Anayasa Hukuku

Yanıt Açıklaması: 1982 Anayasanın yürürlüğe girdiği tarihtir. 1995 yılında yapılan değişiklikle seçim çevreleri genişletilmiş, 2002 ve 2006 yılında yapılan değişiklikler ile milletvekili seçilme yeterliliği konusu düzenlenmiştir. 23.5.1987 tarihli ve 3377 sayılı Kanun’la yapılan değişiklik, yabancı ülkelerde yaşayan Türk vatandaşlarına, milletvekili genel seçimlerinin yapılacağı günün yetmiş beş gün öncesinden başlamak üzere seçim günü akşam saat 17.00’ye kadar yurda giriş ve çıkışlarında gümrük kapılarında kurulacak oy sandıklarında oy kullanma hakkını tanımıştır. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: 1924 Anayasası'nda yasama ve yürütme kuvvetlerinin birliğine karşı, yargının bağımsız olduğunu ifade eden birçok hükme yer verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Asli kurucu iktidar kendisini bağlayan hiç bir pozitif hukuk kuralı olmaksızın bir devletin Anayasa'sının tümden yapılması veya yeniden yapılması sürecidir. Bu durum çoğu zaman bir ülkenin bağımsızlığına yeni kavuşması ya da Anayasal düzenin ihtilal, hükümet darbesi, iç savaş, bölünme, yabancı işgal gibi nedenlerle kesintiye uğraması nedenleriyle bir hukuk boşluğunun oluşması halinde söz konusu olur. Bu durumlarda Anayasayı yapacak kurulmuş bir organ ve Anayasa yapımında izlenecek belirli yöntemler mevcut olmadığından, fiili iktidarı elinde bulunduran sosyal gücün bir asli kurucu organ yaratması zorunludur. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu yani yarısının bir fazlasını alan aday, ilk turda Cumhurbaşkanı seçilir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Hukukî işlemler maddî mahiyetlerine göre, kural-işlem, sübjektif işlem ve yargı işlemi olmak üzere üçe ayrılır ve bu üç tür işlemden her birinin yapılması, devletin üç hukukî fonksiyonundan birini meydana getirir. Devlet, yasama fonksiyonuyla objektif hukuku formüle eder veya ona yürürlük sağlar. İdare fonksiyonuyla bir sübjektif hukukî durum yaratır veya bireysel bir işlemle bir hukukî durumun doğması için gerekli şartı sağlar. Yargı fonksiyonuyla da, ihlâl veya uyuflmazlık halinde bir hukuk kuralının veya hukukî durumun varlığını ve kapsamını belirtir ve buna uyulmasını sağlayacak tedbirleri alır.

Yanıt Açıklaması: Kuvvetler ayrılığı fikri siyasi düşünce tarihinde sıklıkla Montesquieu ile özdeşleştirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: 1961 Anayasası, istisnai bir durumda genel mahkemelere de bir kanunun anayasaya uygunluğu hakkında hüküm verme yetkisini tanımış olmakla beraber, bu konudaki yetkiyi esas itibarıyla Anayasa Mahkemesi’ne bırakmıştır. 1982 Anayasası söz konusu istisnai durumu da ortadan kaldırarak, Anayasa Mahkemesi’ni denetim konusunda tek yetkili kılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Millî Güvenlik Kurulu; Cumhurbaşkanının başkanlığında, Cumhurbaşkanı yardımcıları Adalet, Millî Savunma, İçişleri, Dışişleri Bakanları, Genelkurmay Başkanı, Kara, Deniz ve Hava kuvvetleri komutanlarından kurulur. 15 Temmuz 2016 darbe girişiminden sonra jandarma genel komutanlığının İçişleri bakanlığına bağlanmış olması nedeniyle, Jandarma Genel Komutanı Kuruldan çıkarılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Olağanüstü halin gerekli kıldığı düzenlemeler, OHAL KHK’leri ile değil, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile yapılmaktadır. Ancak bu kararnamelerde “kanun hükmünde”dir; dolayısıyla yürürlükteki kanun hükümlerini değiştirebilmekte ve kaldırabilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisince kabul edilen kanunları on beş gün içinde yayımlar. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: cumhurbaşkanı görev süresi 5 yıldır.

Yanıt Açıklaması: Anayasanın 81. maddesi, milletvekillerinin göreve başlarken şu andı içeceklerini öngörmüştür: “Devletin varlığı ve bağımsızlığını, vatanın ve milletin bölünmez bütünlüğünü, milletin kayıtsız ve şartsız egemenliğini koruyacağıma; hukukun üstünlüğüne, demokratik ve laik Cumhuriyete ve Atatürk ilke ve inkılâplarına bağlı kalacağıma, toplumun huzur ve refahı, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde herkesin insan haklarından ve temel hürriyetlerden yararlanması ülküsünden ve Anayasaya sadakatten ayrılmayacağına; büyük Türk Milleti önünde namusum ve şerefim üzerine and içerim. Milletvekili andı, hukukî bir bağlayıcılıktan çok, manevi bir bağlayıcılık ifade etmektedir. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: 2017 Anayasa değişikliği ile, “iktidar ve anamuhalefet partileri Meclis grupları” ifadesinin yerine, “TBMM’de en çok üyeye sahip iki partinin Meclis grupları” ibaresi kabul edilmiştir. Cumhurbaşkanı, iptal davası açabilmek için, Başbakan ve ilgili bakanların karşı-imzasına muhtaç değildir; bu, niteliği gereği olarak, Cumhurbaşkanı’nın tek başına kullanabileceği bir yetkidir.

Yanıt Açıklaması: Yargıtay Adliye mahkemelerinden verilen kararların son inceleme makamıdır

Yanıt Açıklaması: Carré de Malberg'in savunuculuğunu yaptığı şeklî kriter uyarınca devlet fonksiyonlarının tezahür ettiği işlemler, o işlemleri yapan organlara göre belirlenir. İşlemin maddî niteliği önem arz etmez. Bu anlayışın bir uzantısı olarak yasama organı, yasama işlemlerinden kanun yaparken Anayasa'ya aykırı olmamak kaydıyla tamamen serbesttir; ancak yürütme organı kanunlara uygun hareket etmekle yükümlüdür. Bu yükümlülük de yasama ve yürütme organı işlemleri arasında bir hiyerarşi meydana getirir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: 2017 tarihli ve 6771 sayılı Anayasa değişikliği kanunu da, Cumhurbaşkanının statüsünde radikal değişikliklere yol açmıştır. Bunların en önemlilerinden biri, Cumhurbaşkanının –varsa- bir siyasi partiye üyeliğinin sona ereceği hükmünün ilga edilmiş yani kaldırılmış olmasıdır. Üstelik bu hüküm, halkoylamasının kesin sonuçlarının ilân edilmesiyle derhal yürürlüğe girecek hükümler arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Olağanüstü hal ilanı kararı, verildiği gün Resmi gazetede yayımlanır ve aynı gün TBMM onayına sunulur.

Yanıt Açıklaması: Yasama sorumsuzluğu, milletvekillerinin Meclis çalışmalarındaki oy ve sözlerden, ileri sürdükleri düşüncelerden, o oturumdaki Başkanlık Divanı’nın önerisi üzerine bir karar alınmadıkça, bunları Meclis dışında yinelemek ve açığa vurmaktan sorumlu tutulamamalarıdır. Yasama dokunulmazlığı, seçimden önce veya sonra suç işlediği ileri sürülen bir milletvekilinin, Meclisin kararı olmaksızın tutulamaması, sorgulanamaması, tutuklanamaması ve yargılanamamasınıdır. Hükümetin denetlenmesi, Meclisin soru, Meclis araştırması, genel görüşme, gensoru ve Meclis soruşturması yollarıyla denetleme yetkisini kullanmasını; milletin temsili ise milletvekillerinin seçildikleri bölgeyi veya kendilerini seçenleri değil, bütün Milleti temsil etmesini ifade eder. Milletvekillerinin herhangi bir yürütme görevi kabul etmelerini önlemek suretiyle, onların yürütme organı karşısında tam bir bağımsızlığa sahip olabilmelerini sağlayan müesseseye verilen ad yasama uyumsuzluğudur. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Toplum sözleşmesi fikrini savunan yazarlar Thomas Hobbes, John Locke, Jean Jacques Rousseau'dur. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: 23.5.1987 tarihli ve 3377 sayılı Kanun, ilk defa olarak yabancı ülkelerde yaşayan vatandaşlarımızın bazı şartlar altında oy kullanmalarına imkân vermiştir.