İş Ve Sosyal Güvenlik Hukuku

Yanıt Açıklaması: Akort ücret çeşidi yapılan işe bağlı olarak hesaplanan ücret türüdür.

Yanıt Açıklaması: İş sözleşmesi yanılma, aldatma, korkutma etkisi altında yapılmışsa, iptali mümkündür. İş sözleşmesinin yapılması sırasında iradesi, yanılma, aldatma, korkutma gibi nedenlerle sakatlanan taraf yanılma, aldatma, halinin öğrenildiği, korkutmanın ise ortadan kalktığı andan itibaren bir yıl içinde sözleşme ile bağlı kalmak istemediğini karşı tarafa beyan ederek, iş sözleşmesinin iptalini isteyebilir.

Yanıt Açıklaması: Uzaktan çalışmada işçiler, esaslı neden olmadıkça salt iş sözleşmesinin niteliğinden ötürü emsal işçiye göre farklı işleme tabi tutulamaz.

Yanıt Açıklaması: Fazla sürelerle çalışma

Yanıt Açıklaması: İşveren, işyerinin işçisi iken sakatlananlara öncelik tanıyacaktır. Bu ifade, maluliyeti sona eren işçileri çalıştırma ile ilgilidir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: İş ilişkisinde veya sona ermesinde yukarıdaki fıkra hükümlerine aykırı davranıldığında işçi, dört aya kadar ücreti tutarındaki uygun bir tazminattan başka yoksun bırakıldığı haklarını da talep edebilir.

Yanıt Açıklaması: İşverenin davranışlarından kaynaklanan sebepler süreli fesih sebeplerinden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: İş Kanunu’nun 71. maddesinin üçüncü fıkrası gereğince çıkarılan Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’te çocuk işçinin ve genç işçinin tanımı yapılmıştır. Buna göre, “Çocuk işçi, 14 yaşını bitirmiş, 15 yaşını doldurmamış ve ilköğretimini tamamlamış kişiyi” ifade eder.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Her loncanın bir “teavün sandığı (orta sandığı)” mevcuttur. Teavün sandığı çeşitli gelir kaynaklarına sahiptir. Bunlar arasında, vasiyetname ya da vakıf yoluyla aktarılan para veya mülkler, bir defaya mahsus olmak üzere yapılan bağışlar, çıraklıktan kalfalığa, kalfalıktan ustalığa geçerken yapılan ödemeler bulunmaktadır. Lonca yapısı içinde oluşturulan teavün sandıklarından, yaşlılık nedeniyle işini sürdüremeyen, kalabalık ailesi olan, evlenen, sakatlanan, hastalanan esnaf ve zanaatkârlara ya da ailelerine ayni ya da parasal nitelikte yardımlar yapılabilmekte, borç para verilebilmekte ve ölmeleri halinde cenaze giderleri karşılanabilmekteydi.

Yanıt Açıklaması: Başlangıçta iş sözleşmelerinin sona ermesi sorununa, genel hukuk kuralları içersinde, özellikle Borçlar Hukuku çerçevesinde, sıradan bir hukuk sorunu gibi, çözüm yolu arandığı görülür. Bu durum kendine özgü özellikleri ve esprisiyle modern iş hukukunun ortaya çıkışına kadar devam etmiştir. Modern iş hukukunun ortaya çıkışı ile birlikte iş sözleşmelerinin sona erdirilmesine yönelik bazı özel düzenlemeler getirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Dünyada İş Hukukunun Tarihsel Gelişimi Bugünkü anlamda bir iş hukuku disiplininin, hızlı teknolojik gelişmenin sanayi alanına uygulanması sonucunda ülkelerin endüstrileşmesine yol açan Sanayi Devrimi ile birlikte ortaya çıktığını söylemek yanlış olmayacaktır. Sanayi Devrimi’nin koşulları altında oluşan ortam, işçi kesiminin doğmasına yol açmış ve bu kesimin çalışma hayatında korunma zorunluluğunun duyulması ile de iş hukuku disiplini ortaya çıkmıştır. Bu bakımdan iş hukukunun dünyadaki tarihsel gelişimini Sanayi Devrimi Öncesi ve Sanayi Devrimi Sonrası şeklinde iki başlık altında ele alarak incelemek daha yararlı olacaktır.

Yanıt Açıklaması: İş Kanunu’nun 71. maddesinin üçüncü fıkrası gereğince çıkarılan Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırılma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’te çocuk işçinin ve genç işçinin tanımı yapılmıştır. Buna göre, “Çocuk işçi, 14 yaşını bitirmiş, 15 yaşını doldurmamış ve ilköğretimini tamamlamış kişiyi” ifade ederken, “Genç işçi, 15 yaşını tamamlamış ancak 18 yaşını tamamlamamış kişiyi” ifade edeceği belirtilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Basın İş Kanunu’ndan kaynaklanan bu zorunluluğa göre işveren, hastalanan gazetecinin iş sözleşmesini 6 ay süre ile feshedememektedir (BİK m.12). Gazetecinin uğradığı hastalığın altı aydan fazla sürmesi halinde ise iş sözleşmesinin feshi yoluna gidilebilmektedir. Bu sebeple iş sözleşmesi feshedilen gazetecinin bir yıl içinde iyileşmesi ve işverenine başvurması halinde, boş yer olması koşuluyla işveren gazeteci ile iş sözleşmesi yapma zorunluluğu altına girmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bir işçinin iş güvencesi kapsamına girebilmesi için belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalışıyor olması gerekir. Yoksa otuzdan fazla işçinin çalıştığı bir iş yerinde belirli süreli iş sözleşmesi ile bir yıl çalışılmış olsa dahi işçi iş güvencesi hükümlerinden yararlanamaz

Yanıt Açıklaması: A şıkkı doğrudur. İş Kanunu’nun 10. maddesindeki sürekli ve süreksiz işler ayrımına göre, iş sözleşmeleri sürekli ve süreksiz iş sözleşmeleri olarak ikiye ayrılırlar. Bu maddeye göre “Nitelikleri bakımından en çok 30 işgünü süren işlere süreksiz iş, bundan fazla devam edenlere sürekli iş denir” (İK m.10). Buna göre, süreksiz iş için yapılan iş sözleşmesine “Süreksiz İş Sözleşmesi”; sürekli iş için yapılan iş sözleşmesine de “Sürekli İş Sözleşmesi” denilmektedir. Bu ayrımın önemi, süreksiz iş sözleşmesiyle çalışanlara uygulanacak hükümlerin değişmesidir. Süreksiz iş sözleşmelerine, İş Kanunu’nun 3, 8, 12-15, 17, 23-31, 34, 53-59, 75 ve geçici 6. maddeleri uygulanmaz. Bu gibi işlerde, İş Kanunu’nun belirtilen maddelerinin konusu olan uyuşmazlıklarda Türk Borçlar Kanunu hükümleri uygulanır

Yanıt Açıklaması: A şıkkı yanlıştır. İşyerinde işe başladığı günden itibaren deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir. B şıkkı yanlıştır. Yıllık ücretli izne hak kazanabilmek için gerekli olan bir yılın hesabında işçilerin, işverenin aynı işyerinde çalışması şart değildir. C şıkkı yanlıştır. Niteliklerinden dolayı bir yıldan kısa süre mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlar, İş Kanunu’ndaki yıllık ücretli izne ilişkin hükümlere tabi değildirler. D şıkkı doğrudur. E şıkkı yanlıştır. İşçilerin evlenmelerinde 3 güne kadar, ana veya babalarının, eşlerinin, kardeş veya çocuklarının ölümünde 3 güne kadar verilecek izinler, yıllık ücretli izin hakkının hesabında çalışılmış gibi sayılır.

Yanıt Açıklaması: Çalışanlara üstleri, astları veya eşit düzeydeki çalışanlar tarafından uzunca bir süre uygulanan her türlü kötü muamele, tehdit, şiddet, aşağılama, psikolojik saldırıda bulunma, yıldırma, cephe oluşturma, zorbalık gibi davranışları içeren eylemlere psikolojik taciz denir. Doğru cevap B'dir.