İktisadi Düşünceler Tarihi

Yanıt Açıklaması: Paradigma.

Yanıt Açıklaması: Marksist Sosyalist Düşünce.

Yanıt Açıklaması: Eski Çağ toplumlarında servetin elde edilmesiyle iktisadi üretim arasında doğrudan bir ilişki yoktu. Piyasa öncesi toplumlarda servet, genellikle gücün ve kuvvetin bir sonucu olarak elde ediliyordu. Antikitenin, aristokrat, özgür kesimi, çalışmayı ve her türlü iktisadi faaliyeti küçük görmüşlerdir. Toplumların en değer verdiği ve ödüllendirdiği faaliyetler siyasi yöneticilik, askerlik, kahramanlık ve dinî statüler olmuştur. Statü ve toprak mülkiyeti arasında doğrudan bir ilişki vardı. Cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İnsanlık tarihinin ilkel, feodal ve modern olarak üç döneme ayıran Sosyalist düşünür Simon de Sismondi'dir

Yanıt Açıklaması: Oikonomikos terimini ilk kullanan Ksenefon'dur. Bu terim oikos ev/hane ve nomos, norm ya da yasa sözcüklerinden oluşmuş olup hane halkının yönetim ilkeleri anlamına geliyordu. Dolayısıyla iktisadi sorunlar ya hane yönetimi ilkelerine ya da siyasal sorunlara ilişkin görüşler çerçevesinde ele alınıyordu. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Relativist yaklaşımda düşünce tarihçisi, teorinin ya da doktrinin/okulun geçerli olduğu dönemdeki toplumsal, siyasi ve ekonomik güçleri ve yapıyı dikkate alır. İktisadi düşünce tarihi yazarı, tarihi koşulların, dışsal faktörlerin iktisadi düşünceleri belirlediğinin ve o gün için geçerli kıldığının farkındadır. Buna göre bir dönemde ya da bir yerde doğru olan bir görüş veya teori başka bir zamanda ya da yerde doğru olmayabilir. Başka bir deyişle iktisat teorisi, içinde bulunduğu çevrenin bir ürünüdür.

Yanıt Açıklaması: Lakatos, “bilimde kesin doğrularla, kesin yanlışların olamayacağını ileri sürer”. Ona göre, bilimde, doğruluğu garantileyecek, evrensel ve rasyonel yöntemler yoktur. Dolayısıyla, bilimin kesin ve değişmez bir yöntemi yoktur. Dolayısı ile sorunun doğru cevabı E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Thomas More (1478-1535) “Utopia” isimli eserinde mevcut toplumsal düzene isyan etmiş ve özel mülkiyetin olmadığı daha adil bir toplum hayalini ortaya koymuştur. Sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: I. Adam Smith'e göre ücret, rant, kira ve kâr şeklinde dört tür gelir elde edilebilir. (Yanlış; Adam Smith'e göre ücret, rant ve kâr şeklinde dört tür gelir elde edilebilir.) II. Rant toprağı elinde tutanların aldıkları bir tekel fiyatıdır. (Doğru) III. Ücret, işverene bağlı olarak, üretimin sonucuna bakılmaksızın önceden belirlenen emeğin bedelidir. (Doğru) Cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Eduard Bernstein, Almanya doğumlu ünlü bir revizyonist sosyalisttir. Alman sosyal demokrat teorisyen, politikacı ve Alman Sosyal Demokrat Partisi’nin bir üyesidir. Revizyonizm ve evrimsel sosyalizmin babası sayılan Bernstein, Marx’ı ciddi biçimde eleştirmiştir. Cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Müdahaleci-Devletçi Sosyalizmin en büyük temsilcileri Blanc, Rodbertus ve Sismondi olan müdahaleci-devletçi sosyalizm görüşü temelde devlet müdahalesinin gerekliliğini savunur ve devleti ekonomik aktivitede denetleyici-düzenleyici ve yeri geldiğinde düzeltici bir güç olarak ele alır. Toplumsal ve ekonomik yaşamın etik değerleri, temel kuralları devlet tarafından konulmalı ve bu değer ile kuralların işlerliği yine devlet organları tarafından kontrol edilmelidir.

Yanıt Açıklaması: Kısır sınıflar, zanaatkarlar, tüccarlar, sanayiciler ve sermaye sahiplerinden oluşur.

Yanıt Açıklaması: Merkantilizm tek taraflı bir politika idi. Bir ülkenin zenginliğinin altın ve gümüşle ölçülmesi, tarımın ihmal edilerek sanayiye önem verilmesi; devletin, ülkeye altın girmesini teşvik etmek, dışarıya altın çıkmasını önlemek için ekonominin her alanına müdahale etmesi, zamanla bizzat gelişmekte olan sanayileri boğmaya başlamıştır. Böylece, hem eleştirilmesine neden olmuş hem de yeni düşüncelerin meydana gelmesini teşvik etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Direfansiyel rant; işlenebilir ve kullanılabilir toprakların kimyasal ve tarımsal özellikleri, coğrafi konumları, hammadde temini, ve toprak verimliliğindeki farklılıklar nedeniyle ortaya çıkan ranttır.

Yanıt Açıklaması: Merkantilizmin temel ilkeleri milliyetçilik, sömürgecilik, korumacılık ve paracılıktır.

Yanıt Açıklaması: Gazali, iktisadi ve sosyal refahı, maslahat kavramı ile ifade etmektedir. Maslahat kavramı, hayatın olağan akışı içinde, sorunlara toplumun yararı açısından bakmaktır. Gazali’ye göre, dünya ahiretin tarlasıdır. Bu dünyada sadece ahiret için değil, dünya için de çalışmak gerekir. Ahiretini kazanmak için dünya ile meşgul olanlar orta yola en yakın iktisatlı (muktesid) kişilerdir. Gazali, insanların sadece ahirete yöneldiği takdirde dünyanın harap olacağını, dünyanın harap olması hâlinde ise dinin de harap olacağını vurgulamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Marx, Malthusun nüfus teorisini reddeder. Marx’a göre sermaye birikimindeki artışlar emek talebininin artmasına ve bu artışında ücretlerin artması sonucu kârların azalmasına sebep olacaktır. Fakat ücretler artışları dolayısıyla kârların sıfırlanması yedek işsizler ordusunun varlığından dolayı söz konusu olmayacaktır. Dolayısı ile sorunun doğru cevabı D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Fransız hukukçu ve düşünür Jean Bodin, ilk kez fiyatların yükselmesini tedavüldeki altın miktarının artmasına bağlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Merkantilistlere göre devletin çıkarları kişilerin çıkarlarından önde gelmektedir. Kişilerin mutlu ve huzurlu olması devletin gücüne bağlıdır. Bu da o ülkenin diğer ülkelerle dış ticarette güçlü olmasına bağlıdır. Milletlerin arasında bir ekonomik çıkar çatışması vardır. Dolayısıyla milliyetçilik önemlidir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Charles Fourier.