüde pek çok komite mevcuttur. E seçeneğinde verilen “Savaş Komitesi ” bu komisyonlardan bir tanesi değildir.

Yanıt Açıklaması: Hizmetler Ticareti Genel Anlaşması’nda (GATS) tanımlanan 12 temel hizmet sektörleri şunlardır: 1. mesleki hizmetler, 2. haberleşme hizmetleri, 3. müteahhitlik ve mühendislik hizmetleri, 4. dağıtım hizmetleri, 5. eğitim hizmetleri, 6. çevre hizmetleri, 7. finansal (mali) hizmetler, 8. sağlıkla ilgili ve sosyal hizmetler, 9. turizm ve seyahat ile ilgili hizmetler, 10. eğlence, kültür ve spor ile ilgili hizmetler, 11. ulaştırma hizmetleri ve 12. başka yere dahil edilmemiş diğer hizmetler. Kamu yönetimi ve savunma (ISIC L), OECD ve EUROSTAT tarafından kullanılan Uluslararası Sanayi Sınıflandırma Standartı’ndaki (ISCIC) hizmetler ayrımından biridir.

Yanıt Açıklaması: BİS’in temel olarak üç karar alma organı vardır. Bunlar; Genel Müdür, 60 üyeli merkez bankaları temsilcileri veya guvernörlerden oluşan Genel Kurul ve 19 üyeli Direktörler Kuruludur.

Yanıt Açıklaması: Ekonomik kalkınma ve uluslararası ticarete ilişkin ilkeleri belirlemek, uluslararası ticarete ilişkin çok taraflı anlaşmalar yapılmasına yardımcı olmak, ekonomik kalkınma konusunda ECOSOC ve BM Genel Kurulu ile ortaklaşa çalışmak ve özellikle gelişme yolundaki ülkelerin ekonomik kalkınmalarını teşvik etmek UNCTAD’ın kuruluş amaçlarındandır. Gelişmekte olan ülkelerin ihraç ettikleri temel mallarda nispi bir istikrar sağlayacak çabalara ihtiyaç duyulduğu için Uluslararası Mal Anlaşmaları’nın imzalanması ihtiyacı doğmuş ve 1954 yılında BM Ekonomik ve Sosyal Konseyi’nin (ECOSOC) bir organı olarak Uluslararası Madde Ticareti Komisyonu oluşturulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Adalet Divanı da Roma Anlaşması ile kurulmuş ana organlardan biridir. Üye sayısı kadar hâkimden oluşur ve Lüksemburg’da bulunur. Avrupa Topluluğu ya da 1992 Maastricht Anlaşması’ndan sonraki adıyla Avrupa Birliği’nin hukukunu yorumlamaya ve adli karar vermeye yetkili tek organdır.

Yanıt Açıklaması: 25 Nisan 1996 Çin’in Şanghay kentinde imzalanan çok yönlü işbirliği anlaşması ile Çin Halk Cumhuriyet, Rusya Federasyonu, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan tarafından “Şanghay Beşlisi” girişimi kuruldu.

Yanıt Açıklaması: OECD’nin kurucu üyeleri, OEEC’nin 18 Avrupalı üyesi ile Kanada ve ABD’dir. Fakat bu iki ülke bu defa OECD’nin ortak değil, tam üyeleridir. Günümüzde (2012’de) 34 üyesi bulunan OECD’nin kurucu üyeleri Avusturya, Belçika, Danimarka,  Fransa, Almanya, Yunanistan, İzlanda, İrlanda, İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Norveç, Portekiz, İspanya, İsveç, İsviçre, Türkiye, İngiltere, Kanada ve ABD’dir. Ekonomik İş- birliği ve Kalkınma Örgütü’ne sonradan katılan ülkeler ise Japonya (1964), Finlandiya (1969),Avustralya (1971), Yeni Zelanda (1973), Çek Cumhuriyeti (1995), Meksika (1994), Macaristan (1996), Polonya (1996), Güney Kore (1996), Slovakya (2000), Şili (2010), Estonya (2010), Slovenya (2010) ve İsrail’dir (2010). Rusya Federasyonu ile OECD arasında üyelik müzakereleri sürdürülmektedir.

Yanıt Açıklaması: ASEAN, 1976’da Endonezya’nın Bali kentinde ilk zirve konferansını yaptı. Ana gündem maddesi Vietnam ve Kamboçya gelişmelerine duyulan endişelerdi. Zirve sonunda örgüt üyeleri arasında dostluk ve işbirliği anlaşması yapıldı ve örgütün merkezinin ve sekretaryasının Cakarta’da olması kararlaştırıldı. Ayrıca ASEAN Sekretaryası’na bağlı olarak dört büro oluşturuldu: Dış İlişkiler ve Koordinasyon; Ticaret, Endüstri ve Hizmetler; Yatırım ve Finans; Ekonomik ve Fonksiyonel İşbirliği. Eğitim ve Sosyal Sorumluluk bu bürolardan biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Katar, OPEC’in kurucu devletlerinden birisi değildir.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası Ödemeler Bankası’nın (BIS’in) amacı (misyonu), para ve finansal istikrar ile ilgili gelişmeleri takip ederek merkez bankalarına hizmet etmek, bu alanlarda uluslararası işbirliğini teşvik etmek ve merkez bankalarının bankasıymış gibi hareket etmektir. BIS’in görevleri ana hatları aşağıdaki gibi sıralanabilir: - Merkez bankaları arasındaki görüşmelere (müzakerelere) katkıda bulunmak ve işbirliğini kolaylaştırmak, - Finansal istikrarı sağlamaktan sorumlu diğer kurumlarla (otoritelerle) diyaloğu artırmak - Finansal (mali) denetim kurumları ile merkez bankalarını karşı karşıya getiren politika konularında araştırma yapmak - Finansal işlemlerde merkez bankaları için temel (birincil) taraf olarak hareket etmek, - Uluslararası mali (finansal) operasyonlarda güvenilir bir mali ajan veya mutemet gibi hizmet etmektir.

Yanıt Açıklaması: OECD bölümü okunmalıdır

Yanıt Açıklaması: Avrasya coğrafyasındaki Türkiye ile soydaş cumhuriyetlerin hepsinin Türkiye ile aynı çatıda oldukları tek bölgesel örgüt ECO’dur.

Yanıt Açıklaması: Danimarka, 1957 Roma Antlaşmasının taraflarından birisi değildir.

Yanıt Açıklaması: Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı kısmı okunmalıdır

Yanıt Açıklaması: Tarife dışı engeller  GATT sisteminde 40 ayrı kategoride sınıflandırılmıştır. Bu kategoriler 4 grup altında toplanabilir: 1. Miktar kısıtlamaları (şartlı ithal izinleri), 2. Gönüllü ihraç kısıtlamaları; 3. Tarife benzeri önlemler (mevsimlik gümrük vergiler); 4. Gözetleme ve izleme önlemleri (anti damping).

Yanıt Açıklaması: I. Dünya Savaşı sonrası Soğuk Savaş koşullarında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin (SSCB) Doğu Avrupa’da nüfuzunu arttırması ve etki alanının genişletmesi karşısında ABD için Avrupa’yı güçlendirmek bir zorunluluk haline gelmişti ve bu çabanın ekonomik ayağı Marshall Planı ile ABD, kendi ekonomik ve siyasi üstünlüğünü sürdürme ve SSCB’nin ilerlemesini durdurmayı hedeflemekte idi. Bu doğrultuda, 1947’de Paris’te Avrupa Ekonomik İşbirliği Konferansı (CEEC) adlı kuruluş oluşturuldu ve hemen devamında 1948’de ise Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgütü (OEEC) kuruldu. 1960’daki Paris Anlaşması ile OEEC yeniden yapılandırılarak ‘Avrupa’ kelimesi çıkarılmış bunun yerine ‘Kalkınma’ kelimesi eklenip Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD: Organisation for Economic Co-operation and Development) kurulmuştur. Uruguay Turu Sonuç Belgesi (Nihai Senet) ise 1994’de imzalanmış ve GATS’ı (Hizmetler Ticareti Genel Anlaşması) yürürlüğe sokmuştur.

Yanıt Açıklaması: GATT 1947 ‘de 40 bölümden oluşmuştur.

Yanıt Açıklaması: Bir malın “menşe ülkesi” ile “geldiği ülke” farklı şeyleri ifade etmektedir. İkisi her zaman aynı ülke olmayabilir. Mesela; Meksika’da üretilen bir ürünü Almanya’nın Türkiye’ye ihraç etmesi hâlinde, ürünün menşei Meksika, geldiği ülke ise Almanya’dır. Aynı şekilde, bir ülkede serbest dolaşımda bulunan eşya her zaman o ülke menşeli değildir. Serbest Ticaret Bölgesi üyelerinin üçüncü ülkelere karşı izleyeceği gümrük tarife oranını belirleme hakkının olması ticaretin düşük gümrük oranı olan ülkeye doğru yön değiştirmesine yol açabilecektir. Bu durumda eğer üye ülkelerden birindeki gümrük tarifesi, malı ithal eden ülkeden daha düşükse o zaman bu mal önce düşük tarifeli ülkeye gidip daha sonra da yüksek tarifeli ülkeye, gümrüksüz girecektir. Bu durumu engelleyebilmek için Serbest Ticaret Bölgesi içinde bir ürünün nerede üretildiğini “menşei belgesi” ile belirlemek gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Avrupa Yatırım Bankası, Roma Antlaşması ile kurulan Avrupa Ekonomik Topluluğunun amaçlarına ulaşabilmek ve kıta'nın ekonomik kalkınmasına katkıda bulunmak için 1958’de Topluluktan bağımsız bir finans kuruşulu şeklinde oluşturulmuştur.