Çalışma Ekonomisi

Yanıt Açıklaması: Ulus devletler emeği kontrol etmekten büyük ölçüde uzaklaşmış ve küreselleşen bir dünyada emek giderek uluslara arası boyut alan yoğun bir rekabetin odağı olmuştur.

Yanıt Açıklaması: FM yaklaşıma göre, etkin bir tepki için, bireysel yerine kolektif pazarlık iki nedenle gereklidir: Birincisi firmaların faaliyetlerinin önemli bir boyutu da “kamu malları” üretmeleridir, yani bir bireyin malı paylaşmasının, bir diğerinin aynı şeyi yapmasına engel olmayacak şekilde her çalışanın refahını etkileyecek malların üretilmesidir; yani üretimin toplumsal niteliğidir. FM modeline göre; kolektif hareketin zorunlu oluşunun ikinci nedeni, işçilerin gerçek tercihlerini ortaya koyması, işverenin işten atma tehdidi karşısında oldukça zordur. İş kaybetme riski, bireysel tepkileri riskli kılar. Kolektif davranış, tam tersine, hem tüm işçilerin desteğiyle hem de işgücü yasaları tarafından korunur.

Yanıt Açıklaması: Bilgilendirme ve işe yerleştirme hizmetleri yapısal işsizlikle mücadelede en etkin yollardan birisi değildir.

Yanıt Açıklaması: 1960’lı yılların başından 1980’e kadar geçen dönemde Türkiye’nin endüstriyel gelişme stratejisi ‘ithal ikamesi’ esasına dayandırılmıştır. Bu dönem boyunca kendi kendine yeterli, büyük ölçüde yoğun sermaye ve ileri teknolojiye dayalı, üretimde önceliğin temel ve ara mallara verildiği hızlı bir sanayileşme benimsenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Eğitim hizmeti de sağlık hizmeti de temel insan hakları arasında yer almaktadır ancak sağlık sorunları genelde öngörülemeyen ve kişinin kararından bağımsız olarak ortaya çıkan sorunlar iken, eğitim kararı ya da okula/üniversiteye gitmek öyle değildir. Okula gitmenin maliyeti önceden kestirilebilir ve okul masrafları cari bütçeden, tasarruflardan ya da kamu kaynaklarınca veya gönüllü yardım kuruluşlarınca karşılanabilir. Toplumsal koşullara ve eğitim/sağlık hizmetlerinin yapılanmasına bağlı olarak ortaya çıkan farklılıklardan diğeri ise standartlaşmadır; standart bir tedavi içeren sağlık bakımı büyük ölçüde kişiye göre farklılık arz ederken, eğitim hizmeti göreli olarak daha standartlaşmıştır, tek tipleşme daha belirgindir.

Yanıt Açıklaması: İkame etkisi: Gelir sabitken ücret değişimine bağlı olarak çalışma süresinin nasıl değişeceğini gösteren etkidir.

Yanıt Açıklaması: Çağdaş ücret teorileri şunlardır. Marjinal Verimlilik teorisi, Pazarlık gücü teorisi, Etkin ücret teorileri, İçerdekiler – dışardakiler teorisi ve Örtülü anlaşmalar teorisi

Yanıt Açıklaması: Üniversiteye gitmek, bilgisayar kursuna yazılmak hatta çek-up yaptırmak, röntgen çektirmek gibi bireyin gelecekteki gelirini arttıran harcamalar beşeri sermaye yatırımı olarak kabul edilmektedir. Çünkü bu tip harcamalar, bireyin gelecekteki ge­lirini artırır, daha sağlıklı yaşamasına ve daha yetkin bir biçimde hayatını sürmesi­ne yardımcı olur.

Yanıt Açıklaması: Marx'a göre bir malın değerini belirleyen en önemli husus onun üretimi için harcanılan emek miktarıdır. Buna göre bütün serveti meydana getiren yegâne unsur 'emek'tir.

Yanıt Açıklaması: “Eleme” yaklaşımı, işverenin işe alma-işten çıkarma ile ilgili maliyetlerini azaltmak için, çalışanın beşerî sermaye donanımını bir tür eleme aracı olarak kullandığını vurgular. Arrow, eğitimle büyüme arasında doğrudan bir ilişki olmadığını, eğitimin işverenler tarafından doğru işe doğru insanı yerleştirmede bir filtre görevi üstlendiğini belirtir.

Yanıt Açıklaması: Okula gitmenin maliyeti elbette önceden kestirilebilir. Diğer şıklarda verilen bilgilerin aslında tam tersi eğitim hizmetiyle ilgilidir. Eğitim sigortalanamaz çünkü öngörüsü yapılabilir ve kişinin kararlarıyla gerçekleşir ve çok az eğitim sorunu ivedilik arz eder.

Yanıt Açıklaması: 24 Ocak 1980 kararlarıyla birlikte, o ana kadar izlenen ithal ikamesine dayanan sanayileşme stratejisinden ihracata dayalı sanayileşme modeline geçilmiştir. Ekonomi politikasındaki bu önemli değişim, kuşkusuz istihdam politikalarını da derinden etkilemiştir.

Yanıt Açıklaması: Temel varsayımlar şu şekilde sıralanabilir: 1. İşçiler ve işverenler rasyoneldir ve tam rekabetçi işgücü piyasası etkin çalışır. İşçiler, kendi kişisel donanımlarını (örneğin, eğitim düzeyi ve iş tecrübesi), kısıtlarını (örneğin, bakıma muhtaç küçük çocuk) ve tercihlerini (örneğin düzgün çalışma ortamı) dikkate alarak en yüksek ücretli işleri ararlar. İşverenler ise işgücü verimliliğini artırarak ve üretim maliyetlerini mümkün olduğunca aşağıya çekerek kârını maksimize etmeye çalışır ancak etkin çalışan piyasa ve rekabetten dolayı, işveren işçiye marjinal ürününe (MP) eşit ücret öder. 2. Ücret beşerî sermayenin bir fonksiyonudur: W = r. H         r = beşerî sermeye yatırımının getirisi,       H = beşerî sermaye stoku 3. Beşerî sermaye yatırımı fiziksel sermaye yatırımı gibidir, yani makine ve teçhizata yapılan yatırıma benzer. Birey, eğitim, işyerinde eğitim ya da tıbbi bakım yoluyla beşerî sermaye yatırımı yapabilir; bireyin üretimi bir ölçüde sahip olduğu beşerî sermaye donanımının getirisine bağlıdır. Yani, beşerî sermaye, ilave yatırımın ilave üretim artışına yol açtığı bir üretim aracıdır. Beşerî sermayenin ikamesi mümkündür ancak, toprak, sabit sermaye ya da emek gibi transfer edilemez. 4. Beşerî sermaye yatırımı, verimlilik ve ücret/kazanç düzeyi arasında, doğru orantılı ve kuvvetli bir ilişki vardır.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası çalışma Örgütü ve TUİK, işsizliği tanımlarken birbirlerine yakın ölçütler ortaya koyarlar. Bunlar; kişinin o an çalışmıyor olması, iş arıyor olması, çalışma yeteneğine sahip olması ve kısa zaman içinde işbaşı yapmaya hazır olmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Marksistler bilgi toplumunu bilim ve teknolojinin “doğal” gelişiminin bir sonucu olarak algılamazlar; eğitimin sermayeleşmesi süreci olarak adlandırırlar. Bilginin metalaşması, eğitimin ticarileşmesinin ön koşuludur ve bu dönüşüm bilginin üretim ve dağıtım öncelikleri ile bu konudaki devletin işlevini de değiştirmektedir.

Yanıt Açıklaması: A, B, C ve D seçeneklerindeki yaklaşım/teoriler, beşerî sermaye teorisine yöneltilen eleştirel yaklaşımlardır fakat E seçeneği ise beşerî sermaye yaklaşımının çıkış kaynağıdır.

Yanıt Açıklaması: İşsizlik türleri arasında çözümü en güç işsizlik türü yapısal işsizliktir.

Yanıt Açıklaması: Sendikaların ekonomik etkileri ile ilgili iki temel yaklaşımdan söz edilebilir: Tekel Yaklaşımı ve Kolektif Ses-Kurumsal Tepki Yaklaşımıdır.

Yanıt Açıklaması: Dolaylı maliyet, üniversiteye gitmenin fırsat maliyetidir. B, C, D ve E seçeneklerindeki maliyetler dolaylı değil, direktirler. A seçeneğini şöyle açıklamak mümkündür: Lise mezunu bir kişi üniversiteye gitmek yerine direk çalışmaya ve para kazanmaya başlayabilir: Fakat bu kişinin üniversiteye gitmesi bu gelirden vazgeçmesi anlamına gelir ve bu da dolaylı bir maliyettir.

Yanıt Açıklaması: Klasik ücret teorileri ücretlerin doğal geçinme düzeyi olan asgari ücret seviyesinde kalmasını savunur.