Uluslararası Ekonomik Kuruluşlar

Yanıt Açıklaması: 22 Temmuz 1944 tarihinde kapitalizmin yaşadığı krizi aşmak ve yeni bir uluslararası ekonomik düzeni kurmak amacıyla iki küresel ekonomik kuruluş yaratılmıştır. Breton Woods ikizleri olarak anılan bu uluslararası kuruluşlar Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası olarak da tanınan Uluslararası Yeniden Yapılanma ve Kalkınma Bankası (IBRD)’dır.

Yanıt Açıklaması: Dünya bankası güncel sınıflamasına göre Türkiye Üst Orta Gelirli ülke grubunda yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: IMF Finansal işlemlere Mart 1947’de başlamıştır. Fon kaynaklarından ilk yararlanan ülkeler (1947) Fransa, İngiltere ve Meksika olmuştur.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Bretton Woods konferansı sürecinde İngiltere ve ABD arasındaki çekişmeler, Savaş sonrası Doğu Bloku’nun Dünya Bankası ile ilişkilerinde sorunlar yaşaması, Dünya Bankası Grubu Başkanını’nın geleneksel olarak ABD vatandaşı olması ve ABD, Japonya, Almanya, Fransa ve İngiltere’nin 25 kişilik Yönetim Kurulu’nda birer üye ile temsili Dünya Bankası’nın hangi anaçlarla ve hangi tarafın/ tarafların uluslararası çıkarlarını koruma ve geliştirmeye hizmet ettiğinin örnekleridir. Ancak, üyelerine destek sağlama aşamasında önem sırasına göre stratejik hedefler belirlemesi (en az gelişmiş üye ülkelere yardım ve destek, kırılgan ülkeler, Arap dünyası, orta gelir grubu ülkeler, küresel kamu malları ve teknik yardım) Dünya Bankası’nın günümüzdeki temel amaçlarına doğrultusunda olağan bir karardır.

Yanıt Açıklaması: Ticaretin tüm yönleriyle serbestleştirilmesi, azgelişmiş ülke ekonomilerinin kalkınması için tedbirler alınması, rekabet koşullarının adilane bir şekilde düzenlenmesi ve ayrımcılık yasağı uygulanması yani tüm üyelerin kendi iç hukuk düzenlemelerini birbirlerine karşı aynı hüküm ve sonuç doğuracak şekilde uygulamaları WTO’nun  ilke ve amaç yönünden GATT ile benzeştiği noktalardır. WTO’nun, anlaşma ve mevzuatın üyelerce ihlali durumunda etkili yaptırım mekanizmalarına sahip olması ise GATT ile temel farkıdır.

Yanıt Açıklaması: Dünya Bankası hibeleri; InfoDev, Sosyal Fonlar, Kritik Ekosistem Ortaklık Fonu, Dünya Bankası Sivil Toplum Örgütleri Fonu, Küçük Hibeler Fonu ve Yaratıcı Kalkınma Fikirleri’dir. Acil Destek Kolaylığı ise, IMF’nin Özel Tahsisler Hesabı’nda bulunan ve ani doğal afetler sebebiyle ödemeler dengesi sorunları yaşayan üye ülkelere hızlı bir şekilde yardım etmeyi amaçlayan bir imkandır.

Yanıt Açıklaması: Üye ülkeye, kısa vadeli ödemeler dengesi sorunlarını aşabilmesi için 36 ayı aşmayacak şekilde genellikle 12-24 aylık süre içinde kotasıyla ilişkilendirilen belli bir miktara kadar kaynak kullanabilme imkânına Destekleme Düzenlemesi (Stand-By Arrangement) denilmektedir

Yanıt Açıklaması: Fon Anasözleşmesi uyarınca her üye ülke IMF ile ilişkilerini bir mali kurum aracılığıyla sürdürmek zorundadır. Bu kuruma mali ajan denir.

Yanıt Açıklaması: Proje kredileri kamuya veya kamu kuruluşuna açılır.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası kuruluşlar şu fonksiyonları yerine getirir: Üyelerine faaliyet amaçlarına ne ölçüde ulaşıldığı konusunda bilgi sağlamak, danışma ve müzakere platformu olmak, karar alma süreçlerinde kurallar koymak, kaynaklara katkı ve erişim olanaklarını belirlemek, anlaşma kurallarını sağlamak, üyelerin anlaşmalara uyumunu izlemek, anlaşmazlıkların çözümünde kurallar belirlemek ve faaliyetlerin mali sorumluluğunu ve muhasebesini sağlamak.
Uluslararası kuruluşlar kar amacı gütmezler; hükümetlerarası uluslararası kuruluşlar ve hükümet-dışı uluslararası kuruluşlar dışında kalan ama uluslararası faaliyet gösteren çok uluslu şirketler, kar amacı güderler.

Yanıt Açıklaması: Çin ve Rusya IMF’ye üye olduktan sonra kendi temsilcilerini doğrudan atamaktadırlar.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: IMF’nin merkezi, en yüksek kotası olan ülke ABD olduğu için Washington’dadır.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası Para Fonu 27 Aralık 1945’te kurulmuş olmasına rağmen finansal işlemlerine 1947 yılının Mart ayında başlamıştır. 1947 senesinde fon kaynaklarından ilk yararlanan ülkeler Fransa, İngiltere ve Meksika olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası Para Fonu’nun başkanı (Genel Direktör), Yönetim Kurulu tarafından beş yıllık dönem için atanır. IMF’nin günlük işlerinin yürütülmesinden sorumludur.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası Para Fonu’ndan kaynak talep eden ülke, ödünç süresi içinde izleyeceği ekonomi politikasının içeriğini ve alacağı istikrar önlemlerini açıklayan bir niyet mektubunu (letter of intention) IMF’ye verir.

Yanıt Açıklaması: ICAO Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü kelimesinin kısaltmasıdır.

Yanıt Açıklaması: IRBD, 10 milyar dolar sermaye ile kurulmuş ve bu kuruluş sermayesi Banka’ya üye olan ülkelere tahsis edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: WTO’nun iki yılda bir toplanan ve üye devletlerin ilgili bakanlarından oluştuğu için bu ismi alan “Bakanlar Konferansı” adlı organı, öteki organlara göre en geniş yetkilere sahip olanıdır. WTO, GATT’ın bütün yetki ve sorumluluklarını üstlenmiştir. GATT ile temel farkı, anlaşma ve mevzuatın üyelerce ihlali durumunda etkili yaptırım mekanizmalarına sahip olmasıdır. Bu yönüyle “ulus-üstü” denetim mekanizmasının küresel örneklerinden biridir.