Hava Hukuku

Yanıt Açıklaması: Türk Sivil Havacılık Kanunu m.57 uyarınca, sivil uçak sicilinde ve verilecek tescil belgesinde en az aşağıdaki kayıtlar yer alır. a) Sivil hava aracının; (1) Yapımcısının ticaret unvanı ve adresi. (2) Yapım tarihi ve seri numarası. (3) Yapımcının sivil hava aracı için belirlediği tip, model, marka.

Yanıt Açıklaması: Kontrol Sistemi: Tüzel kişilik perdesinin kaldırılıp onun arkasındaki gerçek kişilerin niteliklerine göre tüzel kişilerin “statü”sünü belirlemek için kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Bu belgelere bakıldığında Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünün noter huzurunda düzenlenmiş satış sözleşmesini de talep ettiği görülmektedir. Bu noktada söz konusu talebin Türk Sivil Havacılık Kanunu’nun 66. maddesiyle çeliştiğini vurgulamakta fayda vardır. Nitekim Kanunda sadece yazılı şekilden bahsedilmiş, yoksa resmî yazılı şekil şart koşulmamıştır.

Yanıt Açıklaması: Lahey Protokolü ile Varşova Konvansiyonunda yapılan değişiklikler şöyle özetlenebilir. Yolcu senedi ve bagaj kuponu ile ilgili hükümler basitleştirilmiş ve bu belgelerde yer alması gereken kayıtlar sadeleştirilmiştir. Ayrıca her iki belgenin ispat vasıtası olmak ba­kımından hukuki değeri hakkında hüküm konulmuştur. Uluslararası taşıma tanımına açıklık getirilmiştir. Hava yük senedine ilişkin madde (8.madde) değiştirilerek, içermesi gereken kayıtlar azaltılmış ve metnin yolcu bileti ve bagaj kuponu ile paralel hale gelmesi sağlanmıştır. Taşıyıcının sorumluluğuna ilişkin düzenlemeler muhafaza edilmekle birlikte sorumluluktan kurtulma açısından 20. maddenin 2. fıkrasında taşıyıcı lehine düzenleme getiren hüküm kaldırılarak sorumluluk kapsamı genişletilmiştir. Taşıyıcının sorumlulu­ğunun sınırı yükseltilmiştir (125.000 Poincare Frankı, 250.000 Poincare Frankına yüksel­tilmiştir). Konvansiyona yeni bir madde eklenerek (25A) taşıyıcının adamlarının da sınırlı sorumluluktan yararlanabilecekleri kabul edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Bugüne kadar uluslararası sivil havacılığın bütün konularıyla ilgili onsekiz ek (annex) kabul edilmiş ve Şikago Konvansiyonuna eklenmiştir. Bunlardan ilki Personel yeterlilik (lisans) belgeleri (1948)ile ilgili olan Ek 1'dir.

Yanıt Açıklaması: Zincirleme taşımalarda, bir taşıyıcı aynı sözleşmede hepsi hava yolu ile olmak üzere birden fazla taşımayı taahhüt eder veya yine hepsi hava yolu ile olmak üzere birden fazla taşıyıcı birden fazla taşıma safhasını taahhüt eder. Taşımanın birbiri ardınca değişik taşıyıcılar tarafından yapılması hâlinde; yolcu bagaj veya yükü kabul etmiş olan her taşıyıcı, hava hukuku hükümlerine tabi olur ve taşımanın kendi denetiminde yapılan bölümü ile ilgili olduğu ölçüde, taşıma sözleşmesinin taraflarından biri sayılır.

Yanıt Açıklaması: a) Sivil hava aracının; (1) Yapımcısının ticaret unvanı ve adresi. (2) Yapım tarihi ve seri numarası. (3) Yapımcının sivil hava aracı için belirlediği tip, model, marka. b) Malikin; (1) Gerçek kişi ise, adı ve soyadı, adresi, varsa ticaret unvanı ve kayıtlı bulunduğu ticaret sicili ile sicil numarası. (2) Ticaret ortaklığı ise, ortaklığın nevi, ticaret unvanı, kayıtlı bulunduğu ticaret sicili ile sicil numarası. (3) Diğer tüzel kişilerden ise; adı ve merkezi. c) İktisap şekli. d) Verilen tescil işareti.

Yanıt Açıklaması: Hava aracının en önemli özelliği hızıdır

Yanıt Açıklaması: Hava taşıma sözleşmesinin unsurları taşıma taahhüdü, ücret ve taşımanın havada hava aracı ile yapılmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Hava özel hukuku hava gemilerinin seyrüseferi dolayısıyla fertler arasında doğan hukuki ilişkileri düzenleyen hükümlerin incelendiği hukuk dalıdır (Kaner, 2004, s.13) Kısaca, hava özel hukuku, hava hukukunun bireyler arasındaki hukuki ilişkileri düzenleyen kısmıdır. Bunun dışında kalan hükümler hava kamu hukukunu oluşturmaktadır. Devletle fertler arasında doğan özel hukuk ilişkileri de hava özel hukuku hükümlerine tabidir.

Yanıt Açıklaması: Birinci Dünya Savaşı sonrasında 1919 yılında Paris Barış Konferansı sırasında müttefik devletlerce “havacılığın savaş sonrası durumu ile ilgili bütün teknik ve hukukî konuları inceleyerek akit devletler arasında uluslararası hava seferleri hakkında bir anlaşma tasarısı hazırlamakla görevli” bir komisyon kuruldu. “Barış Konferansının Havacılık Komisyonu” adıyla kurulan bu komisyonda Amerika, İngiltere, Fransa, İtalya ve Japonya’nın ikişer temsilcileri ile Barış Konferansı Yüksek Meclisince seçilen sınırlı menfaatli (ilgili) yedi devletin (Belçika, Brezilya, Küba, Yunanistan, Portekiz, Romanya, Hırvatisyan - Slovenya) birer temsilcileri vardı. Savaş sırasında karşı tarafta yer alan ve tarafsız kalan devletler komisyona iştirak ettirilmemiştir.

Yanıt Açıklaması: Batıda hava hukukuna dair ilk düzenleme, Montgolfier balonları hakkındaki 1784 tarihli emirnamedir.

Yanıt Açıklaması: 1870 tarihli Alman-Fransız savaşında Paris’in işgali sırasında, balonlarla uçanların tabi olacakları işlem 1874 tarihli Brüksel siyasi konferansında tartışma konusu olmuştur.

Yanıt Açıklaması: 1913 yılında Almanya ve Fransa arasında karşılıklı hava seferleri için bir hava anlaşması yapılmış (15.08.1913 tarihinde yürürlüğe girmiştir) ve her iki ülkede de genel hava seyrüsefer kanunu hazırlıkları başlamıştır. Fransa hazırladığı projeyi yayımlamıştır. Almanya’ da hazırlanan proje Meclise sunulmuş fakat savaşın çıkması üzerine tartışılamamıştır.

Yanıt Açıklaması: Hava hukukuna ait ilk bilimsel çalışma Johann Stephan Dancko tarafından 1687 yılında Frankfurt U¨niversitesinde Profesor Samuel Stryck’e sunulan ”De Jure Principis Aerea” isimli doktora tezidir. Tez, havanın serbestliğini “kim ki bir yere sahip olur, altına da üstüne de sahip olur” kuralına dayandırmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Devlet hava araçları özel hukuk kanun ve konvansiyonlarına tabi değildir. Açık hüküm bulunmayan hallerde devlet hava araçları Türk Sivil Havacılık Kanununun kapsamı dışındadır. Devlet hava araçları hava araçları siciline kayıt edilmezler. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: 11 Temmuz 1922 tarihinde yürürlüğe giren Paris Konvansiyonu uluslararası hava kamu hukukunun gelişmesinde önemli bir yere sahip olduğu gibi modern hava hukukunun da temelini oluşturur.

Yanıt Açıklaması: Havacılıkta tarifesiz hava hizmetleri (charter) için oluşturulan kuruluşlar da bulunmaktadır. Tarifesiz hava hizmetleri için oluşturulan kuruluşlar şunlardır: 1. Ulusal Hava Taşıyıcıları Birliği 2. Uluslararası Hava Charter (tarifesiz hava hizmetleri) Birliği 3. Hava Charter (tarifesiz hava hizmetleri) Taşıyıcıları Birliği

Yanıt Açıklaması: Hava hukuku; havacılık hukuku, hava taşıma hukuku, hava seyrüsefer hukuku (Navigation Law) gibi adlarla da anılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: “Hava hukuku, hava çevresi ile onun kullanılmasını düzenleyen kuralların bütünüdür.